02 October 2017

“ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကုိသက္ေသထူၾကစို႔”


                             

   
အားလံုးသိၿပီးျဖစ္ၾကတဲ့အတိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံ ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားၾကတဲ့ ဘဂၤါလီငါးသိန္း ေလာက္ကို ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတို႔သေဘာ တူညီခ်က္1993 MOU အရေသခ်ာစိစစ္ၿပီးျပန္လည္လက္ခံ မယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က တရား၀င္ ကမာၻသို႔ေ ၾက ညာထားၿပီးျဖစ္တယ္။

   
တၿပိဳင္တည္းမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးညီပုနဲ႔ လူကယ္ျပန္၀န္ႀကီး ေဒါက္ တာ၀င္းျမတ္ေအး တို႔ကလည္း စခန္း၂ခုဖြင့္ၿပီးျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနခဲ့ဖူးတဲ့အေထာက္အထားတစ္ခုခုျပႏိုင္တဲ့ ဘဂၤါလီေ တြကိုျပန္လည္လက္ခံမယ္လို႔ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ေနၿပီျဖစ္တယ္။
                                               “ဇာတ္ရႈတ္မ်ား


       ဘဂၤါလီျပႆနာဟာ အခုမွ ျဖစ္ေပၚလာ တဲ့ျပႆနာမဟုတ္ပဲ အဂၤလိပ္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ကာလကတည္းက လယ္ယာလုပ္သားေတြအျဖစ္ ခိုင္းေစဖုိ႔ စစ္တေ ကာင္းနယ္သား၊ ဘဂၤါလီ ကုလား အေျမာက္အျမားတို႔ကိုသြင္းလာခဲ့တယ္။ တိုရွင္းေျပာ ရရင္ ၿဗိတိသွ်ကုလားျဖဴေတြ ေမႊးခဲ့တဲ့မီးျဖစ္တယ္။

      
၁၉၅၀ ေက်ာ္ကာလမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု မဲအႏိုင္ ရရွိေရးအတြက္ဘဂၤါလီေတြကို ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုၿပီးအသိ အမွတ္ျပဳေပးခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့အသံက ရိုဟင္ဂ်ာအသံလႊင့္ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒါကိုပင္ ဘဂၤါလီအေရးလႈပ္ရွားသူေတြက သူတို႔ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးဆိုတာကုိ တရား၀င္အသိ အမွတ္ျပဳျခင္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ အခိုင္အမာဆုတ္ကိုင္ထာၾကတယ္။ ၂၀၁၀ မွာထပ္ၿပီး ႀကံခိုင္ေရးနဲဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါ တီက မဲအႏိုင္ရရွိဖို႔အတြက္ WHITE CARD ငါးသိန္းေက်ာ္ ထုတ္ေပးခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါက ဦးႏု နဲ႔ ႀကံ့ဖြံ႔တို႔ ဖိုခဲ့တဲ့မီးဖိုျဖစ္တယ္။

    
ဦးေန၀င္း လက္ထက္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ နဂါးမင္း စစ္ဆင္ေရးမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဘဂၤါလီေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ထြက္ေျပးသြားၾကသလဲဆိုတာကို မသိရွိခဲ့ၾကရေပ မယ့္၊ ဘဂၤါလီ ငါးသိန္းေက်ာ္လက္ခံခဲ့ရတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဟသၤာစီမံခ်က္လုပ္တဲ့အခါ မွာ ခိုး၀င္လာ သူမွန္းသိေပမယ့္ သံုးေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပံုတင္ေတြကုိင္ထားၾကေတာ့ ဘာမွ လုပ္မရခဲ့ေတာ့ဘူး။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကတဲ့ အာဏာပိုင္အဆက္ ဆက္တို႔ဟာ ဘဂၤါလီေတြ ကိုခိုးသြင္း၊ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ေတြထုတ္ေပး၊ျမန္မာျပည္ အႏွံ႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတာေတြနဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ေငြရွာခဲ့ၾကပါတယ္။ ရခုိင္ေဒသခံေတြဟာ ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ အက်င့္ပ်က္၀န္ထမ္းေ တြရဲ႕ မတရားမႈေအာက္မွာ လူးလိွမ့္ခံစားခဲ့ၾကရ ပါတယ္။


                               “စနစ္တက်တုိက္ပြဲဆင္ျခင္း


၂၀၁၂ မွာ မသီတာေထြးက အစျပဳၿပီး မိထၳီးလာအထိ ကုလားေတြနဲ႔ျပႆနာျဖစ္ၾက တယ္။ ရခိုင္မွာ သိန္းခ်ီရွိတဲ့ ဘဂၤါလီေတြကို ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ လက္ခံထားရွိခဲ့ တယ္။ ARSA အဖြဲ႔ဟာ၂၀၁၆ ေအာက္တုိဘာ ၉ ရက္ေန႔ မွာ ေမာင္ေတာနယ္ေျမ တပ္စခန္း၃ခုကို ဘဂၤါလီေတြက စီးနင္းတုိက္ခိုက္တယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၉ဦးက်ဆံုးၿပီး လက္နက္ ၅၈ လက္ပါ သိမ္း ယူသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီကတည္းကစခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြဟာ၂၀၁၇ အထိ ၾကားကာလေတြ မွာ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးစာၾကည့္တုိက္မႈတို႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႔၊ အစိုးရေဆး၀န္ထမ္းတို႔၊ ရခုိ္င္ရြာသား အခ်ိဳ႕နဲ႔ ဘဂၤါလီသတင္းေ ပးေတြကို မၾကာခဏ လည္လွီးသတ္ျဖတ္ခံရတယ္။


 ၾသဂုတ္ ၂၈ ရက္ မနက္ပုိင္းကလည္း နယ္ေျမရွင္းလင္းစဥ္ က်ီးကြၽန္း ကင္းစခန္းရဲ႕ ေတာင္ဘက္ရွိ တဲငယ္ေျခာက္လုံးမွာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြေနထိုင္ခဲ့တဲ့ အေန အထားေတြနဲ႔အတူ WFP မွ ေထာက္ပံ့ထားတဲ့ တစ္ခ်ပ္စားရင္ တစ္ေန႔ကုန္ အစာ မစားပဲေနႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားျပည့္ ဘီစကစ္မုန္႔နဲ႔ အထုပ္ခြံေတြ၊ အခ်ိဳရည္ဘူးခြံေတြ ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။


ဒါ့အျပင္ ကိုးတန္ေကာက္ ေက်းရြာအနီး ေတာင္ေျခမွာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ဝွက္ထား တဲ့ ဆာလာအိတ္ေတြထဲက က်ည္ဆန္၊ လက္လုပ္မိုင္း၊ ဆက္စပ္ပစၥည္းေတြနဲ႔အတူ USAID တံဆိပ္ပါ ဆန္ ၁ အိတ္နဲ႔ WFP တံဆိပ္ပါ ဆန္ ၁ အိတ္တို႔ကိုေတြ႔ရွိခဲ့တယ္။


လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ ၾသဂုတ္ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ အလယ္သံေက်ာ္ ဗိုလ္မႉးေက်းရြာ အတြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းစဥ္ အဒူလာ (ေခၚ) ႏူမာလာကိန္း ရဲ႕ ေနအိမ္အတြင္းမွ ကမၻာ႔စားနပ္ ရိကၡာအစီအစဥ္ (WFP) တံဆိပ္ပါ ဘီစ ကစ္ဖာ ၄ဝ၊ ေျပာက္က်ားစစ္ ဖိနပ္လည္တို ၁၇ရံ၊ ေျခ အိတ္စုံ ၄ဝ၊ ဓားရွည္ ၁ လက္၊ ARSA အစြန္း ေရာက္အၾကမ္း ဖက္သမားဝတ္စုံအက်ႌႏွစ္ထည္ နဲ႔ ေဘာင္းဘီ သုံးထည္တို႔ကို သိမ္းဆည္းရမိပါတယ္။


                                        “အမွားသံသရာ

       
ဒီေနာက္ပိုင္း ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ ၿမိဳတိုင္းရင္းသား ၈ ေယာက္ သတ္ျဖတ္ ခံရတယ္။ ဒီအဆင့္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ယန္ဟီး လီနဲ႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ဘာသံမွမထြက္ခဲ့ၾက ပါဘူး။ အသံတိတ္ဆိတ္ ေရငံုႏုတ္ပိတ္ေနခဲ့ၾကတယ္။

        
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ရခိုင္ ေျမာက္ပိုင္းလုံၿခဳံေရး တိုးျမႇင့္သင့္တဲ့အဆိုကို ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ANP- ျပည္ေထာင္စုႀကံ ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံၿဖိဳးေရးပါတီUSDP နဲ႔တပ္မေတာ္ သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကတိုက္ တြန္းခဲ့ၾကပါတယ္။

     
ကာလံုေခၚသင့္/မေခၚသင့္ဂယက္ေၾကာင့္ ဒီအဆိုကို မဲေပးသူ ၃၉၆ ဦးအနက္ ေထာက္ ခံသူ ၁၅၀ ဦး၊ ကန႔္ကြက္သူ ၂၃၂ ဦးႏွင့္ ၾကားေနသူ ၆ ဦးနဲ႔ အဆိုရႈံးနိမ့္ခဲ့ရ ပါတယ္။

    တစ္ႏွစ္ၾကာျပဳစုခဲ့တဲ့ဘဂၤါလီျပႆနာေျဖရွင္းေရးအႀကံျပဳစာ ကိုေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ လက္ထဲကို ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က ကိုယ္တိုင္ေပးအပ္ခဲ့တယ္။ နာရီပိုင္း အၾကာ ၂၅ ရက္ေန႔ လင္းအားႀကီးခ်ိန္မွာ တပ္စခန္းေပါင္း ၃၀ကို စီးနင္း၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္။

      
ဘဂၤါလီအေရး လႈပ္ရွားသူတို႔ လိုခ်င္တဲ့ ပံုစံမရလာရင္ အၾကမ္းဖက္ဖုိ႔အဆင္ သင့္ဆိုတဲ့ အစြယ္ကို ထုတ္ျပလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈဟာ အယင္ကာ လမ်ားကတုိက္ခိုက္မႈ မ်ိဳးမဟုတ္ေတာ့ပဲ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က လုယူသြားတဲ့ လက္နက္ေ တြေ ရာ ေဖါက္ခြဲေရးပစၥည္းေတြ ကိုပါ ကၽြမ္းက်င္စြာအသံုးျပဳသြားခဲ့ၾကတဲ့ အၾကမ္း ဖက္မႈႀကီးဆိုတာကို သတိျပဳၾကရပါမယ္။


ျမန္မာသတင္းသမားေတြဟာ ဘဂၤါလီလို႔အသံုးျပဳဖုိ႔မ၀ံ့ရဲၾကေပမယ့္ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာမီဒီယာေတြက ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ အသံုးျပဳဖုိ႔၀န္မေလးျကပါဘူး။

ဘဂၤါလီေလာ္ဘီသတင္းဌာ နေပါင္းစံုတို႔ရဲ႕သတင္းမွားေတြဟာ ကမာၻကိုလႊမ္းမိုးသြားခဲ့တယ္။ ျမန္မာသတင္းစာဆရာႀကီး ဆိုသူေတြဟာ ေလာ္ဘီႏြားေျခရာကြက္ထဲမွာ ကိုယ့္ေသးကိုယ္ေသာက္ရင္း က်န္ေနခဲ့ၾကရ ေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံတကာတံေတြးခြက္မွာေမ်ာခဲ့ၾကရတယ္။ အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား သတင္းဌာနကမ်ားဆိုရင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟိႏၵဴးဘာသာ၀င္မ်ားဆိုၿပီး အမည္အသစ္စက္စက္ တီထြင္ လိုက္လို႔ ဟိႏၵဴးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကရတယ္။


တူရကီသမၼတကလည္း သတင္းမွားေတြ လူမႈကြန္ယက္မွာတင္လာတယ္။ ယန္ဟီးလီ ဟာ ဘဂၤါလီေတြ အၾကမ္း ဖက္တိုက္ခိုက္မႈကို တင္ျပဖုိ႔ ပ်က္ကြက္တဲ့အတြက္ ရာထူးကႏုတ္ ထြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတာခံရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက အသံေတြ ထြက္လာတယ္။ အေထြေထြညီလာခံနဲ႔ အခ်ိန္ကိုက္စီစဥ္ခဲ့ၾကတာမို႔ ျမန္မာစစ္တပ္ ဟာလူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္ေ နပါ တယ္လုိ႔UN နဲ႔ ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ေခၚ ယူၿပီး ျမန္မာကိုအေရးယူေဆာင္ရြက္ ဖို႔ဖိအားေပးၾကတယ္။ ေဒၚစုနဲ႔အစိုးရဟာ ျပည္ပ ဖိအားေတြအျပင္ ျပည္တြင္းက ပြဲလန္႔တုန္းဖ်ာ ခင္းလိုၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာရူး ေတာေၾကာင္ေတြရဲ႕ အေနွာက္အယွက္ျပဳမႈေတြကိုပါရင္ ဆိုင္ေနရပါတယ္။

     
ခိုး၀င္ဘဂၤါလီေတြကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္အတင္းအက်ပ္အသိအမွတ္ျပဳခုိင္းေနတဲ့ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံကကမၻာေက်ာ္ ေဟာက္စဖုိ႔တကၠသိုလ္မွာ ဂုဏ္ျပဳခ်ိပ္ဆြဲထားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ပံုတူပန္းခ်ီကားခ်ပ္ကိုျဖဳတ္ခ်ပစ္လိုက္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ ႏိုင္ငံဘက္က လက္ခံေနတဲ့ ဘဂၤါလီဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဘယ္လိုနည္းပညာနဲ႔ ၀န္ထမ္း ေပါင္းဘယ္ေလာက္နဲ႔ အခ်က္ အလက္ေတြ ျဖည့္စြက္ၾကလဲေတာ့မသိဘူး။ တစ္ေန႔ တည္းမွာ ဒုကၡသည္ေပါင္း သိန္းခ်ီၿပီးျမင့္ တက္သြားတယ္။

     သတိၱခဲ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသမီးေတြ ထုတ္ေ ဖၚေျပာဆိုၾကတာေၾကာင့္ ဟိႏၵဴလူမ်ိဳးေတြ ကိုအစု လိုက္ အၿပံဳလိုက္ အသတ္ခံရ တာေတြေပၚလာတယ္။
   ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာေတြ သတင္းယူခြင့္ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခား သံတမန္ေတြကို အခင္းျဖစ္ရာေနရာသို႔ သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈဖုိ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကခြင့္ျပဳခဲ့ရတယ္။

    
ဗမာဘုရင္ေခတ္နဲ႔ ရခုိင္ဘုရင္ေခတ္၊ လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳကာလတုန္းက အစၥလာမ္ေတြ မည္မွ်ပင္ကူးလူးဆက္ဆံပါ၀င္ခဲ့ပါေစ၊ ဘဂၤါလီနာမည္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာနဲ႔ပတ္သက္ေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကလက္မခံႏိုင္ပါ။

          ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားသာျဖစ္ခြင့္ရွိၿပီး တိုင္းရင္းသားအျဖစ္မည္ သည့္နည္းႏွင့္ မွ်မျဖစ္ႏုိင္ပါ။ တိုင္းျပည္တျပည္နဲ႔ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ပထ၀ီအေျခ အေနမတူညီ တာေၾကာင့္ တစ္ႏိုင္ငံမွာက်င့္သံုးတဲ့ဥပေဒကုိ အျခားႏိုင္ငံေတြက ျပင္ရမယ္လို႔ တိုက္တြန္းလို႔ ေျပာဆုိ လို႔မရပါ။

   
ဘဂၤါလီျပႆနာဟာ ဘာသာေရးနဲ႔လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမဟုတ္ပဲ၊ တရားမ၀င္
လူ၀င္မႈျပႆနာနဲ႔ တရားမ၀င္ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားကိစၥသာျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာ ရွင္ စနစ္ေ အာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ၾကာေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာအက်င့္ ပ်က္ျခ စားမႈနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကို ဘဂၤါလားေဒ့ခ်္ႏုိင္ငံသားေတြ တံခါးမရွိဓါးမရွိ လွိမ့္ ၀င္ခဲ့မ်ိဳးပြားခဲ့ၾကတယ္။ အစၥလာမ္ထိပ္သီးေတြျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္ တို႔ ဦးျမေအး တို႔ ကပင္ ေလွာင္ပိတ္ခံရသူဟာ ေဖါက္ထြက္မွာပဲဆိုတဲ့စကားေတြကုိ အသံုးျပဳၾကပါ တယ္။

 
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တကြ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြေရာ သတင္းမီဒီယာေတြကပါ သံုးေနတာက ရခုိင္ျပည္နယ္ကအုပ္စု ၂ခု ပဋိပကၡလုိ႔ရႈျမင္ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

  
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကမ်ားဆိုရင္ အဂၤါလီလည္း မသံုး၊ ရုိဟင္ဂ်ာလည္းမေခၚပဲ (ရခိုင္က မြတ္ဆလင္အသိုင္းအ၀ိုင္း) ဆိုတဲ့နာမည္ကိုပဲအသံုးျပဳပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္ နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီအေရးကိစၥကို ရခိုင္နဲ႔ျဖစ္ေနၾကတာလို႔ အစိုးရေရာလူထု အမ်ား စုကပါ ယခုတိုင္ရႈျမင္ ၾကတာကုိအလြန္၀မ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းပါတယ္။

   
အေနာက္တခါးက်ိဳးေပါက္သြားရင္ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ႀကီး အုတ္ပံုျဖစ္သြားမယ္ ဆိုတာသတိျပဳၾကဖုိ႔လိုပါတယ္။ အခုရန္ကုန္မွာတရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီ ေပါင္းမည္မွ်ရွိေနပါၿပီလဲ။


           ေဒသခံရခုိင္နဲ႔တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ခိုး၀င္ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ လယ္ယာေျမ
ကိစၥျဖစ္ေစ၊ အျခားေသာ ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခုခုေပၚလာတဲ့အခါျဖစ္ေစ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔ဟာ ဘဂၤါလီေငြရွင္ေတြရဲ႕ လာဘ္ထိုးေျဖရွင္းမႈေၾကာင့္ ရခိုင္ေတြ အၿမဲတမ္းရႈံးေလ့ရွိပါ တယ္။ ၁၉၉၀ ၀န္က်င္ကာလက ေမာင္ေတာမွာ အေျခစိုက္လာတဲ့ UN နဲ႔ ၂၀၁၀ ျပည့္ လြန္ အင္ဂ်ီအိုကာလတေလွ်ာက္လံုးမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကိုလာေရာက္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အိုင္အင္ဂ်ီအိုေတြဟာ ဘဂၤါလီေတြကိုသာ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကပါ တယ္။

    
ဒါေၾကာင့္မည္သည့္ေခတ္ကိုေရာက္လာသည္ျဖစ္ေစ ဘဂၤါလီေတြက သနားခံရပါ တယ္။ ဘဂၤါလီေတြ ေျပာတာကုိ ႏိုင္ငံတကာကယံုပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြကေငြ မ်က္ႏွာနဲ႔ ဘဂၤါလီေတြဘက္ကရပ္တည္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ဘဂၤါလီေတြရဲ႕ ဒဏ္ကိုခံေနၾကရတဲ့ ေဒသခံရခိုင္ေတြေျပာတာကုိက်ေတာ့ ျမန္မာေတြ ေရာမီဒီယာေတြကပါလူ႔အခြင့္အေရး ကုိမသိနားမလည္တဲ့အရိုင္းအစိုင္းလုိ႔ ရႈျမင္ တတ္ၾကပါတယ္။ ရခိုင္ေတြခံစားမႈ ကိုတစ္ေယာက္ ကမွ အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ၾကပါဘူး။











ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူတကြယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး

အေလာင္းေတြပံုေအာ ရြာလံုးကၽြတ္သတ္ျဖတ္ခံေနရခ်ိန္၊ ရေသ့ေတာင္ကုိလာၿပီး ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႔ကေရာက္လာလို႔ သံပံုးတီးၿပီးေတာထုတ္ခဲ့ၾက တယ္။

 
အခု ဒုကၡသည္စခန္း၂ခု ဖြင့္ၿပီး လက္ခံမယ္လို႔ အစိုးရကေျပာလာၿပီျဖစ္တယ္။ ၁၉၇၁ ႏွစ္နဲ႔ ၇၈ ခုႏွစ္ ကာလ နဂါးမင္းနဲ႔ဟသၤာစီမံခ်က္ေတြအရ ျပန္၀င္လာတဲ့ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေ သာဘဂၤါလီေတြကို ရခိုင္ေတြကလက္ခံခဲ့ၿပီးပါ ၿပီ။ ရခိုင္ေတြ ရင္စီးၿပီးေရာ့ ခါးစည္းၿပီးပါ ေၾကာေကာ့ေအာင္ခံခဲ့ၾကပါၿပီ။

ေက်ာက္ျဖဴနဲ႔ ရခိုင္ကထြက္တဲ့သယံဇာတ အားလံုးတုိ႔ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအရ ဗဟိုအစိုးရက စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ ျပည္ေထာင္စုေငြစါရင္းကိုေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီသယံဇာတေတြ ေရာင္း လို႔ ရတဲ့ ေဒၚလာေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ကအသံုးခ်ၾကသလိုပဲ၊ အခု သိန္းေပါင္းမ်ားစြာ သြင့္လာမယ့္ ဘဂၤါလီ ေတြကိုလည္း အျခားေသာ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ ၁၄ ခုစလံုးက အညီအမွ် ခြဲေ၀ယူဖို႔ ျပင္ဆင္ထား သင့္ပါတယ္။


ဥပမာ ဘဂၤလီ ငါးသိန္းလက္ခံမည္ဆိုပါစို႔။ တုိင္းတစ္တိုင္း၊ ျပည္နယ္ တစ္ခုခ်င္းစီတုိ႔ ဟာ ဘဂၤါလီေပါင္း ၃၅,၇၁၄ ဦးစီလက္ခံၾကရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူကယ္ျပန္၀န္ႀကီးနဲ႔ ရခုိင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးညီပု တို႔က ရခုိင္မွာ ယာယီလက္ခံဖို႔စခန္း ၂ခုတည္ေဆာက္ေနရံုနဲ႔ ဒီကိစၥမၿပီး သြားပဲ အျခားေသာ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ေတြမွာ ေဖၚျပပါ ခြဲတမ္းက် ဘဂၤါလီ သံုးေသာင္းခြဲစီ အတြက္ လက္ခံဖုိ႔စခန္းေတြပါ တၿပိဳင္တည္းတည္ေဆာက္ထားဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ စီမံထား ဖို႔လိုအပ္ပါမယ္။ အခုေခတ္ရခိုင္ေတြဟာ ဦးေန၀င္း ေခတ္ကလက္ခံခဲ့သလိုမ်ိဳး လက္ ခံၾကေတာ့မွာမဟုတ္ပါ။

ဘဂ္ါလီေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္တစ္ခုထဲမွာ လက္ခံမယ္ဆိုတာဟာလည္း မည္သို႔မွ တရား မွ်တမႈရွိတယ္လို႔မေခၚဆိုႏိုင္ပါ။

ဘဂၤါလီေတြနဲ႔ ရခိုင္ေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္စြာအတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ၾကပါလို႔ တရားလာမေဟာ ၾကပါနဲ႔။ ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းထဲကလို ..ေအးအတူပူအမွ် ၀ါဒျဖဴစင္တဲ့ေျမ။…. .ဆိုတဲ့အတိုင္း ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓါတ္ရွိေၾကာင္း ျပန္လည္လက္ခံမယ့္ ဘဂၤါလီ ကိစၥမွာ စမ္းသပ္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါစို႔။


                                      ထြန္းေနေရာင္ (စနဲ)