“ရခုိင္သားရို႕အိပ္မနိန္ၾကေက့ ႏိုးႏိုးၾကားၾကားဟိန္႔ၾကပါေလ..ရန္သူတိက၀ိုင္းနိန္ၾကေတ ေဒနိန္ ႔နက္ျဖန္
ေျပာမရဗ်ယ္ေလ…ငါရို႕မွာဆိုပါေက…အားကိုးအားထားမိဘ မရွိ ပါေလ..ကိုယ့္ျပည္ကိုရြာစြန္႔ခြာၿပီးေက
လံုး၀မလားေက့ေလ…. အျမင္တိုင္းဆုိေကေလး…. ရခိုင္သားဆိုေက အေၾကာက္တရားကိုေဘးဖယ္ ၿပီးေက….ေဒၿမီႀကီးကိုအဆံုးမခံႏိုင္ေလ……………”
ရခိုင္ေဒသမွာ ဒီလို သႀကၤန္အႀကိဳေန႔မွာ ဘုရားေရသပၸါယ္ဖို႔
တစ္ရြာ လံုး နံ႔သာေသြးၾကတယ္။ လူပ်ိဳေတြက တီးမႈတ္ကခုန္ၿပီးေတာ့ တစ္ရြာလံုကို နံ႔သာေရခံၾကတယ္။
ညေန၄နာရီေလာက္မွာ ရြာဦးေက်ာင္းမွာရွိတဲ့ ဘုရား ဆင္းတုေတာ္ေတြေရာ ေတာင္ထိပ္ေတြမွာရွိတဲ့
ဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြကိုပါ အပ်ိဳလူပ်ိဳေတြက ေရသပၸါယ္ၾကပါတယ္။
ေရးပက္မ႑ပ္၊ က်င္ပြဲ၊ ေဘာလံုးပြဲ၊သံခ်ပ္၊ အက စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာအစီအစဥ္မ်ား ေၾကာင့္ တစ္ရြာလံုး ခေလးလူႀကီး အလုပ္ကိုယ္စီနဲ႔ ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ခ်စ္စရာဓေလ့တစ္ခုကေတာ့ သႀကၤန္ကာလ အတြင္းမွာ သူ႔အိမ္ကိုယ့္အိမ္မခဲြျခားၾကေတာ့ပဲ အိမ္တိုင္းမွာ ထမင္းနဲ႔စားစရာ အၿမဲတမ္းရွိေနပါတယ္။ ထူးဆန္းတဲ့ ဓေလ့တစ္ခုကေတာ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခုေၾကာင့္ အေခၚအေျပာမလုပ္ပဲေနခဲ့ၾက သူေတြဟာ သႀကၤန္ကာလမွာ ေရေလာင္းၿပီးေတာ့ ႏွစ္သစ္ကိုမယူဖို႔ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အျပန္အ လွန္ ေတာင္းပန္ေက်ေအးတတ္ၾကပါတယ္။
အပ်ိဳလူပ်ိဳခ်င္း စကားေျပာခြင့္ နီးနီးနားနားေနခြင့္ရတဲ့
သႀကၤန္ကာလ ဆိုတာ လူငယ္ေတြအတြက္ ခ်စ္ခြင့္ပန္ဆင္ခြင့္ရတဲ့အထူးအခြင့္သာတဲ့အခ်ိန္ လည္းျဖစ္ပါတယ္။
ေရပက္ရင္း ခ်စ္စကားသီကံုးခြင့္ရရွိတတ္ၾကတာေၾကာင့္ လူပ်ိဳအပ်ိဳေတြဟာ အျခားလူေတြထက္
ပိုမိုရႊင္လန္း တက္ၾကြေနတဲ့အခါသမယ လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးမ်ိဳးကိုအျခားဘယ္အခ်ိန္မွာမွ
ရခိုင္အပ်ိဳ လူပ်ိဳ ေတြမရတတ္ၾကပါဘူး။
သႀကၤန္သံုးရက္ က်င္ကိုင္၊ ေဘာလံုးကန္ၾကၿပီး
သႀကၤန္အပ်ံေန႔မွာ ဗိုလ္လုပြဲက်င္းပၾကတယ္။ ၿပီးရင္ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မွာ မိဘဆရာကန္ေတာ့ ၾကတယ္။ အပ်ိဳလူပ်ိဳနဲ႔ကေလးသူငယ္ေတြဟာ
ရြာဦးေက်ာင္း ဆရာေတာ္ကို ဆရာကန္ေတာ့ၿပီးေတာ့ ရြာထဲမွာ သက္ႀကီးရြယ္အို တစ္ဦးမက်န္ကို တစ္အိမ္ တက္ဆင္း ကန္ေတာ့ၾကပါတယ္။
လူအိုသႀကၤန္ေန႔လို႔ သတ္မွတ္ၾကတဲ့ သႀကၤန္အပ်ံေန႔နဲ႔ ႏွစ္ဆန္း တစ္ ရက္ေန႔ေတြမွာ အိုးမဲသုတ္ ၾကတာ တရြာလံုးေျပးၾကလိုက္ၾကနဲ႔ ပြက္ေလာထ ၊ ေအာ္ဟစ္ဆူညံေနၾကတာပဲ။ သႀကၤန္ကာလ ရခိုင္မွာ အမ္းၿမိဳ႕နယ္က တန္းတင္ဘုရားပြဲ၊ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္ကနားေမြးေတာ္ဘုရားပြဲ၊ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္က
ေက်ာက္တစ္လံုးနဲ႔ ကန္႔ေကာ္ေတာ ဘုရားပြဲတို႔ဆိုတာ ရခုိင္တျပည္လံုးက လာေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ၾကတဲ့ထူးထင္ရွားတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးဘုရားပြဲေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။
သႀကၤန္သံုးရက္မွာ ရခုိင္တျပည္ လံုးေသာက္ၾကတဲ့အရက္ဟာ ျမန္မာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတစ္ႏွစ္ေသာက္ႏုန္းနဲ႔ ညီမွ်တယ္လို႔ စား/ေဖ်ာ္ အရာရွိ တစ္ဦးက ခရစ္သကၠရာဇ္၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္ကရခိုင္ေတြရဲ႕ အရက္ေသာက္ႏုန္းကို မွတ္ခ်က္ေပးဖူးခဲ့တယ္။
ရခိုင္ၿမိဳ႕ရြာေတြက ေရပက္မ႑ပ္ထဲမွာ ေရျဖည့္မယ့္ေလာင္းေလွေတြ
ခုတ္ထြင္းဖို႔
ရခိုင္ရိုးမ ေတာင္မွာ သစ္ပင္ေတြရွိေသးရဲ႕လား။ ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ ပိုင္းကို ဘဂၤါလီေတြက၀ါးၿမိဳလို႔
ဘယ္ေလာက္ က်န္ေနေသးသလဲ။ ဘဂၤါလားေ ဒ့ခ်္ႏိုင္ငံထဲကိုသြတ္သြင္းဖို႔ႀကံစည္သူကႀကံစည္ခဲ့ၿပီ။
ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နားက
ျမေဒးကၽြန္း ဆိုတာကို တရုတ္ကသိမ္းၿပီး ဂက္စ္နဲ႔ေရနံလက္ခံျဖန္႔ျဖဴးေရး ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ေန ၿပီ၊ ရခိုင္ေျမပံုထဲက အျခားဘယ္ေနရာေတြမ်ား မ်က္ခံုးလႈပ္ ေနဦးမလဲ မေတြးရဲဘူး။
ျမေဒးကၽြန္း ဆိုတာကို တရုတ္ကသိမ္းၿပီး ဂက္စ္နဲ႔ေရနံလက္ခံျဖန္႔ျဖဴးေရး ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ေန ၿပီ၊ ရခိုင္ေျမပံုထဲက အျခားဘယ္ေနရာေတြမ်ား မ်က္ခံုးလႈပ္ ေနဦးမလဲ မေတြးရဲဘူး။
ေက်ာက္ျဖဴရန္ကုန္လမ္းေဖါက္ဖို႔နဲ႔ ေရတပ္ေဆာက္ဖို႔အတြက္
က်ေနာ္ တို႔ပိုင္တဲ့ လယ္ေျမေတြနဲ႔ ေနအိမ္ေတြကိုလည္း စစ္အစိုးရက သိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီ။ မိဘေတြလည္း ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီ၊ စီးပြားေရး ဇုန္ေတြနဲ႔
ေရနက္ဆိပ္ကမ္းေတြနဲ႔ ျဖစ္ေတာ့မယ့္ ရခိုင္ကို က်ေနာ္တို႔ ျပန္တဲ့တစ္ေန႔မွာ ရခိုင္ကို
၀င္ခြင့္ဗီဇာ လုပ္ရမလား၊ ရခိုင္မွာ ေနထိုင္ခြင့္မ်ား လုပ္ရအံုးမလား၊ ဧည့္စါရင္းတုိင္ၿပီးေနရ မလား
စိုးရိမ္မိတာေတာ့အမွန္ပဲ။
ရခိုင္ျပည္ႀကီး
ေအးခ်မ္းပါေစ။ သာယာေအးေလ သာစြေလ……………
ေမာင္ေပၚထြန္း