ေဆာင္းပါး မိုးျမင့္/ ဧရာဝတီ
ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ အတြက္ ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပ ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္သည့္ အဖြဲ႕ဝင္ ၁၀ ဦးပါ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး ေကာ္မတီတခုကို ဖြဲ႕စည္း လိုက္ေၾကာင္း နိုင္ငံေတာ္သမၼတ ႐ုံးက ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႕တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။
ယင္းမတိုင္ခင္က ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္ နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေပးေရး၊ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း (UEHARD)” ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အေျခခံအေဆာက္အအုံ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား အရွိန္ျမႇင့္တင္နိုင္ရန္ ဒါဇင္ႏွင့္ ခ်ီေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက သီးျခား အဖြဲ႕တခုကိုလည္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသးသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသည္ ရခိုင္ေဒသခံ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသာမက ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ တို႔ ႏွင့္လည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈ နည္းပါးလွသည္။
ဗဟိုအစိုးရက ျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ ေဆာင္႐ြက္ေနခ်ိန္တြင္ ေဒသခံ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕ အစည္း မ်ား ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေမာင္ေတာ နယ္ေျမကို လူဦးေရ ထိန္းညွိမႈမ်ား စတင္ေဆာင္႐ြက္ေနၿပီ ျဖစ္ သည္။ ဤအစီအစဥ္သည္ အျခားေဒသမ်ားမွ ရခိုင္မ်ားကို ေမာင္ေတာသို႔ ျပန္လည္ ေခၚယူကာ အေျခခ်ခိဳင္းျခင္း ျဖစ္၏။
ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၌ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီး မ်ားမၾကာမီ ကာလ အတြင္း ဂ်ပန္နိုင္ငံ Kanda တကၠသိုလ္ နိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရးဌာနမွ ပါေမာကၡတဦး ျဖစ္သည့္ ရခိုင္ တိုင္းရင္း သား သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တခ်ိဳ႕ တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဒသတြင္းတြင္ CRR ဟု သိၾကသည့္ “အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္ ရခိုင္အမ်ိဳးသား နယ္ေျမ ျပန္လည္တည္ ေဆာက္ေရး အေထာက္အကူျပဳ ေကာ္မတီ (ACRRNT)” ကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕ တိုက္ပြဲမ်ားကို စတင္ခဲ့ေသာ မြတ္စလင္ စစ္ေသြးႂကြအဖြဲ႕ ျဖစ္သည့္ ရခိုင္ရို ဟင္ဂ်ာ ကယ္တင္ေရး တပ္မေတာ္ (ARSA) ကို တုံ႕ျပန္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ စစ္ဆင္ေရးမ်ားေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ၆၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။
ကုလသမဂၢ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ထိုနယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမ်ားကို လူမ်ိဳးတုန္းသုတ္သင္ ရွင္းလင္းမႈမ်ား၏ နမူနာ တခုျဖစ္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ထားၾကသည္။
အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ မြတ္စလင္ မဟုတ္သူ ၃၀၀၀၀ ဝန္းက်င္လည္း ေနအိမ္စြန႔္ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုမွာ ေမာင္ေတာသို႔ ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္ကုန္ ရက္မ်ားအတြင္း CRR က သံတြဲၿမိဳ႕နယ္ ဆင္ေခါင္းေက်း႐ြာမွ မိသားစု ၁၃ ခုႏွင့္ ရမ္းၿဗဲႏွင့္ မာန္ေအာင္ကြၽန္းမ်ားမွ လူ ၄၀ ခန႔္ကို ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အေျခခ်ရန္ ေခၚေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္းေမာင္ဦး ကေျပာသည္။
ယင္းေနရာ ၂ ခုလုံး ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ကီလိုမီတာ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ေဝးေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ တည္ရွိပါ သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ႏွင့္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚ ေဒသတြင္ရွိေသာ ရခိုင္ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ား အတြင္းမွ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး သည့္ မိသားစုမ်ားကို (ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၌) အေျခခ်ေနထိုင္ရန္ ရွာေဖြေနသည္မွာ လအနည္းငယ္ ၾကာျမင့္ၿပီ ျဖစ္ ေၾကာင္း CRR အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေျပာၾကသည္။
လူမႈကြန္ရက္ေပၚတြင္ CRR အဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕က ေရာက္ရွိလာေသာ အေျခခ်သဴမ်ားကို ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ အိမ္သစ္မ်ား၊ ငါးဖမ္း ပိုက္မ်ား၊ ေျမယာမ်ား တည္ေထာင္ေပးျခင္း ႏွင့္ ထို႔သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာသူမ်ားကို “အေနာက္တံခါးကို ေစာင့္သူမ်ား” အျဖစ္ ခ်ီးမြမ္း ဂုဏ္ျပဳေနၾကသည္။
CRR က အေျခခ်လာသူမ်ားအား ေငြေၾကး၊ ငါးဖမ္းပိုက္မ်ား၊ ေလွမ်ားႏွင့္ အျခား ေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို ယာယီ ေထာက္ပံ့ ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေနသားက်သည့္အခါ အရစ္က်စနစ္ျဖင့္ ျပန္ဆပ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း က ေျပာသည္။
ထိုလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္ရန္ CRR အဖြဲ႕သည္ မည္သည့္ နိုင္ငံျခား အဖြဲ႕အစည္း၏ ဘ႑ာေရး အေထာက္အပံ့မွ ယူမ ထား ေၾကာင္း၊ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ေသာ ရခိုင္ႏွင့္ ရခိုင္မဟုတ္သည့္ ပုဂၢလိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက လႉဒါန္းေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာျပသည္။
လတ္တေလာ ေရာက္ရွိလာသူ တခ်ိဳ႕က ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းရွိ ရခိုင္ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ ေနအိမ္မ်ား တည္ေဆာက္ ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေျမေနရာမ်ားကို ျပည္နယ္အစိုးရက တရားဝင္ ေျမယာ ခ်ထားေပးျခင္း ရွိ မရွိ မသဲကြဲ ေသးပါ။
ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ရက္ေန႕တြင္ ေမာင္ေတာသို႔အသြား ခရီးတေထာက္နားသည့္ နယ္ေျမသစ္ ရွာေဖြသူမ်ားကို ဧရာဝတီ သတင္း ဌာန၏ စစ္ေတြအေျခစိုက္ သတင္းေထာက္က သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
ထိုနယ္ေျမသစ္ ရွာသူမ်ားက ေမာင္ေတာတြင္ မူလအေျခခ် ေနထိုင္သူမ်ား မည္သို႔ ေနထိုင္ လုပ္ကိုင္ၾကသည္ကို ေလ့လာ သင္ယူရဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။
ဆင္ေခါင္း ေက်း႐ြာသား ဦးေ႐ႊသိန္းေမာင္က“(CRR) အဖြဲ႕က က်ေနာ္တို႔ကို ေခၚလာတာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္သားေတြ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမေတြေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ၾကမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လို လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ရမလဲ ဆိုတာေတာ့ အခု မသိေသးပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။
CRR အဖြဲ႕၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ ေမာင္ေတာရွိ ဗုဒၶဘာသာ အေရအတြက္ႏွင့္ မြတ္စလင္ေက်း႐ြာ အေရအတြက္ကို ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မျဖစ္ခင္ ကာလအတြင္း တည္ရွိခဲ့သည့္ အခ်ိဳးအစားအတိုင္း ျပန္လည္ ျဖစ္တည္လာေရး ျဖစ္သည္။
၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားက ၿဗီတိသွ် တပ္မ်ားကို ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွ တိုက္ထုတ္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို ျပန္ လည္ တိုက္ခိုက္ရန္ ႏွင့္ ေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အတြက္ ၿဗီတိသွ်တို႔က မြတ္စလင္ အသိုင္းအဝိုင္းကို စုစည္း၍ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တခု ျဖစ္သည့္ V Force ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါအဖြဲ႕က ဂ်ပန္တပ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္မည့္အစား ရခိုင္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကၿပီး လူေပါင္းမ်ားစြာ သတ္ျဖတ္ျခင္း ေက်း႐ြာမ်ားကို မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေမာင္ေတာေဒသတြင္ ရခိုင္ေက်း႐ြာ ၆၀ ဝန္းက်င္သာ ျပန္လည္ တည္ေထာင္နိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ေအာက္တိုဘာ လ အတြင္းက စင္ကာပူနိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ၏ သမိုင္းအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္မ်ား အဂၤလိပ္တို႔ကို စစ္ရႈံးသြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တေကာင္းသား Zaffa Kawal ဦးေဆာင္သည့္ မြတ္စလင္ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (Muslim Liberation Organization) က ေမယု ခရိုင္ကို ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျဖစ္လာ မည့္ အေရွ႕ပါကစၥတန္ (လက္ရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ၏ ပိုင္နက္နယ္ေျမအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရန္ ၿဗီတိသွ် အစိုးရထံ ေတာင္းဆို ခဲ့ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက သူ၏ ရခိုင္သမိုင္း မိတ္ဆက္ စာအုပ္တြင္ ေရးသားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေတာင္းဆိုခ်က္မွာ အထမေျမာက္ခဲ့ေပ။
CRR က ေမာင္ေတာတြင္ မြတ္စလင္ ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ အခ်ိဳးအစားကို ထိန္းညွိျခင္းျဖင့္ ေနာင္လာမည့္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ဟန႔္တားနိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ထားသည္။
“ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးမရခင္က မူဂ်ာဟစ္ဒင္ေတြ ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ ရခိုင္ေက်း႐ြာပ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္” ဟု ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက V Force ကို ရည္ၫႊန္း၍ ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြကို အဲဒီေနရာေတြ အားလုံးမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထား ေပးခ်င္ပါတယ္”ဟုလည္း ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္း က ဆိုသည္။
၎တို႔အဖြဲ႕၏ ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ အေၾကာင္းၾကားထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရပ္တန႔္ရန္ ျပည္နယ္ အစိုးရက ေျပာဆိုျခင္း မရွိေၾကာင္း ေဒါက္တာေအးခ်မ္းကေျပာသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေျမယာ ဥပေဒ အရဆိုလွ်င္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ားေပၚတြင္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ ေနအိမ္ တည္ေဆာက္ ျခင္း သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ အသုံးျပဳျခင္းမ်ား အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။
“တကယ္လို႔ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြနဲ႕ ၿငိတာမ်ိဳး ရွိေနခဲ့မယ္ဆိုလည္း က်ေနာ္တို႔က တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႕ ညွိႏွိုင္း ေဆြးေႏြးရမွာ ေပါ့” ဟု ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ေျပာသည္။
CRR ၏ အစီအစဥ္မ်ားက ၁၉၉၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရ လက္ထက္က နယ္စပ္ ေဒသႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စီမံကိန္း သို႔မဟုတ္ နတလ ေက်း႐ြာမ်ား တည္ေထာင္သည့္ စီမံကိန္းကို ျပန္လည္ အမွတ္ရေစသည္။
နတလ စီမံကိန္းသည္ ရန္ကုန္ႏွင့္ အျခားေဒသမ်ားမွ ေမာင္ေတာသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕လာသူမ်ားကို အိမ္မ်ား၊ ေျမမ်ားႏွင့္ ကြၽဲႏြား မ်ား ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။ ယင္းကို သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံ နယ္စပ္ ေဒသ ကြပ္ကဲေရး စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕ (နကစ) ေအာက္တြင္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။
စီမံကိန္းအရ ေက်း႐ြာမ်ား ဒါဇင္ႏွင့္ခ်ီ တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရာက္ရွိလာသူ အမ်ားစုက မေရွးမေႏွာင္း ဆိုသလို ၎တို႔ ၏ လယ္ေျမမ်ားကို မြတ္စလင္မ်ားသို႔ ေရာင္းခ်ၿပီး ေနရပ္သို႔ ျပန္သြားခဲ့ၾကေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသန္းေမာင္ဦးက ေျပာသည္။
ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ၎တို႔၏ အစီအစဥ္သည္ နတလ စီမံကိန္းႏွင့္ မတူေၾကာင္း ကာကြယ္ေျပာဆိုသည္။ နတလ စီမံ ကိန္း သည္ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး ဗဟုသုတနည္းပါေသာ ရန္ကုန္မွ က်ဳးေက်ာ္မ်ားႏွင့္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့မ်ားကို ေျမႏွင့္ အိမ္ရာ မ်ား ေထာက္ပံံ့ေပးျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္ဟု သူကဆိုသည္။
ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္း ကမ္းရိုးတန္း တေလွ်ာက္တြင္ ငါးဖမ္း လုပ္ကြက္ ေနရာ အမ်ားအျပား ရွိသည့္အတြက္ CRR က စိုက္ပ်ိဳးေရး ႏွင့္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း ၂ ခုလုံးကို ဦးစားေပး ေဆာင္႐ြက္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက ရွင္းျပသည္။
သံတြဲၿမိဳ႕နယ္မွ တခ်ိဳ႕ေသာ ငါးဖမ္းသည့္ မိသားစုမ်ားသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုႏွစ္တခုက အေျခခ်ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း သို႔ေသာ္လည္း ဘဂၤလီ (ရိုဟင္ဂ်ာ) မ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ စြန႔္ခြာသြားခဲ့ရေၾကာင္း ဦးသန္းေမာင္ဦး ကေျပာသည္။
CRR အေနျဖင့္ ခြဲျခားေနထိုင္ေရးကို ေဇာင္းေပး ေဆာင္႐ြက္ေနျခင္း ဟုတ္မဟုတ္ ဧရာဝတီ သတင္းဌာနက ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းအား ေမးျမန္းခဲ့ရာ မွတ္ခ်က္ေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္က ေမာင္ေတာတြင္ “ဘဂၤါလီကင္းမဲ့ဇုန္” ထူေထာင္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရသို႔ တိုက္တြန္း ထားသည္။ ျမန္မာျပည္သူ အမ်ားစုက ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူမ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံမွ တရားမဝင္ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဘဂၤါလီ မ်ား အျဖစ္ ေခၚဆိုၾကပါသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ တပတ္ေက်ာ္က ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ႏွင့္ UEHRD တို႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၾကရာတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ကို ပိုင္း ျခားပစ္ရန္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အႀကံျပဳခဲ့ၾကသည္။ ေျမာက္ပိုင္းကို မြတ္စလင္နယ္ေျမ အျဖစ္ ပိုင္းျခား သတ္မွတ္ၿပီး ေတာင္ပိုင္းကို လူတိုင္း (မြတ္စလင္ မဟုတ္သူမ်ား) အတြက္ ျဖစ္သည္။
ယခင္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ အလားတူ အစီအစဥ္တခုကို ခ်မွတ္ခဲ့ဖူးသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ မြတ္စလင္ႏွင့္ ရခိုင္ အသိုင္း အဝိုင္းမ်ားၾကား ပဋိပကၡ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္အခါ အာဏာပိုင္မ်ားက ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚ ရပ္ ကြက္မ်ားမွ ေန၍ ၿမိဳ႕ျပင္ရွိ မြတ္စလင္ ေက်း႐ြာမ်ားသို႔ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းပစ္ခဲ့သည္။
ပဋိပကၡအတြင္း အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသူမ်ားမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ ၅ ႏွစ္လုံး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ရွိေနၿပီး ယခုအခ်ိန္အထိ ေနရပ္ ျပန္သြားခြင့္ မရၾကေသးပါ။
ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးသန္းေမာင္ဦးက အစိုးရအေနျဖင့္ ျပႆနာတရပ္ကို ေျဖရွင္းရာတြင္ နိုင္ငံတကာ အကူ အညီ ေပးေရး အဖြဲ႕မ်ား၏ ဖိအားကို အာ႐ုံမစိုက္ဘဲ လုပ္ေဆာင္စရာ ရွိသည္ကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း တိုက္တြန္းသည္။
“တကယ္လို႔ သူတို႔က က်ေနာ္တို႔ကို သပိတ္ေမွာက္လည္း က်ေနာ္တို႔က လုံးဝ ဂ႐ုမစိုက္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ဆီက ဘာမွ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အတြင္းမွာ သူတို႔ ဘာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေကာင္းေကာင္း သိထားတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္း ကင္ေခ်ာင္း ေက်း႐ြာတြင္ ေနထိုင္သည့္ မူလတန္းျပဆရာ ဦးေမာင္ထြန္းက ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မတိုင္ခင္က ေဒသတြင္းတြင္ မြတ္စလင္ ေက်း႐ြာ ၅၀ ခန႔္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိတြင္ ၁၀ ႐ြာသာ မူလ အတိုင္း က်န္ရွိေၾကာင္းေျပာသည္။
ပဋိပကၡမ်ား ပို၍ျဖစ္လာမည္ကို စိုးရိမ္သည့္အတြက္ ရခိုင္ေက်း႐ြာသားမ်ားေရာ မြတ္စလင္ ႐ြာသားမ်ားပါ သူတို႔၏ စပါးခင္း မ်ားကို ရိတ္သိမ္းျခင္း မျပဳၾကဟု သူကဆိုသည္။
CRR ၏ အစီအစဥ္ကို ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားက ေထာက္ခံၾကၿပီး ေမာင္ေတာေတာင္ပိုင္းရွိ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေက်း႐ြာ မ်ားၾကားတြင္ မြတ္စလင္မ်ားကို ျပန္လည္ ေနရခ်ထားျခင္း မျပဳရန္ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းလည္း မူလတန္းျပ ဆရာ ဦးေမာင္ထြန္းက ေျပာျပသည္။
“တကယ္လို႔ အစိုးရက မြတ္စလင္ေတြကို ေတာင္ပိုင္းမွာ ခြင့္ျပဳလိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေတြ အားလုံး ဒီေဒသ ကေန အၿပီးပိုင္ ထြက္သြားၾကမွာ”ဟု ဦးေမာင္ထြန္းက ေျပာသည္။
အျခားတဖက္တြင္ အိုးအိမ္ စြန႔္ခြာသြားၾကသည့္ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု ေခၚသူမ်ား၏ေနရပ္ျပန္နိုင္ေရးက အာမခံခ်က္ မရွိေသးပါ။ ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ ေစတီ ျပင္ေက်း႐ြာမွ Abdul Wahid အဒူ ဝါဟစ္ (အမည္ရင္း မဟုတ္ပါ) က လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ သူ၏ မိသားစုသည္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ခိုလႈံေနေၾကာင္း လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ား ၏ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမ်ား အတြင္းတြင္ သူ၏ေက်း႐ြာသည္လည္း ပ်က္စီးသြားေၾကာင္းေျပာသည္။
သူ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ပ်က္စီးမႈမ်ားကို သိနိုင္ရန္ အတြက္ ေက်း႐ြာသို႔ ျပန္သြားခြင့္ျပဳရန္လည္း အာဏာပိုင္မ်ားကို သူက ေတာင္းဆို ထားသည္။
“က်ေနာ္တို႔က တိုင္းျပည္ကို သစၥာမေဖာက္ခဲ့ပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးေနတဲ့ သူေတြနဲ႕လည္း မပူးေပါင္းပါဘူး လို႔ အာဏာပိုင္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ခြင့္မျပဳၾကပါဘူး” ဟု အဒူ ဝါဟစ္ က ေျပာသည္။
အဒူ ဝါဟစ္ ေျပာဆိုခ်က္အရဆိုလွ်င္ ေစတီျပင္ေက်း႐ြာမွ မိသားစု ၄၀ ခန႔္သည္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဒုအိုးသည္မ ေက်း႐ြာတြင္ ခိုလႈံလ်က္ရွိၿပီး ယခုအခ်ိန္အထိ အစိုးရထံမွ ေသာ္လည္းေကာင္း နိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႕မ်ား ထံမွ ေသာ္လည္းေကာင္း မည္သည့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမွ် မရရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။ သူတို႔ တြင္ အစားအစာ ျပတ္လတ္လာေနၿပီး အိမ္နီးခ်င္းမ်ားထံမွ ေတာင္းရမ္း စားေသာက္ ေနရေၾကာင္းလည္း အဒူ ဝါဟစ္ က ေျပာသည္။
၁၉၁၀ ခုႏွစ္ ၿဗီတိသွ်ေခတ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ ရေသ့ေတာင္နယ္ ေစတီျပင္ေက်း႐ြာရွိ သက္တမ္း ရာစုႏွစ္ရွိသည့္ ဗလီႀကီးသည္လည္း ေဒသခံစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တဦး၏ ဘူဒိုဇာျဖင့္ ဖ်က္ဆီး ခံလိုက္ရေၾကာင္း၊ အစိုးရ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ မ်ား၏ မ်က္ေမွာက္မွာပင္ သူတို႔တ႐ြာလုံး ျပာက်သည္အထိ မီးရွို႔ခံခဲ့ရေၾကာင္း အဒူ ဝါဟစ္ က ေျပာသည္။ သူတို႔၏ စိုက္ခင္း မ်ားလည္း ဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရသည္ဟု သူက ဆိုသည္။
“ဘယ္သူမွ မတားၾကဘူး။ ဒါက တမင္သက္သက္ က်ေနာ္တို႔ ျပန္လာလို႔ မရေအာင္လုပ္တာပါ”ဟု အဒူ ဝါဟစ္ က ေျပာ သည္။
အဒူ ဝါဟစ္၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို ဧရာဝတီက လြတ္လပ္စြာ သီးျခား အတည္ျပဳနိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ ။