https://burmese.voanews.com/pp/3951574/ppt0.html အသံနားေထာင္ရန္
၂၀၁၅ခုႏွစ္က ထိုင္း - မေလးရွား နယ္စပ္ ထူထပ္တဲ့ ေတာထဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြက ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြလို႔ ယူဆရသူ ရုပ္အေလာင္းေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ ေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စြပ္စဲြခံရတဲ့ တရားခံေပါင္း ၁၀၃ ဦးအနက္ ထိုင္းစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Manas Kongpaen နဲ႔အတူ ခရိုင္၀န္ေဟာင္းနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ေဟာင္းတို႔ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၆၂ ဦးတို႔ကို ေထာင္ဒဏ္ ၂၇ ႏွစ္ကေန ၉၄ ႏွစ္ထိ ထိုင္းတရား ရံုးခ်ဳပ္ကေန မေန႔က အသီးသီး ခ်မွတ္လိုက္တာပါ။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုတင္ျပမွာပါ။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားနယ္စပ္ အေျခစိုက္ၿပီး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြ ဘက္ကေနလာတဲ့ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြကို ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြဆီ လူကုန္ကူးေနတဲ့ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းကို ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Prayut Chan-o-cha ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရဟာ ၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေမလက စတင္ဖမ္းဆီး အေရးယူ ခဲ့တာပါ။
အခုလို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ လည္ပတ္ေနတဲ့ လူကုန္ကူးမႈဂိုဏ္းႀကီးမွာ အဓိက ပါ၀င္ပတ္ သက္ေနသူေတြကို ထိုင္းအစိုးရက ျပတ္ျပတ္သားသား ကိုင္တြယ္ႏွိမ္နင္း အေရးယူတာဟာ တကယ့္ကို အားရစရာ ေကာင္းေၾကာင္း လူကုန္ကူးမႈဂိုဏ္းကို စတင္ဖမ္းဆီးကတည္းက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ Fortify Rights အဖဲြ႔ရဲ႕အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ Matthew Smith က ေျပာပါတယ္။
“အမႈစစ္ေဆးခဲ့တဲ့ တရားခံ ၆၂ ဦးအတြက္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်က္ေတြကို ထိုင္းတရားရံုးခ်ဳပ္က အမိန္႔ အသီးသီး
ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ စီရင္ခ်က္ေတြထဲမွာ ေထာင္ဒဏ္ ၄ ႏွစ္ကေန ၉၄ ႏွစ္အထိ အသီးသီး ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အစိုးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးေတြ ကိုလည္း ႀကီးမားတဲ့ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့ ပါတယ္။ အခုလို တရားရံုးရဲ႕စီရင္ခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ တကယ္ေလးစား အားရမိပါတယ္။ ”
လူကုန္ကူးသူေတြကို ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူ အျပစ္ေပးတဲ့ ထိုင္းအစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟာ ျပည္တြင္း အတြက္သာမက ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြအတြက္ပါ အေရးပါေၾကာင္း Matthew Smith ကဆိုပါတယ္။
ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Prayut Chan-o-cha ကိုယ္တိုင္လည္း လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ သူ႔အစိုးရအေနနဲ႔ ထိထိေရာက္ ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ မၾကာေသးခင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုနွစ္အတြင္း လူကုန္ကူးတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ကို ထိုင္းအစိုးရက အေရးယူ ကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္လို႔ ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာသြားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္တဲ့ လူကုန္ကူးတဲ့ ႏိုင္ငံစာရင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းအစိုးရက အေလးထားတာ ေတြ႕ရေၾကာင္း Matthew Smith ကေျပာပါတယ္။
“ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္အနည္းက က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ထိုင္းအရာရွိေတြက အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ လူကုန္ကူးမႈ အစီရင္ခံစာမွာ အဆိုးဆံုး အဆင့္ ၃ သတ္မွတ္ခံရတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ အတူ တတန္းတည္း ထားခံရတဲ့ကိစၥကို သူတို႔ မလိုလားေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြတုန္းက လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သတင္းဆိုး ထြက္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနလည္း တစိတ္တပိုင္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က လူကုန္ကူးမႈကို တိုက္ဖ်က္ ႏွိမ္နင္းလိုတဲ့ ထိုင္းအစိုးရ အရာရွိေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေတြ အားလံုး ေပါင္းစပ္ၿပီး အခုလို အေျခအေနကို ေရာက္လာတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ”
ထိုင္းအစိုးရက ဖမ္းဆီး အေရးယူခဲ့တဲ့ တရားခံေပါင္း ၁၀၃ ဦးထဲမွာ ျမန္မာတခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ၿပီး အဲဒီထဲက လူကုန္ကူးမႈဂိုဏ္းမွာ အဓိက ႀကိဳးကိုင္သူတဦးအျဖစ္ ထိုင္းအစိုးရ စြပ္စဲြထားတဲ့ စိုးႏိုင္ ေခၚ အန္န၀ါ ဆိုသူ မြတ္စလင္တဦးကိုေတာ့ ေထာင္ဒဏ္ ၉၄ ႏွစ္ ထိုင္းတရားရံုးက စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီအမႈကို စတင္ကိုင္တြယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အမႈလိုက္ ရဲအရာရွိေတြ၊ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ စကားျပန္ေတြ အားလံုး ၿခိမ္းေျခာက္ခံခဲ့ရေၾကာင္း Matthew Smith ကေျပာပါတယ္။
“ ဒီအမႈကို ဦးေဆာင္စစ္ေဆးတဲ့ ထိုင္းရဲ အရာရွိခ်ဳပ္ တဦးဆိုရင္ သူတို႔ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ ထဲကပဲ သူ႔အသက္ကို ၿခိမ္းေျခာက္လာတဲ့ အတြက္ ထိုင္းႏိုင္ငံကေန ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပးၿပီး ႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံထားပါတယ္။ ”
တရားခံေတြ အားလံုးဟာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြက ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြကို စက္ေလွေတြနဲ႔ ထိုင္း-မေလးရွား-အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံေတြဆီကို လူကုန္ကူးေနတဲ့ ရာဇ၀တ္ဂိုဏ္းနဲ႔ ပတ္ သက္ေနသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုနွစ္က မေလးရွားနယ္စပ္ ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ျခမ္း ေတာထဲ စခန္းေတြမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြရဲ႕ ရုပ္အေလာင္းေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား အာဏာပိုင္ေတြက ေတြ႕ရွိၿပီး ေနာက္မွာ အဲဒီဂိုဏ္းကို စတင္ၿဖိဳခဲြခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။