 |
| ထိုင္း-ျမန္မာ တရား၀င္ဂိတ္ |
သၾကၤန္အလြန္ကာလမွာ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြအေနနဲ႕ ထိုင္းနိုင္ငံအတြင္း၀င္ေရာက္ေရးမွာ အခက္ေတြ႕ ေနၾကတာ ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္ဘုရားသုံးဆူျမိဳ႕နယ္လမ္းေၾကာင္းမွာ ထိုင္းနိုင္ငံအတြင္း၀င္ေရာက္ဖို႕ အခက္ေတြ႕ေနတဲ့အေျခအေန ကိုေတာ့ ရာဘာျခံအလုပ္သမားတဦးျဖစ္သူမေထြးေထြးကအခုလိုေျပာပါတယ္။
“အခက္အခဲအဆင့္ေတြကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳးေပါ့ ကိုယ့္မွာေတာ့ ျပည့္စံုတယ္ သူက ေပးမ၀င္ဘူး၊ သူတို႔ေျပာထားတဲ့ အခြင့္အေရးေပးထားတဲ့ ဒီတန္ခူးလအေတာအတြင္းမွာ ရက္ ၂၀ ေျပာထားတာေတြလည္း သြားလို႔မရဘူး။ ကိုယ္လိုင္းကားေမးတယ္၊ ေမးေတာ့ သူတို႔မေပးတက္ဘူး ၊ ၿပီးေတာ့ ဂိုက္ေတြကိုလည္း ေခၚခ်တယ္။ အကိုတေယာက္ဆိုရင္ တက္သြားၿပီးေတာ့မွ ေခၚခ်လိုက္တယ္၊ က်မတို႔လည္း ဘက္ေတြဘာေတြရွိတယ္ ၊ Passport ေတြရွိတဲ့လူေတြလည္း တက္လို႔မရဘူး။ ဘက္ေတြဘာေတြအေထာက္အထားနဲ႔ဆိုလည္း မေပးတက္ဘူး။”
ဘုရားသုံးဆူလမ္းေၾကာင္းဟာ တရား၀င္နယ္စပ္ဂိတ္ဖြင့္လွစ္တာမ်ိဳးမရွိေသးေပမဲ့ အရင္က တရား၀င္အလုပ္လုပ္ခြင့္ လက္မွတ္ ပါမစ္ရွိတဲ့သူေတြ ၀င္ထြက္သြားလာတာလြယ္ကူခဲ့ၿပီး အခုရက္ပိုင္းေတြမွာ ၀င္ထြက္ဖို႕ခက္ခဲေနတယ္လို႕ ခရီးသည္ပို႕ေဆာင္ေရးေအဂ်င္စီတခုက မန္ေနဂ်ာ မနန္းႏြယ္ဦးကအခုလိုေျပာပါတယ္။
“ဘက္လည္းမရဘူး။ ဒီသၾကၤန္က်ကတည္းက အဲဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနတာ၊ ျပန္လည္းခက္တယ္၊ သြားလည္း ခက္တယ္။”
ဘုရားသုံးဆူျမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ထိုင္းနိုင္ငံထဲ၀င္ေရာက္မဲ့ အလုပ္သမား(၁၀၀)ေက်ာ္ေသာင္တင္ ေနပါတယ္။
ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕မွာအလုပ္လုပ္တဲ့အလုပ္သမားကို၀င္းေဇာ္ကေတာ့ ျမ၀တီ မဲေဆာက္လမ္းခရီးမွာ ၀င္ေရာက္ရာမွာ အခက္ေတြ႕ေနတဲ့အေျခအေနကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“Passport တခုတည္းနဲ႔ သြားရတာ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ Passport မွာတင္ပါၿပီးသားပဲ၊ သူက ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ဆိုတာက သူက ဥပေဒပါၿပီးသားပဲ။ ထိုင္းက အာဏာပိုင္ေတြက လမ္းမွာ ရစ္တယ္ခင္ဗ်။ Work Permit စာအုပ္ဆုိတဲ့ကိစၥေလ၊ တခ်ိဳ႔ Work Permit မရွိတဲ့ အလုပ္သမားေတြကိုဘန္ေကာက္ကုိ မေပးျပန္ဘူး ၊ ျပန္ရင္ဆြဲခ် ၊ နယ္စပ္ကို ျပန္ပို႔တာေတြေတာ့ရွိတယ္။ အခက္အခဲေတြကေတာ့ အဲဒါေတြရွိတယ္။”
ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႕ ထိုင္းနိုင္ငံမွာအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြအတြက္ သၾကၤန္မတိုင္ခင္ကေန ဧျပီလကုန္တဲ့အထိအရက္(၂၀)ခန္႕ ေနရပ္ျပန္ခြင့္ျပဳေၾကာင္းတရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
အခုလိုသၾကၤန္အလြန္ ထိုင္းနိုင္ငံထဲ၀င္ေရာက္ေရးမွာ အခက္ေတြ႕ေနရတဲ့အေၾကာင္းရင္း ကိုေတာ့ျမန္မာအလုပ္သမား အေရး ကူညီလွဳပ္ရွားသူ ဦးမိုးၾကိဳးကအခုလိုေျပာပါတယ္။
“၀င္လို႔မရဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ထိုင္း-ျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးတံတား မဲေဆာက္၊ ျမ၀တီ တံတားကေန တရား၀င္သြားမယ္၊ Legal Migration နဲ႔သြားမယ္ဆိုရင္ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြကို စစ္ေဆးၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေပးလိုက္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီကို၀င္လာလည္း ျပႆနာ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီလို ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားရွိေနပါလ်က္ တံတားေအာက္က ေလွနဲ႔ ျဖတ္ကူးသြားတယ္ ၊ တရားမ၀င္ဂိတ္ေတြကေန ျဖတ္ကူးၿပီးေတာ့ ထိုင္းထဲျပန္၀င္ဖို႔ ႀကိဳးစားတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မရပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ မဲေဆာက္အထြက္ ဘန္ေကာက္ အတက္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြမွာ ဆြဲခ်ခံရမယ္၊ စာအုပ္ေတြအသိမ္းခံရမယ္။ အခ်ဳပ္ထဲေတြဘာေတြေရာက္မယ္ဆိုတာေတြ ဆင့္ကဲဆင့္ကဲျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ မဲေဆာက္၊ ျမ၀တီ ခ်စ္ၾကည္ေရးတံတားကေနၿပီးေတာ့ အေပၚကျပန္တဲ့တရား၀င္ ၁ ေယာက္ဆိုရင္ ေအာက္က ေလွ ၊ ကူးတို႔ဆိပ္ ေတြကေန ျပန္တာ၃ ေယာက္ေလာက္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ စာရြက္စာတန္းအျပည့္အစံုရွိပါလ်က္နဲ႔ ေအာက္ေလွဆိပ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ သံုးတယ္၊ ခါတိုင္းလည္း ျပန္ေနၾကပဲ ဆိုတဲ့ ပံုစံနဲ႔ ျပန္ေနၾကတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပန္၀င္တဲ့အခါမွာ အခက္အခဲေတြ႔ပါတယ္။”
ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြအေနနဲ႕ ေနရပ္အျပန္ခရီးမွာ တရားမ၀င္လမ္းေၾကာင္းကေန ထြက္သြားၾကတာျဖစ္ျပီး အခုလိုျပန္၀င္တဲ့အခါ ဥပေဒနဲ႕မညီတာေၾကာင့္ အခက္ေတြ႕ေနတာျဖစ္တယ္လို႕ ဦးမိုးၾကိဳးကဆိုပါတယ္။
အဲဒီလိုု အခက္ေတြ႕ေနတဲ့အလုပ္သမားေတြ လုပ္ေဆာင္ရမဲ့နည္းလမ္းကို ဦးမိုးၾကိဳးက အခုလိုအၾကံျပဳထားပါတယ္။
“အဖမ္းခံရတဲ့သူေတြကို က်ေန္ာေျပာခ်င္တာက ေအာက္ေလွဂိတ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ စာရြက္စာတန္းအျပည့့္အစံုရွိပါလ်က္ ကူးသြားတဲ့လူေတြက တံတားေပၚကေနၿပီးေတာ့ ထြက္ျပလိုက္ပါ။ အဲဒီမွာ အထြက္ျပရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္၀င္လာခဲ့ပါ ၊ အဲဒီမွာ၀င္ခြင့္ရပါမယ္ အဲဒီစာရြက္စာတန္းနဲ႔ ျပန္ပါ။”
သၾကၤအလြန္ကေန ဒီကေန႕အထိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား(၅)ေသာင္းေက်ာ္ ထိုင္းနိုင္ငံထဲ ျပန္၀င္လာၾကၿပီးၿပီလိုု႔ ဦးမိုးၾကိဳးကဆိုပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႕ထိုင္းနိုင္ငံအစိုးရတို႕သေဘာတူညီခ်က္အရ တရား၀င္ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့နယ္စပ္ဂိတ္ျဖစ္တဲ့ ျမ၀တီ-မဲေဆာက္ လမ္း တာခ်ီလိတ္ မဲဆိုင္လမ္း ေကာ့ေသာင္း ရေနာင္းစတဲ့လမ္း(၃)ခုမွာသာတရား၀င္၀င္ထြက္သြားလာခြင့္ျပဳထားေပမဲ့ ဘုရားသုံးဆူလမ္း တနသၤာရီတိုင္းေဒသၾကီးဘက္ကထီးခီး ကန္ခ်နပူရီလမ္းဘက္ေတြမွာလဲ နားလည္မွဳနဲ႕ ၀င္ထြက္ သြားလာမွဳေတြရွိေနပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းမွာ အထူးသျဖင့္တာေၾကာင့္ ထိုင္းနိုင္ငံမွာ အလုုပ္သြားလုုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား (၂)သန္းေက်ာ္ရွိတယ္လို႕ ထိုင္းအလုပ္သမား၀န္ၾကီးဌာနကေနထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။