လိပ္ကၽြန္း အပန္းေျဖစခန္းျဖစ္ရပ္မွ စဥ္းစားစရာ အေတြးစမ်ား

ေရခံေျမခံ၊ ကၽြန္းေနာက္ခံ

ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ေကာ့ေတာင္းကၽြန္း အပန္းေျဖစခန္းတြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ႏွစ္ဦး အသတ္ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ သတင္းသည္ ယေန႔လူမႈကြန္ရက္တြင္ ထင္ရွားသည့္ သတင္းျဖစ္သကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံတကာတြင္လည္း စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းသည့္ သတင္းျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္အေပၚအေျခခံ၍ ကၽြန္းေနာက္ခံ သမိုင္း ကို ေလ့လာ ၾကည့္သည့္အခါ ဆက္စပ္ စဥ္းစားစရာမ်ား အမ်ားအျပား ေတြ႕လာရသည္။ ေကာ့ေတာင္း အပန္းေျဖကၽြန္းကို ျမန္မာလိုျပန္ရလွ်င္ လိပ္ကၽြန္းဟု အဓိပၸာယ္ရၿပီး ၁၈၀၀ ျပည့္္မ်ား ကာလက မေလး လူမ်ဳိးမ်ား တံငါလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးရာ ေနရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၈၉၀ ခုႏွစ္တြင္ ထိုင္းဘုရင္ ခ်ဴလာေလာင္ေကာင္း လာေရာက္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ား အေျခခ်ေနထိုင္ လာခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္ တစ္ကၽြန္းက် အျပစ္ေပးခံရသူမ်ားကို ထားရိွရာ ေနရာအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့သည့္ကၽြန္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ေနာက္ပိုင္းတြင္ တစ္ကၽြန္းက်သူမ်ားအား ကၽြန္းတြင္ထားရိွ အျပစ္ေပးျခင္းမ်ဳိး မျပဳေတာ့သည့္ေနာက္ ပိုင္းတြင္ တစ္ကၽြန္းမွ လြတ္ေျမာက္လာသူတို႔ ထိုကၽြန္းမွာပင္ ေနထိုင္ရာမွ ကၽြန္းရြာႀကီးအျဖစ္ ေပၚေပါက္ လာခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ဗီယက္နမ္ စစ္ပဲြအၿပီးတြင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားမ်ား အပန္းေျဖရာ ေနရာအျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ရာမွ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထင္ရွားသည့္ အပန္းေျဖ ကၽြန္းစုတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုကၽြန္းစုတြင္ ဟန္မ်ဳိးႏြယ္ မိသားစု ၅ စုက ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားႏွင့္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ လႊမ္းမိုးထားသည္မွာ ယေန႔တိုင္ျဖစ္သည္။ ထိုမ်ဳိးႏြယ္စု ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေခ်ာင္ဖိုဟုေခၚၿပီး မာဖီးယား ေခါင္းေဆာင္ သို႔မဟုတ္ ေဂါ့ဖားသားႏွင့္ အလားတူပင္ ျဖစ္သည္။ တရားမ၀င္ လုပ္ငန္းေရာ၊ တရား၀င္ လုပ္ငန္းပါ အကုန္ေဆာင္ရြက္ လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ားျဖစ္ၿပီး ၎မိသားစုႀကီးမ်ား၏ ၾသဇာကို လြန္ဆန္သူဟူသမွ် အသက္ရွင္ႏိုင္ရန္ပင္ မလြယ္ဟုသိရသည္။ ၎တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ကာ မူးယစ္လုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ““ဖရန္”” ဟုေခၚေသာ လူျဖဴအုပ္စုလည္း ထိုကၽြန္းစုမ်ားတြင္ ေနရာယူထားၾကသည္။ ထိုႏိုင္ငံျခား အုပ္စုထဲတြင္ ႐ုရွားလူမ်ဳိးမ်ားက အမ်ားဆုံး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

 ေခ်ာင္ဖို မိသားစုႀကီး ၅ စုအတြင္းမွာလည္း အာဏာအရ၊ စီးပြားေရးအရ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ျပင္းထန္ျခင္းေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္း လုပ္ႀကံမႈမ်ားလည္း ရိွသည္ဟုဆိုသည္။ ၎မိသားစုႀကီးမ်ား၏ ၾသဇာအာဏာသည္ အစိုးရပိုင္း အထိ လႊမ္းမိုးႏိုင္သကဲ့သို႔ ထိုကၽြန္းစုမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ ထိုင္းရဲတို႔မွာလည္း ၎ေခ်ာင္ဖို မိသားစုၾသဇာ ကို လြန္ဆန္၀ံ့သူ မရိွဟု သိရသည္။ မူးယစ္ ေဆး၀ါးႏွင့္ ကာမကိစၥမ်ားကို အဓိကထား လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ သည့္ ေနရာျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ႐ႈပ္ေထြး ေပြလီလွသည့္ ေနရာဟု ဆိုၾကသည္။ အေပၚယံ အသြင္သဏၭာန္က ေအးခ်မ္းသည့္ နယ္ေျမဟု ထင္စရာရိွ ေသာ္လည္း အတြင္းတြင္ အလြန္ ဇာတ္႐ႈပ္ သည့္ေနရာဟု သိထားၾကသည္။ သာမန္ ခရီးသြားမ်ားအတြက္ မသိသာေသာ္လည္း အ႐ႈပ္အေထြးျဖင့္ လာသူမ်ားအတြက္ အ႐ႈပ္အေထြး ဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ပါ၀င္မိ လာၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

ေရျခားေျမျခား၊ မ်က္ႏွာမဲြျမန္မာမ်ား

ထိုသို႔ေသာ ေနရာမ်ဳိးတြင္ ဘ၀အတြက္၊ စီးပြားအတြက္ ႐ုန္းထြက္ႏိုင္ၾကရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမ်ား သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ ေနၾကရသည္မွာ အႏၲရာယ္ မ်ားလွေပသည္။ လိပ္ကၽြန္း အပန္းေျဖစခန္း ၀န္းက်င္တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၅၀၀၀ ေက်ာ္ရိွၿပီး ၂၀၀၀ ေက်ာ္မွာ တရားမ၀င္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ တရားမ၀င္ ဆိုကတည္းက ရဲကို ေၾကာက္ရသကဲ့သို႔ ရဲကလည္း တရားမ၀င္ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားထံမွ အလုပ္လုပ္ခြင့္အတြက္ ဘတ္(၅၀၀)၊ ဆိုင္ကယ္စီးခြင့္ အတြက္ ဘတ္ (၅၀၀) ဆက္ေၾကး ေကာက္သည္ဆို၏။ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ အလုပ္ရွင္ အလိုမက်၍ တိုင္လွ်င္ အဖမ္းခံရမည္ကို ေၾကာက္ေနရသည့္ ဘ၀မ်ဳိးတြင္ ေနထိုင္ၾကရေပသည္။ တရား၀င္သူေရာ၊ တရားမ၀င္သူပါ မာဖီးယား ဂိုဏ္းမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ ေနၾကရသူမ်ား ပါ၀င္သျဖင့္ ေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္စြာ လုပ္ကိုင္ရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားလည္း ရိွၾကမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ဘားမ်ား၊ ကလပ္မ်ားတြင္ ကၽြန္းက်ဖူးသည့္ လူမိုက္မ်ားကို အသုံးခ်ထား သည္ဟု လည္း ဆိုသည္။ မူးယစ္ေဆး၀ါး မ်ဳိးစုံကို ေစ်းႏႈန္းႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပကာ ေရာင္းခ်ေနသည့္ေနရာတြင္ မေကာင္းမႈမ်ား ျဖစ္ပြားရန္အတြက္ အလြယ္ကူဆုံးပင္ ျဖစ္ေပမည္။

မူးယစ္ႏွင့္ လိင္၊ ဇိမ္နယ္ေျမမွာ

အဆိုပါ အပန္းေျဖကၽြန္းမ်ားသို႔ လာေရာက္သည့္ အေနာက္တိုင္းသား အမ်ားစုသည္ လာသည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကပင္ မူးယစ္ေပ်ာ္ပါးရန္ လာသူက အမ်ားစုျဖစ္ၿပီး တစ္ေနရာစီမွ တစ္ေယာက္ခ်င္း လာၾကၿပီး ဤကၽြန္း မ်ားသို႔ ေရာက္သည့္အခါတြင္ မိတ္ဖဲြ႕ကာ မူးယစ္ ေပ်ာ္ပါးၾကျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ၾကသည္ဟု သိရသည္။ ထိုသို႔ မူးယစ္ေပ်ာ္ပါးသည့္ ေန႔ရက္မ်ားအနက္ လျပည့္ညပဲြေတာ္သည္ မူးယစ္မႈႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံမႈ အမ်ား ဆုံး ျပဳလုပ္ၾကသည့္ ပဲြေတာ္ျဖစ္ၿပီး ထိုပဲြေတာ္မ်ဳိးကို ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းတြင္ စတင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသို႔ေသာ ပဲြေတာ္မွအျပန္ ကမ္းေျခသို႔အသြား စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား စုံတြဲ အသတ္ခံလိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ အသတ္ခံရသူ အမ်ဳိးသမီးမွာ မတရားျပဳက်င့္ခံရၿပီး ႐ိုက္ႏွက္ထားသည့္ ဒဏ္ရာမ်ားလည္း ရိွသည္ဟု ဆိုသည္။ ည ၃နာရီ ေလာက္တြင္ အသတ္ခံရျခင္းျဖစ္ရာ အဆိုပါကိစၥကို နံနက္ ၆ နာရီေက်ာ္မွ ကမ္းေျခ သန္႔ရွင္းေရးမ်ားက ျမင္၍ အေၾကာင္းၾကားသျဖင့္ ရဲမ်ားက စုံစမ္းမႈ ျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ သည္။ အမႈစတင္ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပိုင္း ကမၻာတစ္၀န္းသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားၿပီး အဆိုပါအမႈသည္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားတြင္ စိတ္၀င္စားမႈ အမ်ားဆုံးျဖစ္ခဲ့သည္။ ကမၻာလွည့္ခရီးသြား လုပ္ငန္းျဖင့္ ထင္ရွားသည့္ ကၽြန္းစုမ်ား အတြက္ ထိုျဖစ္ရပ္က ႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးကို မ်ားစြာ ထိခိုက္ေစႏိုင္သျဖင့္ အမႈအျမန္ အေျဖေပၚေရးမွာ အေရးပါသည့္ အခ်က္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

ရဲၪာဥ္၊ ရဲအက်င့္

အမႈျဖစ္ပြားသည္ကို ေျခရာေကာက္ရာတြင္ အမႈတည္ေဆာက္သည့္ ရဲမ်ားအေနျဖင့္ ပထမဆုံး စတင္ စဥ္းစား သည္မွာ ထိုလူသတ္မႈသည္ ထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ား မျဖစ္ႏိုင္၊ ျပင္ပက လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသားထဲမွသာ ျဖစ္ရမည္ဟူသည့္ အခ်က္အေပၚ အေျဖထုတ္လိုသည့္ အေတြး ပင္ျဖစ္သည္။ ရဲ အေနျဖင့္ အမႈကို ခ်က္ခ်င္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္ ထိုကမ္းေျခတြင္ ဂစ္တာတီးေနသည့္ ျမန္မာလူငယ္သုံးဦးကို ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။ ႏွစ္ဦးက အမႈကို က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုသည္ဟု ေၾကညာ ခဲ့ၿပီး တစ္ဦးကို အစိုးရ သက္ေသအျဖစ္ အသုံးခ်လိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ထို၀န္ခံခ်က္မ်ား ရရိွရန္အတြက္ ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦးကို ညႇဥ္းပန္း ႏိွပ္စက္ကာ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟူေသာ သတင္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔လာခဲ့သည္။ ေရေလာင္းစစ္ျခင္း၊ မ်က္ႏွာကို ပလပ္စတစ္ျဖင့္ အုပ္ကာ စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္လာခဲ့သည္။ အတင္းအဓမၼ ၀န္ခံရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းဟု ယူဆၾကရာမွ မေက်နပ္ခ်က္ ပိုမိုပ်ံ႕ႏွံ႔ လာခဲ့သည္။

ထိုင္းရဲတို႔က ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း မရိွေၾကာင္း ျငင္းဆန္သည့္အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ား၏ သ႐ုပ္ျပမႈ အစီအစဥ္ကို လူထုႏွင့္ မီဒီယာမ်ားသို႔ ျပသခဲ့သည္။ မီဒီယာမ်ားကလည္း က်င့္၀တ္ကိုေက်ာ္ကာ အဆင့္ဆင့္ လႊင့္ထုတ္ ေရးသားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အမွန္တကယ္ ျပစ္မႈေျမာက္ေၾကာင္း စီရင္ခ်က္ မခ်ေသးသေရြ႕ ကာလပတ္လုံး စြပ္စြဲခံရသူသည္ တရားခံ မဟုတ္ေသးေခ်။ ထိုသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ား၏ အနာဂတ္အတြက္ ေစာင့္ထိန္းရမည့္ တာ၀န္သည္ ရဲေရာ မီဒီယာတြင္ပါ တာ၀န္ရိွေပသည္။ သ႐ုပ္ျပမႈတြင္လည္း သံသယရိွစရာမ်ား၊ အားနည္းခ်က္မ်ား ေတြ႕လာရသျဖင့္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားက ေ၀ဖန္ မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာသကဲ့သို႔ ရဲမ်ား၏ က်င့္၀တ္ ေဖာက္ဖ်က္မႈကိုပါ ေ၀ဖန္လာၾကသည္။ တစ္ကမၻာလုံးက ေ၀ဖန္ ၾကသကဲ့သို႔ ထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားကပါ ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည္ဟု စြပ္စဲြခံရသူမ်ားသည္ အစားထိုး ခံရသူမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး အမွန္တကယ္ က်ဴးလြန္သူမွာ လြတ္ေျမာက္ေနဆဲဟု ယုံၾကည္ခဲ့ၾကသည္။

ဤတြင္ ထိုင္းရဲတို႔၏ လုပ္ရပ္အေပၚ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အစိုးရက ေ၀ဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၿပီး ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ႏွစ္ဦး အသတ္ခံရမႈအေပၚ အမႈမွန္ ေပၚေရး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

 ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအတြင္း လူမႈ ကြန္ရက္မ်ားကလည္း အစိုးရကို ဖိအားေပးလာၾကသည္။ အသတ္ခံရသူ၏ မိဘမ်ားကလည္း လူသတ္မႈ တြင္ အစားထုိး အျပစ္ေပးခံရမႈမ်ဳိး မလိုလားဘဲ အမႈမွန္ေပၚေရး ေတာင္းဆို ခဲ့သည္။ ျပစ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေဆးခ်က္မ်ား၊ ဒီအန္ေအ စစ္ေဆးမႈမ်ား၊ စစ္ေဆးသင့္သူမ်ားကို ခ်န္လွပ္ ထားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရဲမ်ား အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုင္းရဲတို႔အေနျဖင့္ စီးပြားေရးအရ ခြင္ေကာင္းသည့္ ေနရာမ်ားကို တာ၀န္က်ရန္အတြက္၊ ေနရာေကာင္းရရန္အတြက္ ေငြေၾကးအမ်ားအျပား အကုန္ခံထားၾကရသျဖင့္ ထိုေငြမ်ား ကို ျပန္ရွာရန္ ႀကိဳးပမ္းရင္း အဂတိႏွင့္ကင္းသူ ရွားလွသည္ဟုဆိုသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အဂတိလိုက္စားမႈ ေလ့လာေရး အဖဲြ႕၏ အစီရင္ခံစာအရ ထိုင္းရဲ ၅ ေယာက္တြင္ ၄ ေယာက္ သည္ အလုံးစုံ အဂတိလိုက္စားၿပီး က်န္တစ္ေယာက္မွာ ေနရာ အမ်ားအျပားတြင္ အဂတိလိုက္စားသူ ျဖစ္ သည္ဟု ဆိုသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ရဲတိုင္းအဂတိ လိုက္စားမႈႏွင့္ မကင္းဟူသည့္ သေဘာ ပင္ျဖစ္သည္။ သို႕ဆိုလွ်င္ ကၽြန္းေပၚရိွ ေခ်ာင္ဖိုေခၚ မာဖီးယား မိသားစုမ်ား၏ ၾသဇာကို မလြန္ဆန္ႏိုင္သည့္ ေနရာတြင္ တာ၀န္ယူရသည့္ ရဲတို႔အတြက္ မည္သို႔ ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုသည့္အခ်က္မွာ အေျဖထြက္ေန သေလာက္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုမိသားစု လက္ေအာက္တြင္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားတြင္လည္း ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရိွေနမည္ျဖစ္သည္။

လူမႈကြန္ရက္၊ ေမးျမန္းခ်က္မ်ား

လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဖမ္းခံထားသူမ်ားသည္ အစားထိုးခံရသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး အမွန္တကယ္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ ေနသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္း မရိွမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လူမႈကြန္ရက္မ်ားမွ အျပင္းအထန္ေ၀ဖန္ခဲ့ ၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အထူးသျဖင့္ ဘားပိုင္ရွင္ႏွင့္ ၎၏သား၊ ၎၏မန္ေနဂ်ာတို႔ကို စစ္ေဆးျခင္း၊ ေမးျမန္းျခင္း မရိွမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စီအက္စ္အိုင္ လူမႈကြန္ရက္က အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပ ေရးသား ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထို႔အတူ အေရးပါသည့္ စေကာ့တလန္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးကို လႊတ္ေပး လိုက္ျခင္းအား ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ မႈခင္းသိပၸံဌာနမွ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးျဖစ္သူ ေဒါက္တာပြန္တက္ ကလည္း ဒီအန္ေအ စစ္ေဆးမႈမ်ားတြင္ မႈခင္းဆရာ၀န္မ်ား မပါ၀င္ျခင္း၊ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ၀န္ခံသည့္ ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦးကို ျပန္လည္ သ႐ုပ္ျပခိုင္းရာတြင္ မႈခင္းဆရာ၀န္မ်ား မပါ၀င္ျခင္းစသည့္ အားနည္းခ်က္ မ်ားကို ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။

စီအက္စ္အိုင္ လူမႈကြန္ရက္၏ မႈခင္းအေပၚ ေ၀ဖန္ ဆန္းစစ္မႈမ်ားကို စိတ္၀င္စားလာၾကရာ တစ္ေန႔တည္း မွာပင္ ထို၀က္ဘ္ဆိုက္သို႔ ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈသူ တစ္သိန္းေက်ာ္အထိ ေရာက္ရိွခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ ထိုစီအက္စ္အိုင္ လူမႈကြန္ရက္ကပင္ အဆိုပါ လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိုင္းရဲမ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အေပၚ ယုံၾကည္မႈ ရိွ မရိွ စစ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့ရာ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက ယုံၾကည္မႈမရိွဟု မဲေပးခဲ့ၾကသျဖင့္ အစိုးရ အေပၚ ယုံၾကည္မႈ အားနည္း ေစသည့္ ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရိွရသည္။

ကိုယ့္အစိုးရ၊ ေခါင္းေထာင္ထၾကည့္

လိပ္ကၽြန္း လူသတ္မႈတြင္ ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦး မတရားအဖမ္းခံရမႈႏွင့္ ထိုင္းရဲတို႔၏ လူစားထိုး အျပစ္ခံခိုင္း သည့္ လုပ္ရပ္အေပၚ တစ္ကမၻာလုံး အုန္းအုန္းထေနသည့္ စက္တင္ဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ျဖစ္ရပ္အေပၚ ျမန္မာအစိုးရ အာ႐ုံရလာသည္မွာ ေအာက္တိုဘာ ၅ ရက္ေန႔ေရာက္မွ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ေအာက္တိုဘာ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာသံ႐ုံးမွ အရာရိွႏွစ္ဦး လိပ္ကၽြန္းသို႔ သြားေရာက္ စုံစမ္းျခင္း၊ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္း ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ လည္ပတ္သည့္ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုလည္း အမႈမွန္ေပၚေရးႏွင့္ တရားမွ်တေရးအတြက္ သမၼတက ေျပာၾကား ခဲ့ သည္ကို ေတြ႕ရသည္။

စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ကာလမွ ရက္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာသည့္အခါမွသာ ကိုယ့္အစိုးရက ေခါင္းေထာင္ ထကာ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား မတရားခံရမႈအေပၚ ေအာ္သံထြက္လာျခင္းအား မီဒီယာမ်ားက ေ၀ဖန္မႈ ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုအမႈအေပၚ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ လာသည့္အခါတြင္လည္း အစိုးရအေနျဖင့္ အပူတျပင္း၊ အေရးတယူ၊ အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္လာသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရျပန္သည္။ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ျမန္မာႏို္င္ငံမွ အျပန္တြင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ၌ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ အခ်ဳပ္အျခာ ပိုင္ဆိုင္မႈအေပၚတြင္ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ျခင္းမ်ဳိးကို လက္ခံလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေပၚ ေ၀ဖန္ခဲ့ျခင္းမွာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ အတြက္လည္း ဆင္ျခင္စရာ တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။

သို႔ေသာ္ ဥေရာပ – အာရွ ညီလာခံသို႔ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ သြားေရာက္သည့္ အခါ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ၿဗိတိန္ ရဲစုံစမ္းေရးအဖဲြ႕မ်ား ေစလႊတ္ ေလ့လာေစျခင္းအေပၚ ခြင့္ျပဳခဲ့ရသည္။ အစိုးရသစ္၏ အားနည္းခ်က္အေပၚ ဖိအားေပးမႈမ်ားလည္း ပါ၀င္ေပသည္။ အဘက္ဘက္မွ ဖိအားေပးမႈမ်ားအတြက္ ထိခိုက္မႈအရိွဆုံးမွာ ခရီးသြားလုပ္ငန္း တစ္ရိွန္ထိုး က်ဆင္းလာျခင္း ပင္ ျဖစ္သည္။ ေလာေလာ ဆယ္ အေျခအေနမွာပင္ ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာ ေတြ႕ရိွရသည္ဟု ဆိုသည္။ ဆက္လက္၍ မည္သည့္ အက်ပ္အတည္းမ်ား ရင္ဆိုင္ ရဦးမည္နည္းဟူသည့္ စိုးရိမ္စိတ္က ထိုင္းအစိုးရအေပၚ လႊမ္းမိုးေနခဲ့သည္။

ထိုင္းလက္ယာအုပ္စု ေခါင္းေဆာင္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီသစ္ ဥကၠ႒ Sondi Limthongkul က ၁၆ ေအာက္တို ဘာလ ၂၀၁၄ ASTV ႐ုပ္သံဌာနသို႔ ေျပာၾကားခဲ့ရာ၌ ထိုင္းရဲတို႔ က်င့္သုံးေနသည့္ အထက္မွအမိန္႔ကို ေအာက္သို႔ အဆင့္ဆင့္ သယ္လာသည့္ စနစ္ကို ျပဳျပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အမွန္တရားကို လက္မခံႏိုင္လွ်င္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာကို မည္သို႔မွ် ဆက္လက္ ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အမွန္တရား ကို လက္မခံဘဲ မ်က္စိမွိတ္ ထားျခင္းျဖင့္ မၿပီးဆုံးႏိုင္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎က ““ထိုင္းအစိုးရက စိတ္၀င္စား သည့္ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္သာ ရိွေၾကာင္း၊ ၎တို႕မွာ ကိုယ္ရပ္တည္ႏိုင္ေရးႏွင့္ ကိုယ့္အတြက္ အေျခအေန ေကာင္းမ်ား ဖန္တီးရယူေရး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု အာဏာ ရလာသူမ်ား သည္လည္း ယခင္ႏိုင္ငံေရး သမားမ်ား အတိုင္း ကိုယ့္အတြက္သာ စိတ္၀င္စားေၾကာင္း”” ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎က လျပည့္ညပါတီပဲြႏွင့္ ပတ္သက္ေျပာၾကားရာတြင္ ““ဒီပါတီပဲြကို သြားတဲ့လူတိုင္း ဟာ မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးစဲြဖို႕နဲ႔ လိင္ကိစၥအတြက္ သြားတယ္ဆိုတာ တစ္ကမၻာလုံးက လူတိုင္းသိၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထိုင္းရဲကို သြားေမးရင္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းမွာအမွန္ပဲ””ဟု ဆိုသည္။ ၎က ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အားနည္းခ်က္မ်ားကို တစ္ခ်က္ခ်င္း ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ ခဲ့သည္။

သက္ေရာက္မႈႏွင့္ စဥ္းစားစရာ

ျပည္ပတြင္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသား၊ ကိုယ့္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ရတက္မေအး ရသျဖင့္ အမွန္တရားအတိုင္း ျဖစ္ေစရန္ လိုအပ္သည့္ ပံ့ပိုး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိးသည္ အစိုးရတိုင္းအတြက္ လိုအပ္သည့္ အရည္အခ်င္း တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံ တကာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ဖန္တီးေပးရန္ လိုအပ္ေပသည္။ အစိုးရအေနျဖင့္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆာင္ရြက္ရင္း ကၽြံ၀င္ သြားသည့္ အျဖစ္မ်ဳိး မျဖစ္ေစရန္အတြက္ သတိထားရန္ေတာ့ လိုေပမည္။ အစိုးရကိုယ္တိုင္ ကၽြံ၀င္သြားလွ်င္ ျပန္ႏုတ္ရ ခက္ခဲတတ္သျဖင့္ ၾကားခံ အဖဲြ႕အစည္း တစ္ခုထားရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အတူ ေနာင္ တစ္ခ်ိန္တြင္ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြင္း ထိုသို႔ေသာ အလားတူ ကိစၥရပ္မ်ဳိး ႀကဳံလာ ခဲ့လွ်င္ေရာ ဟူသည့္ ေမးခြန္းမ်ဳိးေပၚတြင္ အေျဖတစ္ခုရွာကာ ဆင္ဆင္ျခင္ျခင္၊ ခ်ိန္ခ်ိန္ဆဆျဖင့္ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းမွ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို မထိပါးဘဲ ကိုင္တြယ္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။ အလားတူ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိး အျခားႏိုင္ငံတြင္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားက ထပ္မံႀကဳံႀကိဳက္လာလွ်င္ေရာ မည္သို႔ရင္ဆိုင္ ၾကမည္နည္း ဟူသည္မ်ားကို စဥ္းစားထားရန္ လိုအပ္ေပသည္။

ဤျဖစ္ရပ္အေပၚ အေျခခံကာ စဥ္းစားစရာ အမ်ားအျပား ေပၚလာခဲ့သည္။

တစ္ခ်က္မွာ ယခုျဖစ္ရပ္တြင္ ကိုယ့္ဘက္က က်ဴးလြန္သည္ဟု စြပ္စဲြခံရျခင္းအေပၚ ၿပိဳင္တူ ၀ိုင္းေအာ္ၾကရင္း ထိုအမႈအေပၚ အစိုးရေရာ၊ အျခား အဖဲြ႕အစည္းမ်ားပါမက်န္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ျဖစ္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သို႔ဆိုလွ်င္ မေလးရွားတြင္ အလုပ္ သြားလုပ္ေနသည့္ ျမန္မာမ်ား ေန႔စဥ္နီးပါး အသတ္ခံ၊ အလုခံ၊ အ႐ိုက္ခံေနရသည့္ ဇာတ္လမ္းမ်ားအေပၚ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ အစိုးရက လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမႈမ်ားတြင္ မည္သည့္အတြက္ ထိေရာက္သည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိးမွ် မရိွဘဲ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္၊ ခပ္မဆိတ္ ေနသနည္းဟူသည့္ ေမးခြန္းတစ္ခု ေပၚလာေပသည္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အေပၚတြင္မဆို ျမန္မာအစိုးရက ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ တာ၀န္ရိွေပသည္။ တစ္ႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္ကာ ကၽြန္သာသာ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ေနရျခင္းသည္ လုပ္လိုျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္ျပည္တြင္းတြင္ မိသားစု ဘ၀အတြက္ မွ်တသည့္ ၀င္ေငြျဖင့္ အေျဖမရွာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ သြားၾကရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ ျပည္ပတြင္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားထံမွ ျပန္လည္ေပးပို႔ေသာ ၀င္ေငြသည္ တိုင္းျပည္အတြင္း သြယ္၀ိုက္သည့္နည္းျဖင့္ ျပန္လည္ စီးဆင္းလာေသာ ေငြျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေပၚ ယခင္ထက္ပို၍ တာ၀န္ယူစိတ္ရိွရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။

ကိုယ့္ႏိုင္ငံတြင္ ထုိက္တန္သည့္ ၀င္ေငြ ရိွေနသေရြ႕ မည္သူမွ် အသက္ႏွင့္ရင္း ၾကရသည့္ အလုပ္မ်ား၊ ေအာက္က်သည့္ အလုပ္မ်ားကို သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္လိုမည္ မဟုတ္ေခ်။ အေျခအေနအရသာ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ ေနၾကျခင္းျဖစ္ရာ အသက္ကိုပါ ရန္ရွာလာသည့္ လုပ္ရပ္မ်ား မၾကာခဏ ႀကဳံရျခင္းအေပၚ လိပ္ကၽြန္း ျဖစ္ရပ္တြင္ ေဆာင္ရြက္သကဲ့သို႔ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ မေဆာင္ရြက္ သင့္ပါသေလာဟူသည့္ ေမးခြန္းအတြက္ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာေပသည္။

ထို႔အတူ လိပ္ကၽြန္းတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ အျဖစ္အပ်က္မွ အျမတ္ရလာသည့္ အခ်က္တစ္ခုမွာ ျပည္သူေရာ၊ အစိုးရပါ စိတ္၀င္တစား ကိုယ့္လူမ်ဳိးအတြက္ အေျဖရွာၾက၊ ကူညီၾက လုပ္ေဆာင္မႈမ်ဳိး ေတြ႕ရိွလာရျခင္း ျဖစ္ သည္။ မည္သည့္ တိုင္းရင္းသားပင္ျဖစ္ေစ ကိုယ့္လူမ်ဳိးဟူသည့္ အထိုင္ေပၚတြင္ တူညီသည့္ မ်ဳိးခ်စ္ စိတ္ျဖင့္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ လာၾကျခင္းမွာ အားရစရာပင္ျဖစ္သည္။ ျဖစ္ရပ္မွန္ အေပၚတြင္ ရပ္တည္သည့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္မ်ဳိး ျဖစ္ရန္လိုသည္။ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္စိတ္မ်ဳိး ေရွာင္ရွားၾကရမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ တူညီသည့္ စြမ္းအားကို အက်ဳိးမဲ့ လုပ္ရပ္သို႔ ဦးတည္သြားမည္ကို စိုးရိမ္မိသည္။ တစ္ခ်ိန္က ပေဒသရာဇ္ အခ်င္းခ်င္း ၿပိဳင္ၾကသည္ကို ျပန္လည္တူးဆြကာ ထိုင္းဆန္႕က်င္ေရး အသြင္သို႔ ကၽြံ၀င္သြားေသာ အျဖစ္မ်ဳိးသို႔ မေရာက္ေစရန္ အေရးႀကီးေပသည္။ ထိုလုပ္ရပ္မ်ဳိးကို ထိုင္းႏိုင္ငံ အတြင္းမွာပင္ အစိုးရပိုင္းက ထိုင္းလူမ်ဳိး တို႔ကို အာ႐ုံေျပာင္းရန္ လုပ္ေလ့လုပ္ထ ရိွခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္မ်ဳိး ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။

ထိုအမႈႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ကာ ကိုယ့္ႏိုင္ငံအတြင္း လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈကို ဖန္တီးျဖစ္ေပၚေစမည့္ လုပ္ရပ္မ်ဳိးသို႔ လမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းေစမည့္ အေျခအေနမ်ဳိးလည္း ေရွာင္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၏ အကိုင္အတြယ္၊ အဆင္အျခင္ႏွင့္ ျပည္သူေရာ မီဒီယာမ်ားကပါ သူမ်ားသတ္ကြင္းထဲသို႔ ၀င္မသြားေအာင္ ထိန္းညိႇေပးရမည့္ တာ၀န္ရိွေပသည္။ ကိုယ့္လူမ်ဳိးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရာမွ လမ္းမွားအျမင္သို႔ ေျပာင္းသြား လွ်င္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေပၚ အာ႐ုံေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံတကာအျမင္က လြတ္ထြက္သြားကာ မိမိႏိုင္ငံ၏ တည္ၿငိမ္မႈအေပၚ မိမိကိုယ္တိုင္ ဖ်က္ဆီးသည့္အျဖစ္မ်ဳိး ေရာက္ရိွသြားမည္ကို ဆင္ျခင္ရန္ လိုအပ္လွေပ သည္။ အနာအဆာ မ်ားလွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ပိုမိုခက္ခဲသည့္ ခရီးၾကမ္းသို႔ ထပ္မသြား ေစလို
ေတာ့ေပ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူမ်ဳိးမ်ားက အာ႐ုံတစ္ခုမွ အာ႐ုံတစ္ခုသို႔ ခုန္ကာကူးရင္း၊ စီးေမ်ာရင္းျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ လာခဲ့ၾကသလားဟု စဥ္းစားလာမိသည္။ အပိုင္းတို ဇာတ္လမ္းမ်ားကို ၾကည့္ေနရသလို တစ္ခုၿပီးတစ္ခု အာ႐ုံမ်ားက ကူးစက္ ခံစား ေနၾကသည္မွာ မ႐ိုးႏိုင္စရာေပ။ ဤသို႔သာ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ ခရီးဆက္ေနလွ်င္ လိပ္ကၽြန္းသို႔ အာ႐ုံေရာက္ရာမွ ေနာက္တစ္ခါ ဘယ္ဇာတ္လာမည္ကို စဥ္းစားကာ ေတြးထင္၊ ႐ုံတင္ရက္ မေရာက္မခ်င္း သတင္းကိုေစာင့္၊ တစ္ေထာင့္တစ္ည ဆက္က ၾကဦးမည္လားေတာ့ မေျပာတတ္ေတာ့ေပ။

ေဒါက္တာျမင့္သိန္း (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္)

ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္သတင္းဌာန-