"မွားတတ္တဲ့ စာလံုးေပါင္းေတြ"

Credit.....ေမာင္စြမ္းရည္

"သတ္ပံု"

ေက်ာင္းမွာ ဆရာဆရာမမ်ားက "သတ္ပံုစစ္မယ္" လို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။
အမွန္က "စာလံုးေပါင္း" စစ္တာပါ။
"သတ္ပံု" ဆိုတာက
"နသတ္"၊ "မသတ္"၊ "ကသတ္"၊ "ပသတ္" စသည္ မွန္ေအာင္ေရးတတ္ရဲ႕ လား ဆိုတာ စစ္တာပါ။

ဥပမာ-

ကၽြန္မလို႔ ေရးရမလား၊ က်မလို႔ ေရးရမလား။

မႏူးမနပ္လို႔ ေရးရမလား၊ မႏူးမနတ္လို႔ ေရးရမလား။
.
.

"စာလံုးေပါင္း"

စာလံုးေပါင္းဆိုတာကေတာ့ "အသတ္" ထက္ပိုပါတယ္။

ဥပမာ-

ၾကမ္းျပင္လား၊ က်မ္းျပင္လား။

အဲဒါက "သတ္ပံု"ကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။
"ပင့္၊ ရစ္" မွန္၊ မမွန္ စစ္ေမးတာ။
ၾကမ္းျပင္ကို "ရရစ္" နဲ႔ ေရးရတယ္။
က်မ္းဂန္ကိုမွ "ယပင့္"နဲ႔ ေရးရပါတယ္။
.
.

"ေရးထံုး"

စာလံုးေပါင္း နဲ႔ ေရးထံုး အဓိပၸာယ္အတူတူပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ "ေရးထံုး" ဆိုတာ ထံုးတမ္းစဥ္လာ စာလံုးေပါင္းပံုကို ပညာရွိႀကီးေတြက "အခန္႔သံုး"တာလို႔ပဲ ေျပာရပါမယ္။
လူတိုင္း ေျပာခ်င္လည္း ရပါတယ္။
အရပ္သားက "ေရးထံုး" လို႔ ေျပာခဲပါတယ္။

"စာလံုးေပါင္း" တဲ့။ "သတ္ပံု" တဲ့။
ခုတေလာ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ အမ်ားဆံုးမွားေနတာကို သတိျပဳမိတာက "ေန႔လယ္" ကို "ေန႔လည္" လို႔ ေရးေနၾကတာပါ။
"လည္"က လည္ပတ္တာ။
"လွည့္" လို႔ "လည္" တာကိုေျပာတာပါ။
"လယ္" က "အလယ္" ကို ေျပာတာ။
လက္ခလယ္၊ အလယ္လူ၊ ၿမိဳ႕လယ္ စသည္ေရးရပါတယ္။

ေနာက္တစ္မ်ဳိးမွားေလ့ရွိတာက "ရန္ပံုေငြ" ကို "ရံပံုေငြ" လို႔ ေရးတာပါပဲ။
"ရန္" ဆိုတာ သြားရန္၊ လာရန္ ဆိုသလို ရည္ရြယ္ထားတာကို ေျပာတာပါ။
"သံုးရန္" ထားတဲ့ ေငြကို "ရန္ပံုေငြ" လို႔ ေက်ာင္းသားမွတ္နည္း မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။

"ဒဏ္ရာ" ကိုလည္း အမ်ားက "ဒါဏ္ရာ" လုို့ ေရးေလ့ရွိတာ အမွားပါ။
ဘာျဖစ္လို႔ "ဒါဏ္" သလဲ မေျပာတတ္ပါ။
ပါဠိမဟုတ္ဘူး။
ပါဠိ "ဒါဏ" ကလာရင္ေတာ့ "ဒါဏ္" လို႔ ေရးရမွာပါ။ "ဒဏ္ရာ"က ပါဠိက လာတာမဟုတ္ပါ။
မဒါဏ္ခ်င္ပါနဲ႔။

ေနာက္-အမွားမ်ားတာတစ္ခုက "႐ံုးခန္း" ကို "႐ံုးခမ္း" ဆိုၿပီး ေရးေနတာပါ။
စာသင္ခန္း၊ ႐ံုးခန္း၊ ခန္းမ၊ အိပ္ခန္း အစရွိတဲ့ အကန္႔အတာပါသမွ်ကို "နသတ္" နဲ႔ "ခန္း" ရပါတယ္။
"အခမ္းအနား"၊ "ခမ္းေျခာက္"၊ "ခမ္းနားသည္" ဆိုရင္ "မသတ္"ပါ။

တကၠသိုလ္ျမန္မာစာဆရာမတစ္ဦးက "ဆန္းစစ္" ကို အမွတ္မထင္ "စမ္းစစ္" လို႔ ေရးတာ (ေရးခိုင္း တာ) ေတြ႕ရဖူးပါတယ္။
ဆန္းစစ္ဆိုတာ သကၠတ "ဆန္က်မ္း" နဲ႔ အညီ စစ္ေဆးတာျဖစ္လို႔ (ေရွးေခတ္က) "ဆန္းစစ္" တယ္လိ႔ု ျမန္မာပညာရွင္ေတြက သံုးစြဲခဲ့တာပါ။
"စမ္းသပ္စစ္ေဆး" တာမဟုတ္ပါ။
ဒါ့ အျပင္ "စမ္းစစ္မဟုတ္ပါ" ၊ "ဆန္းစစ္" ပါ။

ျမန္မာစာဆရာမတစ္ဦးရဲ႕ စာအုပ္မွာပဲ "လက္နက္စြဲကိုင္ ေတာ္လွန္တယ္" ဆိုတာကို မ်က္စိလွ်ံလို႔နဲ႔ တူပါရဲ႕။
"ဆြဲကိုင္" လို႔ သံုးစြဲထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
"ဆြဲေဆာင္မႈရွိတယ္" ကိုေတာ့ "စြဲေဆာင္မႈ"တဲ့။
ဒီေနရာမွာ "ဆြဲ" ရမွာပါ။

ျမန္မာစာဆရာမက ေအာက္သူရန္ကုန္သူ ျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ားအားျဖင့္ ေအာက္သူမ်ားက "စလံုး" နဲ႔ "ဆလိမ္" ကို အသံေျပာင္းျပန္ထြက္ေလ့ရွိပါတယ္။
"စြဲကိုင္" ကို "ဆြဲကိုင္" လို႔ အသံထြက္သလို
"စက္ဆုပ္" ကို လည္း "ဆက္စုပ္" လို႔ အသံထြက္ေလ့ရွိပါတယ္။

အညာသူ အညာသားတခ်ဳိ႕ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီး ေရာက္သြားရင္လည္း ၿမိဳ႕ဆန္ေအာင္လို႔ "ဆက္စုပ္" "ဆြဲကိုင္" စသည္-အသံေျပာင္းၿပီး သံုးစြဲေနတာကိုလည္း သတိထားမိပါတယ္။

စာအုပ္ထုတ္ေ၀ေရးကို ရန္ကုန္က လႊမ္းမိုးထားေလေတာ့ စာအုပ္ေတြထဲက အမွားကို တစ္ျပည္လံုး လိုက္မွားၾကတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
"အမ်ားညီ၊ ဤကို ဤဖတ္ " ဆိုေပမဲ့ "ဤက ကၽြဲျဖစ္မလာပါ။

ဗိုလ္ေန၀င္းဟာ စာနဲ႔ေပနဲ႔ အလွမ္းေ၀းတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိပါတယ္။
သူက မက်က္တက်က္ ေပါင္မုန္႔ မဟုတ္ပါ။
"မညက္တညက္" ဂ်ဳံဳမႈန္႔ပဲ ေျပာရမလား။

ဒါေပမဲ့ သူက ျမန္မာစာေပနဲ႔ ျမန္မာစကားမွာ "အသိဆံုး" ျဖစ္တဲ့ဆရာႀကီးတစ္စုကို "မက်က္တက်က္" လို႔ ေျပာဆိုျပစ္မွားၿပီး
ျမန္မာစာ အေရးကိစၥမွာ "ဖိုးပါ ခ်င္" လုပ္ပါတယ္။

အမ်ားသိတဲ့ကိစၥက "တ" ကို "တစ္ခိုင္း" တာပါပဲ။
အရင္က "တႏွစ္သံုး" ဆိုရင္ "တစ္-ႏွစ္-သံုး" လို႔ ေရးေတာ့ တခ်ဳိ႕က "၀မ္း-တူး-သရီး" လို႔ အမွတ္မွားကုန္တာေပါ့။

ေနရာတကာ "တစ္ရမယ္ထင္ၿပီး" "တျခား"နဲ႔ "တခ်ဳိ႕"တို႔မွာလည္း "တစ္" လိုက္လုပ္ၾကပါတယ္။
ခုထက္ထိ "တစ္" ၾကပါတယ္။
အမွန္က "အျခား" နဲ႔ "အခ်ဳိ႕" က ေျပာင္းလာတဲ့ စကားျဖစ္လို႔ ဂဏန္းအေရအတြက္ "တစ္" နဲ႔ မဆိုင္ပါ။
မတစ္ရပါခင္ဗ်ာ။

"ေျခက်င္" နဲ႔ "ေျခလ်င္" ဆိုရင္လည္း အေတာ္မွားတယ္။
ေျခေထာက္နဲ႔သြားတာကို "ေျခက်င္" ေခၚတာ။
"ေျခလ်င္" ဆိုတာ "အျမန္" သြားတာကို ဆိုလိုတာ။
"ေျခလ်င္တပ္"၊ "ေျချမန္တပ္" အတူတူပဲ။
"လ်င္" ဆိုတာလည္း ဟထိုးမပါရဘူး။
"ရွ" သံထြက္မွ "ဟထိုး" ထည့္ရတယ္။

လမ္းေလွ်ာက္၊ လမ္းတေလွ်ာက္၊ ေလွ်ာက္လႊာ တိုကို
လမ္းေရွာက္၊ လမ္းတေရွာက္၊ ေရွာက္လႊာလို႔ "ရွ"သံနဲ႔ ေျပာရတယ္ဆိုရင္ "လ်" မွာ ဟထိုးထည့္ေပေတာ့။

အလ်င္ေရာက္တယ္၊ လ်င္ျမန္တယ္၊ အထိုက္အေလ်ာက္၊ အနံအလ်ားစတဲ့ စာလံုးေတြဟာ "ရွသံ" မထြက္လို႔ "ဟထိုး"မထည့္ရဘူးလို႔ပဲ အလြယ္မွတ္ထားႏိုင္ပါတယ္။

စာေရးဆရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက "ညည္းညဴ" ကို "ၿငီးျငဴ" လုိ႔ ေရးၾကပါတယ္။
မွားပါတယ္။
"ၿငိဳျငင္" က်ေတာ့ "ညိဳညင္" လို႔ ေရးျပန္ေရာ။
မွားျပန္ေရာ။
"ၿငီးေငြ႕" ကိုလည္း "ညည္းေငြ႕" လို႔ ေရးျပန္ေရာ။
မွားျပန္ေရာ။
ျပီးေတာ့ "ညဴစု" တဲ့။ မွန္ရဲ႕လား။ မမွန္ဘူး။
"ျငဴစူ" လို႔ ေရးရပါတယ္။

စာေရးဆရာေတြပဲ မွားေလ့ရွိတာက "ေခါင္းညိတ္" ကို "ေခါင္းညိမ့္" လို႔လည္း ေရး၊ "ေခါင္းၿငိမ့္" လို႔လည္း ေရးၾကတာပါ။
"ညိတ္" မွ မွန္ပါတယ္။
"ညိမ့္" အသံုးမရွိ။
"ၿငိမ့္" ဆိုတာက တၿငိမ့္ၿငိမ့္စီးဆင္းတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးပဲ သံုးပါတယ္။
"ၿငိမ့္ေညာင္း" သာယာတယ္လို႔ "ေညာင္း" နဲ႔ တြဲတာလည္း ရွိပါတယ္။
"ၿငိမ္" နဲ႔ "ၿငိမ့္" နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ကဲ-ေဟာဒီစာလံုးေပါင္းေတြ မွန္ပါရဲ႕လား။
"အိပ္ရာ"၊ "အိမ္ရာ"၊ "အမူအရာ"။
အဲဒါေတြကိုလည္း စာေရးဆရာေတြက "ယာ"နဲ႔ ေရးၾကတယ္။
"ယာ" နဲ႔ ေရးတာမွားတယ္။ "ရာ" မွ မွန္ပါတယ္။
"လယ္ယာ" နဲ႔ "ၾကင္ယာ"၊ "ကြမ္းယာ" တို႔မွာ "ယာ" နဲ႔ ေရးပါတယ္။
သတိထားပါေလ။

"ခ်စ္" ကလည္း မွားတတ္သဗ်။
"မီးခ်စ္"၊ "ဆူးခ်စ္"လို႔ ေရးတယ္မဟုတ္လား။
အဲဒါေတြကို "မီးျခစ္ " "ဆူးျခစ္"လို႔ ေရးပါမွ မွန္ပါတယ္။ အဲ-"တူးခ်စ္" သြားတယ္။ ေနခ်စ္ခ်စ္ေတာက္"ပူတယ္-ဆိုတဲ့
ပူတာ၊ ေလာင္တာ၊ ကၽြမ္းတာေတြကို "ယပင့္"နဲ႔ ခ်စ္ၾကရပါတယ္။

"အပစ္အခတ္" မွာလည္း မွားတတ္ျပန္တယ္။
"ျပစ္ခတ္" လို႔ မေရးပါဘူး။
"ျပစ္မွား" "ျပစ္ဒဏ္"၊ "ျပစ္မႈ" စတာေတြမွာ "ရရစ္"နဲ႔ "ျပစ္"ရပါတယ္။

ပနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အမွားေတြ မွားတတ္ပါတယ္။
ပက္ၾကားအက္ကို တခ်ဳိ႕က ပက္က်ားအက္ လို႔ ေရးေနၾကတာ မ်ားပါတယ္။

"ပတ္တီး"မွာ၊ "တသတ္"နဲ႔ "ပတ္"တာမွန္ေပမယ့္ "တီး"တာကို "တည္း"လို႔ေရးရင္ မွားျပန္ပါတယ္။
"ပတ္တီး"တဲ့။
ဗမာစကားစစ္စစ္မဟုတ္ဘူးဗ်။
သကၠကလို႔ ထင္ပါရဲ႕။

ေနာက္တစ္ခုက "ပတ္၀န္းက်င္"မွာ "ပါတ္၀န္းက်င္"လို႔ေရးတတ္တာလည္း အမွားပဲ။

"နမ္းဘား" ကို "နံပါတ္"လို႔ ေရးခဲ့ၾကတဲ့ အက်င့္ေၾကာင့္ ျဖစ္ဟန္ရွိပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္က "နိဗၺာန"ဆိုတဲ့ ပါဠိကလာလို႔ "နိဗၺာန္"လို႔ ေရးတယ္။
"ဗာန"က "ဗာန္"၊ "တာန"က "တာန္"ဆိုၿပီး ေရးခ် ထည့္ရတယ္လို႔ အေသမွတ္ထားဖူးတယ္။

"နံပါတ္"ကို "နံပါတ္"က လာတာလားလို႔ ဆရာမကို ေမးမိလို႔ ထိပ္ေခါက္ခံရဖူးပါတယ္။
အဲဒီ နံပါတ္ကေတာ့ ဘယ္ လိုျဖစ္လာတယ္မသိပါ။

မွားတတ္တာေတြေလာက္မွတ္ရင္လည္း မွားတတ္ပါတယ္။
အေကာင္းဆံုးကေတာ့ စာလံုး ေပါင္းအဘိဓာန္စာအုပ္ ေဆာင္ထားပါ။
ခု ကၽြန္ေတာ္လည္း အလြတ္ေရးေနတာ မဟုတ္ပါ။
ေသခ်ာေအာင္ အဘိဓာန္လွန္ၾကည့္ေရးတာပါ။
ခုေရးတာေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္ မွားတတ္တာေတြခ်ည္းပါပဲ။
အကုန္မဟုတ္ ေသးပါ။
ေနာင္-ႀကံဳရင္ ထပ္ေရးပါဦးမယ္။

အဂၤလိပ္စာကိုေတာ့ မွန္ေအာင္ေရးၿပီး ဗမာစာကိုေတာ့ မွားမွာ မရွက္ တတ္ရင္ မေကာင္းဘူးေလ။
.
.
ေမာင္စြမ္းရည္
ဗဟုသုတ​ေက်းရြာ
Credit: Htet Nge Nge