06 July 2017

လက္ပူတုိက္ ေျဖရွင္းလို႔မရတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားျပႆ နာ


အလဲဗင္းသတင္းစာ၊ ေဇာ္မင္းႏိုင္

လက္ပူတုိက္ ေျဖရွင္းလို႔မရတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားျပႆနာ
အလဲဗင္းသတင္းစာ၊ ေဇာ္မင္းႏိုင္

ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား အပါအ၀င္ အျခားေသာႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္ပလုပ္သားမ်ား အက်ပ္အတည္း ျဖစ္ေစမည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္ကို ဇြန္ ၂၀ ရက္က ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
အဆိုပါ ဥပေဒမွာ အလုပ္ရွင္ အလုပ္သမား ဥပေဒသစ္ျဖစ္ၿပီး အေထာက္အထားမဲ့ အလုပ္သမားမ်ားကို ခိုင္းေစသည့္ အလုပ္ရွင္အပါအ၀င္ အလုပ္သမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးရမိပါက ဒဏ္ေငြအျဖစ္ ထိုင္းဘတ္ေငြေလးသိန္းမွ ရွစ္သိန္းအထိ ခ်မွတ္ႏိုင္ျခင္း၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္မရွိဘဲ အလုပ္လုပ္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ႏိုင္ငံျခားသားအလုပ္သမားမ်ားကို တားျမစ္ထားသည့္ အလုပ္မ်ားကိုလုပ္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားအား ေထာင္ဒဏ္ငါးႏွစ္ထက္မပိုသည့္ ျပစ္ဒဏ္ သို႔မဟုတ္ ဘတ္ေငြႏွစ္ေထာင္မွ တစ္သိန္းအထိရွိသည့္ ဒဏ္ေၾကးေငြကို ခ်မွတ္ခြင့္ရွိၿပီး ျပစ္ဒဏ္ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားရိွေနသည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အေမရိ ကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕က ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ားရိွေနၿပီး အထူးသျဖင့္ ပင္လယ္ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းတြင္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားရိွျခင္း ေၾကာင့္ဟုဆိုကာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွ ၎တို႔၏ ေရထြက္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို၀ယ္ယူျခင္း ျပဳမည္ကို စိုးရိမ္ျခင္းမ်ားျဖစ္ေပၚလ်က္ ရိွသည္။
ထိုသုိ႔ ႏိုင္ငံတကာမွ ၀ယ္လုိအားမ်ား က်ဆင္းႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ထိုင္းအစိုးရအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ ဥပေဒ ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္ ေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ဦးထူးခ်စ္က ၎၏ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။


ထို႔ျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ MoU စနစ္ေၾကာင့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ စသည့္အေျခအ ေနမ်ားလည္း ပါ၀င္ႏိုင္ေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။
“ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာက အလုပ္သမား ေပၚလစီေတြမွားထားတာေတြ ရိွတယ္။ ဥပမာ MoU စနစ္ကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ စလုပ္တယ္။ သူ႔ရည္ရြယ္ခ်က္က လူကုန္ကူးမႈပေပ်ာက္ေအာင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ လုပ္ခဲ့တာ။ ဒါေပမဲ့ MoU စနစ္က အက်င့္ပ်က္၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး လုပ္ခဲ့တဲ့အခါမွာ အာဏာနဲ႔ရတဲ့ ေငြက ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို အရသာရိွတာကိုး။ အဲဒီေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံက လုပ္သားလိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ခုနက MoU နဲ႔ဆိုေတာ့ အလုပ္သမားေတြက ေဖာင္းပြေနတယ္။ အဲဒီမွာ ဘာျဖစ္သလဲ ဆိုေတာ့ သူေဌးနဲ႔ အလုပ္သမားေတြက မတူတာေတြ ျဖစ္လာတာေပါ့။ မတူညီေတာ့ ျမန္မာလုပ္သားအပါအ၀င္ ျပည္ပ လုပ္ သားေတြကိုဖမ္းၿပီး ရွင္းရေတာ့မယ္ဆိုၿပီး ျဖစ္လာတာေပါ့။ ဒုတိယတစ္ခ်က္က သူတို႔ တိုင္းျပည္မွာ မၾကာခင္လပိုင္းမွာ ေရြး ေကာက္ပြဲ လုပ္ေတာ့မယ္ၾကားတယ္။ အဲဒီအတြက္ လံုျခံဳေရးအရေရာ၊ MoU စနစ္ေၾကာင့္ ေဖာင္းပြေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြ ကိုလည္း ရွင္းခ်င္တာေတြပါတာေပါ့” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဆုိသည္။

ထိုသို႔ထုတ္ျပန္ၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအစိုးရက ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား အပါအ၀င္ ျပည္ပလုပ္သားမ်ား ကို ပိုက္စိပ္တိုက္ ရွာေဖြဖမ္းဆီးခဲ့သည္။

“ဒီတစ္ခါအဖမ္းကေတာ့ေတာ္ေတာ္ၾကမ္းတယ္ဗ်” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္း က ေျပာၾကားသည္။

ဦးေက်ာ္ေသာင္းမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ အခက္အခဲမ်ားကို ကူညီမႈမ်ားေပးေန သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ၾကာျမင့္လာၿပီျဖစ္ၿပီး လတ္တေလာတြင္ နာမည္ႀကီးေနသည့္ ၀င္းႏွင့္ေဇာ္အမႈအတြက္ ျမန္မာ သံ႐ံုးမွ ဖြဲ႕စည္းေပးထားသည့္ ျမန္မာသံ႐ံုး အထူးအဖြဲ႕၀င္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ၎ျဖတ္သန္းခဲ့သည့္ အေတြ႕အၾကံဳအရ ယခင္အစိုးရမ်ားျဖစ္သည့္ သက္ဆင္ရွင္နာ၀ပ္ႏွင့္ ယင္လတ္ရွင္နာ၀ပ္ လက္ထက္မ်ားတြင္ ျပည္ပလုပ္သားမ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒတစ္ခုခုထုတ္ျပန္မည္ဆိုပါက ထိုင္းအ လုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအျပင္ ျပည္ပလုပ္သားမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္မည့္ ဥပေဒအ ေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။

သို႔ေသာ္ ထိုင္းစစ္အာဏာသိမ္း ေခါင္းေဆာင္ ပရာယြတ္ခ်န္အိုခ်ာ လက္ထက္တြင္မူ ဥပေဒတစ္ရပ္ ထုတ္ျပန္မည္ဆိုပါက မည္သည့္အသံမွ် နားေထာင္ျခင္းမျပဳဘဲ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ပင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

“အခုသူထုတ္လိုက္တဲ့ ဥပေဒက အလုပ္သမားေတြလည္း အခက္ေတြ႕သလို သူ႔ႏိုင္ငံသားအလုပ္ရွင္ေတြလည္း အခက္ေတြ႕ တယ္ေလ။ အဲဒါ စစ္အာဏာရွင္ကေနလာတာဆိုေတာ့ ကြာတာေပါ့။ အရင္ကထုတ္ခဲ့ေပမယ့္ ဗ႐ုတ္ဗရက္မျဖစ္ဘူး” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ဆုိသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ အလုပ္သမား ဥပေဒအား အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ပိုက္စိပ္တိုက္ ရွာေဖြဖမ္းဆီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာလုပ္သားအမ်ားစုမွာ လုပ္ငန္းခြင္စြန္႔ခြာၿပီး ေနရပ္သို႔ ျပန္လာခဲ့ရာ ဇြန္ ၂၉ ရက္ႏွင့္ ဇြန္ ၃၀ ရက္ ႏွစ္ရက္တည္းမွာပင္ ျမန္မာလုပ္သား ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။

“ကြၽန္မတို႔က မေနရဲဘူး။ ဟိုမွာ ေတာ္ေတာ္ကိုဖမ္းတယ္။ အခု အလုပ္႐ံုထဲအထိ လိုက္စစ္ၿပီး ဖမ္းတာေလ”ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လာသည့္ ကရင္တိုင္းရင္းသူ ေနာ္ေစးေဖာက ေျပာၾကားသည္။

သူမအေနျဖင့္ ပတ္စ္ပို႔စ္ႏွင့္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္ Work Permit ရိွေသာ္လည္း ပန္းေရာင္အလုပ္သမားကတ္ မရိွျခင္းေၾကာင့္ ျပန္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ဥပေဒသစ္အား ျပ႒ာန္းၿပီး ေနာက္ဖမ္းဆီးခံရသူ ျမန္မာလုပ္သား အေရအတြက္မွာ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္နီးပါးခန္႔ရိွၿပီး ျပည္တြင္း သို႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသည့္ အေရအတြက္မွာ ရေနာင္းဂိတ္ႏွင့္ ျမ၀တီဂိတ္မ်ားမွ ဇူလိုင္ ၁ ရက္အထိ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ၀င္ေရာက္လာေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ လူမႈကူညီေရးအသင္းမ်ား၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရသိရသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံ႐ံုးကလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းရိွ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား သိေစရန္အတြက္ဟုဆိုကာ တံဆိပ္တံုးႏွင့္လက္မွတ္မ်ား ေရးထိုးထားျခင္းမရိွဘဲ အလုပ္သမား သံအရာရိွဟုသာ ေရးသားထားသည့္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ဟုဆိုသည့္ အသိေပးစာ တစ္ေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ယင္းအသိေပးခ်က္တြင္ အေထာက္အထား ကိုင္ေဆာင္ထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလံုးသည္ မိမိလက္ရွိလုပ္ကိုင္ ေန ေသာ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပါမစ္ျပဳလုပ္ထားရန္၊ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ မိမိကိုင္ေဆာင္ထားသည့္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ပါမစ္ရွိ အလုပ္ရွင္မတူညီပါက သက္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမား႐ံုးတြင္ သြားေရာက္ေျပာင္းလဲထားရန္ႏွင့္ အေထာက္အထား လံုး၀မရွိ သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္ရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။

“အခုဆို ဥပေဒသစ္က ၂၀ မွာ ထုတ္တယ္။ ၂၆ ရက္ေန႔ဆိုရင္ ပိုက္စိပ္တိုက္ ဖမ္းဆီးတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားလာၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္ မွာ သံ႐ံုးက စာထုတ္တယ္။ ထုတ္တဲ့စာက ရက္စြဲမပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္တံဆိပ္၊ သံ႐ံုးတံဆိပ္လည္း မပါဘူး။ အလုပ္သမားသံ အရာရိွရဲ႕ လက္မွတ္လည္း မပါဘူး။ အခု၀န္ထမ္းေတြက ေခါက္႐ိုးက်ဳိး၀န္ထမ္းေတြ၊ ဗ်ဴ႐ိုကရက္ေတြပဲဆိုတာကို ေျပာခ်င္ တယ္” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ ယခုကဲ့သို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ ဥပေဒကိုလည္း ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအၾကား သိရိွေစရန္ သံ႐ံုးအေနျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရိွေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားႏွင့္ လုပ္သားမ်ားကို ကူညီမႈမ်ားေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေ၀ဖန္သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ထံေမတၱာရပ္ခံစာ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ အခ်ဳိ႕ေသာစက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားမွာ နံနက္ ၇ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီအထိ လုပ္ကိုင္ရၿပီး ညေန ၅ နာရီေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း အခ်ိန္ပို လုပ္ကိုင္ရျခင္းမ်ားရိွေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ လုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံက ထုတ္ျပန္သည့္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို သိရိွႏိုင္ျခင္းမရိွေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရိွ အလုပ္႐ံုတစ္ခုတြင္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားကို ေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။

“ဘယ္ဥပေဒပဲေျပာင္းေျပာင္း ကြၽန္ေတာ္တို႔မသိခဲ့ရဘူး။ အလုပ္ထဲမွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ရတာ။ ကြၽန္ေတာ္ ဒီကိုေရာက္တာ ငါးႏွစ္ေက်ာ္ၿပီ။ တစ္ခါမွ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက လာရွင္းျပတယ္ဆိုတာ မရိွဘူး” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသူမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ သူေဌးနာမည္ တူညီမႈမရိွသည့္ အလုပ္သမားမ်ားစြာရိွေၾကာင္း၊ ယခုထုတ္ျပန္သည့္ ဥပေဒေၾကာင့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ ရာခိုင္ႏႈန္း ၈၀ ခန္႔ ဖမ္းဆီးခံရႏိုင္ေျခရိွေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

“ထိုင္းမွာရိွတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာလုပ္သားေတြရဲ႕ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က အလုပ္ရွင္နာမည္က စာအုပ္ထဲမွာ ေရးထားတာနဲ႔ တကယ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ရွင္ မတူၾကဘူး။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ယာဥ္ေမာင္း၊ ေကြ႕တီယိုေရာင္းတဲ့ သူေတြက သူတို႔ကို သူေဌးဆိုၿပီး နာမည္ခံေပးလိုက္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ဘတ္ႏွစ္ေထာင္ရတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ အငွားသူေဌးေပါ့။ အဲဒီမွာ အလုပ္သမားက သူေဌးကထုတ္ေပးတဲ့ လက္မွတ္ဆိုၿပီး လုပ္ခ်င္တဲ့ ေနရာသြားလုပ္တယ္။ အသစ္ျပ႒ာန္းတဲ့ ဥပေဒအရ ေနထိုင္ခြင့္ရိွတယ္။ သူေဌးနာမည္မတူဘူး။ ေနထိုင္ခြင့္ေတာ့ရတယ္။ အလုပ္လုပ္ခြင့္ မရဘူး။ အဲဒါမ်ဳိးေတြကိုဖမ္းမွာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာလုပ္သားအကုန္နီးပါး ဒုကၡေရာက္ၾကရမွာ” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

သို႔ေသာ္ ယင္းကဲ့သို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားကို ပိုက္စိပ္တိုက္ဖမ္းဆီးမႈေၾကာင့္ ထိုင္းျပည္တြင္းရိွ အလုပ္သမား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕၏ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ထိုင္းအစိုးရက ဥပေဒသစ္အား ရက္ေပါင္း ၁၂၀ ဆိုင္းငံ့ထားမည္ဆိုေသာ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။

တင္းက်ပ္သည့္ အလုပ္သမား ဥပေဒသစ္၏ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ အေနျဖင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ ထိုင္းစီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အလုပ္သမားအင္အား ေလ်ာ့နည္းလာမည္ကို စိုးရိမ္မႈျမင့္တက္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ အလုပ္သမား ဥပေဒအသစ္၏ ျပင္းထန္မႈကို သက္သာရာရရိွေစရန္ ျပည္ပအလုပ္သမားမ်ားအေပၚ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အေရးေပၚစီမံခ်က္ကို ျငင္သာသည့္ နည္းလမ္းမ်ား ရွာေဖြလုပ္ကိုင္ရန္ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွ အလုပ္သမား၀န္ႀကီး ဌာနသို႔ ညႊန္ၾကားသည္ဟု ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔ျပင္ အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ အဆိုပါဥပေဒကို အသံုးခ်ၿပီး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသား အလုပ္သမားမ်ားထံမွ အက်ဳိးအျမတ္ ရယူမႈကိုေရွာင္ရွားၾကရန္ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားခဲ့ကာ မည္သည့္အရာရွိမဆို စစ္ေဆးေတြ႕ရွိပါက ျပင္းထန္စြာ အျပစ္ေပးအေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု အဆိုပါသတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔ျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ထိုင္းအလုပ္သမားသမဂၢမ်ားကလည္း ယင္းဥပေဒအေပၚ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရိွေၾကာင္း သိရသည္။

“ထူးထူးျခားျခား ထိုင္းေတာင္ပိုင္းမွာရိွတဲ့ အမတ္ေဟာင္းတစ္ေယာက္က ဒါမ်ဳိး ႐ုတ္တရက္ လုပ္ျခင္းက တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို က်ပ္တည္းေစတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား လုပ္သားေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့ ထုိင္းႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒါမ်ဳိးမလုပ္သင့္ဘူးဆိုၿပီး ကန္႔ကြက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ထိုင္းေတာင္ပိုင္း စူရတ္ဌာနီအေျခစိုက္ ထိုင္းႏိုင္ငံအလုပ္သမား သမဂၢေတြ၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ သစ္ထုတ္လုပ္ေရး အဖြဲ႕ေတြကေန အလုပ္သမားေတြကို ဒါမ်ဳိးဖမ္းတာေတြကို ကန္႔ကြက္တယ္။ အခုလိုလုပ္တာ စီးပြားေရးက်သြားမယ္ဆိုၿပီး ကန္႔ကြက္ၾကတယ္” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။
သို႔ေသာ္ ရက္ေပါင္း ၁၂၀ ဆိုင္းငံ့ထားသည္ဟုဆိုေသာ သတင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအၾကား တိက်ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ရရိွျခင္း မရိွေသးေပ။ ထို႔ျပင္ မည္သည့္သူေဌးကမွ် အလုပ္သမားမ်ားအား ေျပာၾကားျခင္း မရိွသကဲ့သို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ျမန္မာသံ႐ံုးအေနျဖင့္လည္း ဇူလိုင္ ၁ ရက္အထိ တိက်ေသာ အသိေပးမႈအား ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္း မရိွေသးေပ။

“အခုေတာ့ ဖမ္းတာေတြ ရပ္တယ္လို႔ ေျပာေပမယ့္ ထိုင္းရဲေတြကေတာ့ ဘာမွမေျပာသလို အလုပ္ရွင္ကလည္း ဘာမွ မေျပာဘူး။ တခ်ဳိ႕အလုပ္ရွင္ေတြကေတာ့ ေျပာတာေတြရိွတယ္။ အလုပ္သမား အမ်ားစုကေတာ့ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း အြန္လိုင္းမွာ ေျပာရတာေပါ့။ သံ႐ံုးလား။ လာေျပာဖို႔ ေနေနသာသာ အလုပ္သမား သံအရာရိွဘယ္သူဆိုတာေတာင္ မျမင္ဖူးဘူး” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းရွိ စက္႐ံုတစ္႐ံုတြင္ လာေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္သည့္ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီးမွ အလုပ္သမားတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္လုပ္ကိုင္သည့္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရက ေအဂ်င္စီမ်ားကို ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ တရား၀င္အလုပ္သမား ပို႔ေဆာင္ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
စတင္လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရိွခဲ့စဥ္က ေအဂ်င္စီအနည္းငယ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရိွခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေအဂ်င္စီမ်ားအားလံုး ပို႔ေဆာင္ခြင့္ ရရိွခဲ့သည္။ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သူအမ်ားစုမွာ ယခင္က မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္ စသည့္ ေဒသတို႔တြင္ ေနထိုင္သူမ်ား ေအာက္လမ္းျဖင့္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးနီးပါး သြားေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက မေလးရွားသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မႈ မ်ားျပားခဲ့ေသာ္လည္း စရိတ္စကသက္သာျခင္း၊ အေၾကြးစနစ္ျဖင့္ သြားေရာက္ႏိုင္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မႈ မ်ားလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မႈ မ်ားလာခဲ့ေသာ္လည္း ယခင္အစိုးရ၏ တာ၀န္ယူမႈ တာ၀န္ခံမႈအပိုင္းတြင္ အားရမႈမရိွေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သည့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားမွာ ယခင္က ပတ္စ္ပို႔စာအုပ္ (ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ စာအုပ္) ႏွင့္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ ပါမစ္တစ္ခုသာ ကိုင္ေဆာင္ထားရန္လို အပ္ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပန္းေရာင္ဘတ္ကတ္၊ CI ကတ္မ်ားကိုပါ ကိုင္ေဆာင္ရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အလုပ္သမားအမ်ားစုတြင္ ႏွစ္မ်ဳိးခန္႔သာရိွေၾကာင္း သိရသည္။

“ပန္းေရာင္ကတ္တို႔ ဘာတုိ႔က သူတို႔လုပ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့အခ်ိန္ကို လုပ္ရတာ။ အခုလိုခ်င္လို႔ အခုလုပ္လို႔မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ အလုပ္သမားက လုပ္ငန္းခြင္မွာပဲ အခ်ိန္ကုန္ရတာဆိုေတာ့ တခ်ဳိ႕က မသိလိုက္ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ အျပင္ထြက္မိလိုက္ရင္ ထိုင္းရဲက ရစ္ၿပီပဲ” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ စက္႐ံု အလုပ္႐ံုမ်ားတြင္ အျခားေသာျပည္ပ ႏိူင္ငံသားမ်ားလည္း လာေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားစြာရိွၿပီး အဆိုပါ စက္႐ံု၊ အလုပ္႐ံုမ်ားမွာ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားကို မွီခိုေနရျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ျပည္ပႏိုင္ငံသား ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားလုပ္သား ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွသည္။

အေရအတြက္အားျဖင့္ ျမန္မာလုပ္သား တရား၀င္ႏွင့္ တရားမ၀င္အေရအတြက္မွာ ေလးသန္းနီးပါးခန္႔ရိွသည္။ အမ်ားစုမွာ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံုႏွင့္ အေအးခန္းလုပ္ငန္းမ်ား၊ စားေသာက္ဆုိင္ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ကုန္ထမ္းလုပ္ငန္း၊ အိမ္ေဖာ္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည္။ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ေနရာအမ်ားစုတြင္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွၿပီး ဘန္ေကာက္၊ စူရပ္ဌာနီ၊ ခ်င္းမိုင္၊ မဲေဆာက္၊ မဟာခ်ဳိင္ စသည့္ေနရာမ်ားမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“၀င္တိုက္ရင္ မဂၤလာပါလို႔ပဲ ႏႈတ္ဆက္လိုက္။ က်ိန္းေသတယ္။ သူကလည္း မဂၤလာပါလို႔ ျပန္ေျပာလိမ့္မယ္” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔ကေျပာ ၾကားသည္။

ျမန္မာလုပ္သားမ်ား ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည့္ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားအနက္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ စက္႐ံုလုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ားရိွေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

အလုပ္ရွင္မွ အလုပ္သမား၏ ပတ္ပို႔စာအုပ္မ်ားကို သိမ္းဆည္းထားျခင္း၊ အေၾကြးစနစ္ျဖင့္ လာေရာက္သူမ်ားမွာ အေၾကြးမေက်ေသးဟုဆိုကာ စက္႐ံုအလုပ္႐ံုမ်ားမွ အျပင္သို႔ ထြက္ခြင့္မရျခင္း၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အျပည့္အ၀မရျခင္း စသည့္အေျခအေနမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအတြက္ အျမဲတေစ ၾကံဳေတြ႕ ေနရသည့္ အျဖစ္မ်ားျဖစ္သည္။

“ထိုင္းမွာေနမယ္ဆုိ ေရႊေခါင္းေျပာင္ကို ေၾကာက္ရတယ္။ ေရႊေခါင္းေျပာင္ဆိုတာက ထိုင္းရဲကိုေျပာတာ။ ဦးထုပ္က ေရႊေရာင္ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေရႊေခါင္းေျပာင္လို႔ နာမည္ေပးထားတာ။ သူတို႔ကို ေရွာင္ရတယ္။ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ေနလို႔ လည္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ျပန္ေျပာလိုက္ရင္ မရစ္ေတာ့ဘူး။ အဂၤလိပ္စာနည္းနည္း တတ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတယ္။ ႏွစ္လံုး သံုးလံုးေလာက္ ေျပာလိုက္ရင္ မရစ္ေတာ့ဘူး။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခါအဖမ္းခံရၿပီဆိုရင္ အနည္းဆံုး ဘတ္ငါးရာပဲ” ဟု မေကြးတိုင္းမွ လာေရာက္လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည့္ ကိုထြန္းထြန္းက ေျပာၾကားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အေျခခံအလုပ္သမားလစာအား တစ္ရက္လွ်င္ ဘတ္ ၃၀၀ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း သတ္မွတ္သည့္ လစာရရိွျခင္းမရိွေၾကာင့္ ထိုင္းေရာက္ျမန္မာလုပ္သားမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
“ဘတ္ ၃၀၀ ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ဘယ္သူမွ အျပည့္အ၀ မရပါဘူး။ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္ဆိုပိုဆိုးတယ္။ တစ္ရက္မွ ဘတ္တစ္ရာေက်ာ္ပဲရတယ္” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ လာေရာက္လုပ္ကိုင္သည့္ လုပ္သားမ်ားအနက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားမွာ အျခားေသာ ျပည္ပႏိုင္ငံသား လုပ္သားမ်ားထက္ အႏွိမ္ခံရေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၄ ခု ႏွစ္ခန္႔က ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ အေထာက္အထားမဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံသား လုပ္သားမ်ားအား ထိုင္းအစိုးရက ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းအေျခအေနတြင္ ကေမၻာဒီးယား အစိုးရ၏ တံု႔ျပန္ခ်က္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ားမွာ အားရစရာေကာင္းေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို ကူညီမႈေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

“အဲဒီတုန္းက အေထာက္အထားမဲ့ေတြကို ျပန္ပို႔တာ။ သိန္းခ်ီရိွတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဟိုဘက္အစိုးရ (ကေမၻာဒီးယားအစိုးရ) က က်န္တဲ့လုပ္သားေတြကိုပါ ျပန္ေခၚတယ္။ အဲဒီေတာ့ ထိုင္းအစိုးရ ဘာမွလုပ္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ သူတို႔ေတာင္းဆိုတာ မွန္သမွ်လိုက္ေလ်ာရတယ္ ” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအေနျဖင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အေနအထားမ်ားတြင္လည္း ပစ္ပယ္ခံရျခင္းမ်ားရိွေၾကာင္း၊ ေဆး႐ုံတြင္ ေဆးစစ္ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္လည္း ခြဲျခားဆက္ဆံခံရျခင္းမ်ားရိွေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားက ေျပာၾကားသည္။

“ေဆးစစ္ၿပီဆိုရင္ေတာင္မွ ျမန္မာလုပ္သားေတြကို ေဆး႐ံုရဲ႕ ေနာက္ဆံုးလိုေနရာမ်ဳိးမွာပဲ ေပးစစ္တယ္။ အဲဒီေနရာေတြက ၾကည့္လိုက္ရင္ အိမ္သာေဘးလိုေနရာမ်ဳိးေတြ၊ ေရခဲတိုက္ေဘးက အခန္းေတြ ေနရာမ်ဳိးေတြပဲ။ အဲဒါက်န္တာကို မေျပာေတာ့ဘူး” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။

လက္ရိွတြင္ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သို႔ အလုပ္သမား ျပႆနာအား ဇြန္ ၂၉ ရက္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရ ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။

ထိုသို႔ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံရိွ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအား ကူညီမႈေပးေနသည့္ အဖြဲ႕အခ်ဳိ႕ထံမွ အစိုးရကအၾကံဥာဏ္ေတာင္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“အဲဒီမွာ ေရရွည္ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာေတြကို တင္ျပထားတယ္။ ဘယ္ေလာက္အထိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္မလဲဆိုတာက ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္” ဟု လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား အလုပ္သမား ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြထံ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးပို႔ခဲ့သည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

အဆိုပါ အၾကံျပဳခ်က္ပါ၀င္သည့္ အခ်က္မ်ားမွာ ယခုကဲ့သို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ ဥပေဒအရ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားကို ဖမ္းဆီးသည့္အခါတြင္ ျမန္မာသံ႐ံုးသို႔ အေၾကာင္းၾကားေပးရန္၊ အဖမ္းခံရသည့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ လုပ္ခလစာမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းရွင္းေပးရန္၊ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ျမန္မာလုပ္သား ပိုင္ဆုိင္မႈမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္းဆည္းခြင့္ျပဳရန္၊ အလုပ္သမား၏ သက္ႀကီးရြယ္ အိုမိဘႏွင့္ကေလးငယ္မ်ားကို ကူညီခြင့္ျပဳရန္၊ ပတ္စ္ပို႔ရိွသူမ်ားကို ေလယာဥ္ျဖင့္ ျပန္လာခြင့္ျပဳရန္၊ အေထာက္အထား မျပည့္စံုသူမ်ားကို ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ျဖင့္ ျပန္လာခြင့္ျပဳရန္၊ ျပန္လာစဥ္ ထိုင္းရဲမ်ားက ေငြညႇစ္ျခင္းမျပဳရန္ စသည့္အခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။

“ထိုင္းအစိုးရကို ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ နံပါတ္တစ္ ျမန္မာလုပ္သားကို ဖမ္းမယ္ဆို အေၾကာင္းၾကားပါ။ ႏွစ္အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို သိမ္းဆည္းၿပီး နယ္စပ္ကို ပို႔ေပးပါ။ တခ်ဳိ႕အလုပ္သမားေတြက မိအိုဖအိုနဲ႔ သားသမီးေတြကို ေခၚလာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ျပန္ေခၚခြင့္ျပဳပါ။ ျပန္သြားတဲ့ အခါမွာလမ္းမွာ တစ္စံုတစ္ရာ ပိုက္ဆံေတာင္းတာကို မလုပ္ဘဲနဲ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ျပန္ခြင့္ျပဳပါ။ အဲဒါေတြ တင္ျပထားတယ္” ဟု ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၂၃ ရက္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဟာခ်ဳိင္ေဒသတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ငါးရာႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ယင္းေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ အစည္းအေ၀းခန္းမသို႔ ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရရိွခဲ့သည့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားမွာ ေသာင္းခ်ီရိွခဲ့ၿပီး မိုးေရထဲတြင္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ခဲ့ၾကသည္။

အဆိုပါ ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာလုပ္သားမ်ား၏ အသံမ်ားကိုနားေထာင္မည္၊ နားေထာင္ၿပီးမွသာမိမိတို႔ ရသင့္ရထိုက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ားကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက ေတာင္းဆိုေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ဒီလို စကားေျပာတယ္ဆိုတာက စကားေျပာတာထက္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အသံကို ၾကားခ်င္လို႔ပါပဲ။ အဆင္ေျပေအာင္လို႔ ဘယ္လိုလုပ္ေပးရမလဲ။ အဆင္ေျပေအာင္လို႔ ဆိုတာဟာ အလုပ္သမားေတြ တင္အတြက္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမွာအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္တင္ မဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ အဆင္ေျပရမယ္။ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ကြၽန္မတို႔ ျပည္သူေတြက ဒီမွာေတာ့ ဧည့္သည္ေတြပဲ။ ဧည့္သည္ဆိုတာ အိမ္ရွင္နဲ႔ အဆင္ေျပရမယ္။ ဒါမွ အားလံုးအတြက္ အက်ဳိးလည္း ရွိမယ္။ အားလံုးဟာ ေရရွည္မွာ ေအးေအးေဆးေဆး ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ ေနသြားႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။ ကြၽန္မတို႔နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုတာ အိမ္နီးနားခ်င္းျဖစ္တယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြဆိုတာ အထူးအဆင္ေျပဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုတာ ကြၽန္မတို႔အေပၚမွာ မိတ္ျဖစ္ေဆြျဖစ္ ဆက္ဆံခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုတစ္ႏိုင္ငံကေန တစ္ႏိုင္ငံကိုလာၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္တယ္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံဟာ အင္မတန္မွ နီးစပ္မႈရွိေနလို႔ ဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနတယ္ဆိုေတာ့ တစ္ခါတေလ အဆင္မေျပတာေတြ ရွိတာပဲ။ ဒါက သဘာ၀က်ပါတယ္။ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြဆိုတာ ဒီလိုပါပဲ။ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြ ဆိုလို႔ရွိရင္ တစ္ေနရာတည္းမွာ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ တစ္ခါတေလ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အဆင္မေျပတာေတြ ရွိတာပဲ။ ဒါမ်ဳိးဆိုတာဟာ ကြၽန္မတို႔က ေျဖရွင္းဖို႔ပဲ။ ျပႆနာဟာ အေရးမႀကီးပါဘူး။ ေျဖရွင္းပံုေျဖရွင္းနည္း ကသာအေရးႀကီးတာပါ။ ကြၽန္မတို႔က ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြ အတြက္လည္း အဆင္ေျပေစခ်င္တယ္။ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံအတြက္လည္း အဆင္ေျပေစခ်င္တယ္။ ဒါမွကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ေဒသဟာ ေရရွည္မွာ ေအးခ်မ္းသာယာမွာ တိုးတက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဦးကို တစ္ဦးၿပိဳင္ဘက္လို ျမင္စရာလည္း မလိုဘူး။ ကြၽန္မတို႔ဟာ အားလံုးအတူ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔လက္တြဲၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြလိုျမင္မွ တိုးတက္ႏိုင္မွာပါ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွဆိုတာ ႏိုင္ငံႀကီးေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံလတ္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံငယ္ေတြနဲ႔ စုေပါင္းထားတဲ့ ေဒသျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ညီညြတ္ဖို႔ဟာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး နားလည္မႈရွိဖို႔က အေရးႀကီးပါတယ္။ အခု ကြၽန္မတို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို လာတယ္ဆိုတာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားထဲမွာ နားလည္မႈပိုၿပီးေတာ့ ရွိဖို႔၊ ခ်စ္ၾကည္မႈပိုၿပီးေတာ့ တိုးတက္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ အဓိကက ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြၾကားထဲမွာ နားလည္မႈ ရွိရမယ္။ ခ်စ္ၾကည္မႈ ရွိရမယ္။ အစိုးရေတြၾကားထဲမွာလည္း နားလည္မႈ ရွိရမယ္။ ခ်စ္ၾကည္မႈ ရွိရမယ္။ အဲဒီဟာအတြက္ကို ကြၽန္မတို႔ကလည္း ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ဒီမွာ အလုပ္လာလုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားေတြလို ကြၽန္မတို႔ကိုလည္း ျပန္ၿပီးေတာ့ ကူညီႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဘယ္လို ကြၽန္မတို႔ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပးရမလဲ ဆိုတာဟာ ကာယကံရွင္ေတြကေျပာမွ ကြၽန္မတို႔ သိမွာ။ ကာယကံရွင္ေတြရဲ႕ အသံကိုနားေထာင္မွ ကြၽန္မတို႔ဟာ ဘာလုပ္ေပးသင့္လဲ ဘာလုပ္ေပးသင့္တယ္ ဘာလုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို ကြၽန္မတို႔ ဆံုးျဖတ္ရမွာပါ။ အားလံုးက ကြၽန္မတို႔လုပ္ ခ်င္တာေတြကို ခ်က္ခ်င္းေတာ့လုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ လုပ္သြားရမယ့္ကိစၥေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ျမန္ျမန္လုပ္လို႔ရတဲ့ ကိစၥေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အေရးႀကီးတာကေတာ့ ကြၽန္မတို႔ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားမ်ား အားလံုးဟာ လံုလံုျခံဳျခံဳနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ႕လုပ္ငန္းထဲမွာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္ေနခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ထိေနႏိုင္ဖို႔ပါပဲ။ ဒါတင္မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ေနခ်င္တဲ့ အခ်ိန္ထိဆိုတာဟာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း အဆင္ေျပရမယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္လည္း အဆင္ေျပရမယ္။ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕အသံကို နားေထာင္ခ်င္ပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ မိုးမ်ားသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းခဲ့သည့္ အေျခအေနေၾကာင့္ ျပင္ပတြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ လုပ္သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ျခင္းမရိွခဲ့ဘဲ မွန္ျပတင္းတံခါးမွသာ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ခဲ့သည္။

ထို႔ျပင္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအတြက္ တာ၀န္ယူပါတယ္ဟူေသာ စကားအားေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္တြင္ ထိုင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၃ ဖြဲ႕ ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို နားေထာင္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာလာသည့္ အခ်ိန္တြင္ ထူးျခားေသာ ေျပာင္းလဲမႈ မေတြ႕ရိွရေသးေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕က သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။

“သိပ္ေတာ့ မျမင္မိဘူး။ ဖိႏွိပ္ဆဲပဲ။ အရင္လို အရစ္ခံေနဆဲပဲ။ က်န္းမာေရးက႑လည္း မေျပာင္းလဲေသးပါဘူး” ဟု ကိုေအာင္ခန္႔က ေျပာၾကားသည္။

“ထိုင္းႏိုင္ငံက ဥပေဒျပ႒ာန္းတယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံက ၀င္စြက္ဖက္လို႔မရဘူးဆိုတာ နားလည္တယ္။ သို႔ေသာ္ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ အလုပ္သမား သံုးေလးသန္း အေရအတြက္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္  ၂၅ ရက္ေျခာက္လပိုင္း ၂၀၁၆ တုန္းက ေျပာသြားတာက ႏိုင္ငံျခားမွာရိွတဲ့ သံ႐ံုးတိုင္းသည္ ျပည္ပကိုေရာက္ေနတဲ့ လုပ္သားေတြကို မိဘသဖြယ္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာသြားတယ္။ ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက အလုပ္သမားေတြကို ဒါမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့လို႔ လုပ္လို႔မရဘူးဆိုတာကို လက္ခံတယ္။ . . . . . ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို Proposal သံုးခုေပးခဲ့တယ္။ နံပါတ္တစ္က ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ ID ကတ္ကိုလုပ္ေပးပါ။ ဒုတိယ Proposal ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားေတြကို အကူအညီေပးဖို႔အတြက္ ေရွ႕ေနရယ္၊ လူကုန္တားရယ္။ အလုပ္သမားကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ လူရယ္လႊတ္ေပးပါ။ ဒီမွာ အလုပ္သမားအေရးေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ႐ံုးဖြင့္ၿပီးေတာ့ ကူညီေပးဖို႔ ေျပာထားတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က MoU ၊ အဲဒါက တရား၀င္လူေမွာင္ခိုကူးတဲ့ လက္မွတ္၊ ဒီစကားၾကမ္းတမ္းတယ္ဆိုရင္ နားလည္ခြင့္လႊတ္ေပးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အလုပ္သမားေခၚစာကို အေၾကာင္းျပၿပီး လူေတြကုန္ကူးေနတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တစ္ခု ေျပာပါမယ္။ အခု အလုပ္သမား၀န္ႀကီးေတြလည္း ပါတယ္။ ဦးေလးတို႔အေနနဲ႔ သိပ္မွန္ကန္တယ္။ သိပ္ေကာင္းတယ္ထင္ရင္ ႀကိဳက္တဲ့အလုပ္႐ံုကို ႀကိဳက္တဲ့မီဒီယာေရွ႕မွာ ေခၚျပပါ။ အလုပ္သမားရဲ႕ အလုပ္ေခၚစာမွာပါတဲ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔ တကယ္အျပင္မွာရိွတဲ့ အလုပ္ရွင္ လြဲေနမယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုျပဳျပင္ႏိုင္မလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာခဲ့တယ္။ MoU ကို အက်င့္ပ်က္ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ပြဲစားေတြရဲ႕ လက္ထဲက လြတ္ဖို႔နဲ႔ အစိုးရလည္း သိကၡာတက္မယ္၊ အလုပ္သမားလည္း အက်ဳိးရိွမယ္ဆိုရင္ ရပ္ေက်းရယ္၊ အလည ( အလုပ္သမားညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန)၊ ဘဏ္ကို ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနတဲ့ အလုပ္သမားတစ္ေယာက္က ထုိင္းမွာအလုပ္လုပ္ဖို႔ စီစဥ္တယ္ဆိုရင္ ရပ္ကြက္ေထာက္ခံစာယူ၊ ၿပီးရင္ အလညကိုသြား၊ အလညက ဘဏ္နဲ႔ခ်ိတ္ထားရင္ အလုပ္သမားအတြက္ ေခ်းေငြရေအာင္လုပ္ေပး၊ အလုပ္သမားက ဟိုကိုေရာက္သြားၿပီဆိုရင္ အေၾကြးေတြနဲ႔ မိသားစုကို ေငြလႊဲဖို႔ သူခ်ိတ္ထားတဲ့ ဘဏ္ကေန ေငြလႊဲ။ အဲဒီပံုစံဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္လည္း အခြန္ရမွာ ျဖစ္သလို အလုပ္သမားအတြက္လည္း အကာအကြယ္ရႏိုင္တယ္။ အလုပ္သမားတစ္ခုခုျဖစ္လို႔ဘယ္ လိပ္စာဆိုတာကို တန္းခနဲ စံုစမ္းလို႔ရတယ္” ဟု ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအဖြဲ႕မွ ဦးေက်ာ္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။

“အဲဒီတုန္းကေတြ႕တာ ၁၃ ဖြဲ႕ ေပါ့။ ကိုထူးခ်စ္တို႔၊ ကိုမိုးႀကိဳးတို႔၊ အမ်ားႀကီးပဲ။ သူတို႔ဆိုရင္ ေက်ာင္းကိစၥေတြေျပာထားတယ္။ ဘာေတြ အေကာင္အထည္ေပၚသလဲ ေမးရင္မေန႔က ( ဇြန္ ၂၇ ရက္) သူတို႔ ေက်ာင္းက ေက်ာင္းဆရာေတြေတာင္ အဖမ္းခံရလို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို သင္ေပးမယ့္ ဆရာမရိွဘူးေလ” ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

မဟာခ်ဳိင္တြင္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည့္ အခ်ိန္တြင္ မိုးမ်ားသည္းထန္စြာရြာသြန္း ခဲ့ေသာ္လည္း ျပည္သူလူထုကို ျပတင္းေပါက္မွ ၾကည့္႐ႈခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ျမန္မာလုပ္သားမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသည္။

“အစိုးရေတြ တက္တိုင္းေျပာင္းလဲတိုင္း ဒီလိုလာၾကည့္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ မရိွခဲ့ဘူး။  ထိုင္းမွာေနလာတာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ပါၿပီ။ အဲဒီလိုလူမ်ဳိးေတာ့ မရိွခဲ့ဘူး။ အေျပာင္းအလဲအတြက္လည္း မဲေပးခဲ့တာပဲေလ။ အခုထိေတာ့ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္သြားၿပီ။ ေျပာခဲ့တာေတြ မဟာခ်ဳိင္က မိုးနဲ႔မပါသြားပါေစနဲ႔လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ လူထုေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ျပင္ပမွ ေစာင့္ေမွ်ာ္ခဲ့သူ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးမွ မေအးေအးမာက ေျပာၾကားသည္။    
Writer: 

ေဇာ္မင္းႏိုင္