20 June 2017

“အလုပ္သမားေလာကေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ”



    
                           

        ျပည္တြင္းမွာ ေန႔တြက္လစာ မေရရာ၊ တရုတ္ကိုးရီးယားဂ်ပန္ အလုပ္ရံုအလုပ္သမားေတြအထုတ္ ခံရ၊ ဆႏၵျပပြဲမၾကာခဏျဖစ္။ အလုပ္ သမားအဖြဲ႔ကိုဦးေဆာင္သူေတြ အလုပ္ ထုတ္ခံရတာေတြ ေန႔တိုင္း ၾကားေနရ တယ္။ ေထာင္က်သူကက်နဲ႔ စိတ္မ ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္။  

           ျမန္မာအလုပ္သမားေတြသန္းခ်ီၿပီးေန ထိုင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ပတ္စပုိ႔ကိစၥ အိမ္ျပန္ခြင့္လက္မွတ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာေတြဟာ ဘန္ေကာက္ျမန္မာသံရံုးကုိလာၾကရပါတယ္။ ပတ္စပုိ႔ ထုတ္ေ ပးတဲ့သံရံုးနံေဘးပလက္ေဖါင္းမွာ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ထိုင္ၾက၊ လမ္းေပၚမွာ ဓါတ္ပံုနဲ႔မိတၱဴကူးစက္ကားကတန္းစီထား၊ လဲေလ်ာင္းေနၾက၊ ကေလးေတြနဲ႔လာၾက၊ ကြမ္းေသြးေတြ တဗ်စ္ ဗ်စ္ေထြးၾကနဲ႔ ရႈတ္ပြေနတဲ့ အခင္းအက်င္းကို ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြမႀကိဳက္ႏွစ္ၾကပါဘူးသံရံုး ပတ္စပို ႔စခန္းမွာ ဓါတ္ပံုရိုက္ကူးခ ဘတ္ေငြ ၁၀၀ ေပးရၿပီး ပတ္စပုိ႔ထုတ္ယူခအျဖစ္ ၁၂၀၀ ဘတ္ ေပးရတယ္။ အေလး အေပါ့တစ္ခါသြား ၅ဘတ္ေပးရတယ္။


      ေနထိုင္ခြင့္သက္တမ္းကုန္သြားၾကတဲ့ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြဟာ ပတ္စပို႔စာအုပ္လဲလွယ္ခြင့္ရရွိဖုိ႔ အတြက္ အနည္းဆံုး ၄လမွ၆လအထိၾကာျမင့္ပါတယ္။ ဒီလိုၾကာျမင့္တဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြ အခက္အခဲမ်ား စြာႀကံဳၾကရပါတယ္။ စာအုပ္လဲခြင့္က်ၿပီဆိုျပန္ေတာ့ စာအုပ္ေတြလိုအပ္သေလာက္မေရာက္ရွိႏိုင္ျဖစ္ေန တာေၾကာင့္ အလုပ္သမားေတြကိုအခက္အခဲျဖစ္ေစပါတယ္။  

        လက္ရွိျမန္မာေတြကိုင္ေနၾကရတဲ့ ပတ္စပို႔စာအုပ္အဖံုးမွာ စာလံုးကမပီျပင္၊ သပ္ယပ္မႈကမရွိ။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေခတ္မွာ ဒီထက္မက ေသသပ္လွပစြာေျပာင္းလဲထုတ္ေ၀သင့္ပါၿပီ။ စာအုပ္မေလာက္လုိ႔ မထုတ္ရဆိုတာက ဒီေခတ္မွာမျဖစ္သင့္ေတာ့ဘူး။

                                          “ျပႆနာအသစ္တက္ၿပီ”
       မေန႔က ျမန္မာသံရံုးပတ္စပုိ႔ထုတ္ေပးတဲ့စခန္းမွာ တာ၀န္ရွိ သူေတြက မ်က္လံုးကိုစကင္ဖတ္ရမယ္။ လက္ေဗြဆယ္ေခ်ာင္းကို ႏွိပ္ရမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြကိုယ္တိုင္ လာထုတ္မွပတ္စပုိ႔ရမယ္လို႔ မူ၀ါဒတစ္ခုေျပာင္းလဲလာတယ္။ မ်က္လံုးကုိစကင္ဖတ္တာနဲ႔ လက္ဆယ္ေခ်ာင္းကို လက္ေဗြႏွိပ္ တာဟာ ေခတ္မီနည္းပညာ ျဖစ္တာမို႔ႀကိဳဆုိပါတယ္။ 

     ဒါေပမယ့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအႏွံံ႔အျပားက ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ ကိုယ္တုိင္သံရံုးပတ္စပို႔ထုတ္ေပးေရး ဌာနကိုလာဖို႔ဆိုတာ….

(၁) အလုပ္ရွင္က ခြင့္ျပဳမွသြားလို႔ရတယ္။
(၂) နယ္ေက်ာ္တာနဲ႔ ထိုင္းပုလိပ္က ဖမ္းစားတယ္။
(၃) အလုပ္ရွင္က အလုပ္ထုတ္ပစ္ႏိုင္တယ္။
(၄) လာတဲ့အလုပ္သမားေတြကို ပတ္စပို႔စခန္းက မထုတ္ေပးႏုိင္ခဲ့ရင္ နစ္နာသူက အလုပ္သမားျဖစ္တယ္။ ဘန္ေကာက္မွာ ဘယ္မွာတည္းခိုေနရမလဲ၊ 

       အစိုးရျဖစ္ေစခ်င္တာလည္းျဖစ္ေအာင္၊ အလုပ္သမားေတြလည္းလြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ေအာင္ ဒီထက္ ေကာင္းတဲ့ အစီအမံေကာင္းေတြကို ျမန္မာအလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနဲ႔ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနအေနနဲ႔ ခ်မွတ္သင့္ ပါတယ္။

                                                 “အျပစ္ကင္းတဲ့အရာရွိမ်ား”
         စကၤာပူမွာတုိက္ေပၚက ျပဳက်လို႔ ခါးရိုးက်ိဳးသြား တဲ့ မတင္တင္ႏြယ္ ဆိုသူနဲ႔ ဇြန္ ၁၂ ရက္ က ကြန္ဒို ၁၈ထပေပၚ
ၚက ခုန္ခ်ၿပီးေသဆံုး သြား ခဲ့တဲ့ မဇင္မာဦး တို႔ရဲ႕မူရင္းအသက္ ဟာ ၁၅ ႏွစ္ပဲရွိပါေသး တယ္။ စည္းကမ္းႀကီးပါတယ္ဆိုတဲ့ စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ အိမ္ေဖၚအလုပ္သမကို ၂၃ႏွစ္ျပည့္မွလက္ခံပါတယ္။ ဒီအသက္ ၁၅ႏွစ္အရြယ္ျမန္မာမိန္းကေလးေတြကို အသက္ ၂၃ႏွစ္ျပည့္ေအာင္ ဘယ္သူေတြပတ္စပို႔ထုတ္ေပးခဲ့သလဲ။ စကၤာပူဆိုတာ ေလယာဥ္နဲ႔သြားမွေရာက္တဲ့အရပ္ေဒသပါ။ ရန္ကုန္မဂၤလာဒံုေလဆိပ္မွာ အျခားဌာနေတြကို မေျပာလိုေတာ့ေပမယ့္ ေလေၾကာင္းရဲတပ္ဖြဲ႔၊ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး ဌာ နသတင္းပို႔ေဆာင္ေရးစင္တာေတြရွိပါတယ္။

  
     ခါးရိုးက်ိဳးသြားတဲ့ မတင္တင္ႏြယ္ သတင္းက ဟိုးေလးတေက်ာ္မျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ မဇင္မာဦး ခုန္ခ်ေသဆံုး တဲ့ သတင္းတက္လာတဲ့အခါ တာ၀န္မေက်ခဲ့တဲ့ တာ၀န္ရွိသူေတြ လန္႔နိုးသြားတယ္။ မီဒီယာေတြမွာအင္ တာဗ်ဴးေပးတာက စကၤာပူမွာ ျမန္မာအိမ္ေဖၚ ေလးေသာင္း၊ ထိုင္းမွာႏွစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ေလာက္ရွိ တယ္လို႔ ျမန္မာသံရံုးေတြက စာရင္းပို႔ထားတာရွိတယ္တဲ့။ သတင္းနားေထာင္တဲ့ ကရင္မေတြရည္ေန တာအူေခြ႔ေနတယ္။

                                               “ခုတ္ရာတျခားရွရာတစ္ျခား”
          အာဏာရွင္အစိုးလက္ထက္ကတည္းကလြဲလာလိုက္ၾကတဲ့အလြဲ NLD အစိုးရထိတုိင္လြဲၾကတုန္း။ တတ္ေယာင္ကား ေခါက္ရိုးက်ိဳး ဗ်ဴရိုကရက္ေတြ လုပ္သမွ်လြဲတဲ့ဒဏ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အလူးအလွိမ့္ ခံေနၾကရအံုးမလား။ 

      ျမန္မာေတြသက္သာမယ့္ CI စခန္းဆိုတာလည္း အစိုးရဆီ မွာ ဘတ္ေငြ၂သန္း (က်ပ္ေငြသိန္း ၇၀၀) အာမခံတင္ထားေပ မယ့္ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ေနၾကေပမယ့္ အေရးယူမယ့္သူမရွိဘူး။ စခန္းေတြကိုလာတဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ ခယူ(စီနီယာခ) သက္သာေအာင္နဲ႔ မဟာခ်ိဳင္ပုလိပ္ေတြ ဖမ္းစားခံရတာက သက္သာေအာင္ မြန္ဘိုင္းကားနဲ႔လုပ္မယ္ဆုိလို႔ အလုပ္သမားေ မွ်ာ္ လင့္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ခုထိဘာမွျဖစ္မလာ။ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး အေနနဲ႔ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြျမန္ေကာင္း သက္သာေစတဲ့ ေရႊ႕လ်ား (မြန္ဘိုင္းကား) အစီအစဥ္ကိုအလွ်င္အျမန္ေဆာင္ရြက္ သင့္ပါတယ္။

                                          “ထိုင္းအဆင္သင့္ျပင္ဆင္မႈ”
       လာမယ့္လကုန္ပတ္မွာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားဆိုင္ရာ ဥပေဒအသစ္ ထိုင္းအစိုးရထုတ္ျပန္ပါမယ္။ စမ္းသပ္ပညာေပးကာလ ၃လသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ အယင္ ဥပေဒအေဟာင္းမွာ တရားမ၀င္ အလုပ္သမားကိုခိုင္းေစတဲ့လုပ္ငန္းရွင္ကို ဒဏ္ေငြ ဘတ္တစ္သိန္း၊ ေထာင္ဒဏ္ ၃လ ခ်မွတ္ခဲ့ေပမယ့္ အခု ဥပေဒအသစ္မွာ ျပစ္ဒဏ္ ၄ဆကေန ၈ဆအထိ တိုးထားပါတယ္။ အလုပ္ရွင္ေတြဟာ သူတို႔ခိုင္းေစတဲ့ အလုပ္သမားေတြကို ၄ေယာက္ဆန္႔တဲ့အခန္းမွာ ၄ေယာက္ထက္ ပိုမထားရဘူး။ ေသာက္သံုးေရအစားအစာ သန္႔ရွင္းမႈကအစ လုပ္ငန္းရွင္က ဂရုစိုက္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

     ကူးစက္ေရာဂါ တစ္ခုခုျဖစ္ပြားတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္းသတင္းပို႔ရပါမယ္။ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္မတူတဲ့ အလုပ္ သမားေတြကို ဖမ္းဆီးျပန္ပို႔ခံရပါမယ္။ MOU အလုပ္သမားတင္သြင္းမယ့္ ထိုင္းပြဲစားကုမၸဏီေတြကို ဘတ္ ၅သန္း စီတင္ခိုင္းထားပါတယ္။ လူကုန္ကူးမႈကိစၥရပ္ေတြအတြက္ ထိေရာက္ျပင္းထန္စြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ဖို႔အတြက္ အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္သူေတြကို ဖိတ္ေခၚထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

                                               “ျမန္မာဘက္ကအုိးပုတ္ခ်ဳိးရုပ္”
      ထိုင္းမွာ အလုပ္သမားသံအရာရွိ ၅ ေယာက္ရွိတယ္။ အလုပ္သမားသံအရာရွိ ၅ေယာက္ရွိေနရံုနဲ႔
ထိုင္းေရာက္အလုပ္သမားေတြ ေန႔တဓူ၀အခက္အခဲေတြ ေျပလည္ ၾကရဲ႕လား။ အဲဒီေလ့လာမႈကို ဘယ္သူလုပ္ေပးမလဲ။ ဘာနဲ႔တိုင္း တာၾကမလဲ။ ျမန္မာအလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူေတြဟာ အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္သူေတြ၊ အလုပ္ရံုကအလုပ္သမား ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ လံုေလာက္တဲ့ အခ်ိန္ေပးၿပီး သတင္း အခ်က္ အလက္ယူတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ဖို႔သင့္ပါတယ္။

          ကမာၻေပၚမွာကၽြန္အထုတ္လုပ္ဆံုး၊ အလုပ္သမားတင္ပို႔ ဆံုးျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနမွာ ျပည္ပ ထြက္ခြာအလုပ္သမားေတြအတြက္ေရာ ျပည္တြင္းကုိလွိမ့္၀င္ေနတဲ့ တရုတ္နဲ႔ အျခားႏိုင္ငံကအလုပ္သမားေတြအတြက္ ဘာမူ၀ါဒေတြခ် မွတ္ထားၿပီလဲ။ ခ်မွတ္ထားတဲ့မူ၀ါဒကုိ ဘယ္သူေတြအေကာင္အ ထည္ေဖၚၾကမလဲ။ စမ္းသပ္ကာလကဘယ္ေလာက္လဲ။ ေနာက္ ၃ႏွစ္မွာေကာ ဘယ္လိုမူ၀ါဒ အသစ္အဆန္းေတြနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚမလဲဆိုတာကိုႏိုင္ငံကိုေၾကညာ သင့္ပါတယ္။

          ကုမၸဏီေထာင္ထားသူက  ILO ညီလာခံမွာ ျမန္မာအ လုပ္သမားကိစၥတင္ျပ၊ ျပည္တြင္းပြဲေတြက်င္းပ၊ အလြတ္က်က္ ေျပာၾကတာေတြကို အလုပ္လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ထင္ေနၾကရင္ ေတာ့ တက္တက္စင္လြဲၿပီေပါ့။ ႏွစ္ေပါင္း၅၀လြဲခဲ့ၿပီ။ တိုင္းျပည္ ကႏုႏု မုန္တိုင္းကထန္ထန္ ၾကားကာလမွာ ျပည္တြင္းမွာ ဆရာ ႀကီး ၀င္လုပ္ေနသူေတြကိုေမးၾကည့့္စမ္းပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာႏွစ္ေပါင္း ဘယ္ေလာက္လုပ္ခဲ့ၿပီလဲ။ ထိုင္းအိမ္တိုင္းနီးပါးမွာရွိေနၾကတဲ့ ျမန္မာအိမ္ေဖၚေတြအတြက္ တနဂၤေႏြတစ္ရက္နားရက္ ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သလားလုိ႔။ သိတာနဲ႔အေကာင္အ ထည္ေဖၚႏုိင္ မႈဟာ သီးျခားစီပဲျဖစ္ပါတယ္။

      အာဏာရွင္အစိုးရမလုပ္ခဲ့တာေတာ့ထားေတာ့။ အသြင္း ေျပာင္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ ၅ႏွစ္ တာကာလမွာ ျပည္တြင္းျပည္ပအလုပ္သမားဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတြဘာေတြလက္ေတြ႔က်က် ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကသလဲ။ ခ်မွတ္တဲ့မူ၀ါဒေတြ၊ ဘာေတြေအာင္ျမင္ခဲ့သလဲ။ အခု NLD အစိုးရ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္းမွာေကာ ဘာေတြလုပ္ထားၾကၿပီလဲ။ ေနာက္ ၃ႏွစ္ေက်ာ္ကာလ အတြက္ေကာ အလုပ္သမားထုေတြအတြက္ ဘာေမွ်ာ္လင့္ရမလဲဆိုတာကို လူထုေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ NLD အစိုးရက ခ်ျပဖုိ႔လိုအပ္ပါၿပီ။ 

      ဘယ္ေသာအခါမ်ား အဖိႏွိပ္ခံဘ၀က ျမန္မာ မ်ားလြတ္ႏိုင္ပါမလဲဆိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ေရးတာမို႔လို႔ အလုပ္လုပ္ရေကာင္းမွန္းမသိ၊ အလုပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ရပိုင္ခြင့္အေနနဲ႔သာစြဲၿမဲစြာ မွတ္ယူထားၾကတဲ့ အဘ နဲ ႔အမတို႔ စိတ္ဆိုးၾကရင္ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ အလုပ္သ မားေလာက ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီမို႔လို႔ပါ။   

                         ေက်ာ္ေသာင္း