မဟာခ်ိဳင္က အလုပ္သမားကေလးေတြကို ေက်ာင္းျပေနတဲ့ ကိုေစာေမာင္ ဦးေဆာင္တဲ့ အလုပ္သမား အေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔က အလုပ္သမားသံအရာရွိ ရံုးကိုသြား ခဲ့ၾကတာ ထိုင္းရဲက သြားခြင့္မျပဳလို႔ ဘန္ေကာက္ျမန္မာသံရံုးနားမွာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတယ္။ စာေတြလည္းေပး ပို႔ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအေျခ အေနေတြကို အြန္လိုင္းမွာ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ေျပာေနတာေတြကုိ သိရတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ(ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားဆိုင္ရာနည္းဥပေဒ) အရ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း တရား၀င္ ေနထိုင္ခြင့္ ၄ႏွစ္ျပည့္တဲ့သူဟာ မိမိတိုင္းျပည္ကို ၁ႏွစ္ျပန္ေနၿပီးမွ ေနာက္ထပ္၂ႏွစ္ထပ္ ေနထိုင္ အလုပ္လုပ္ ကိုင္ခြင့္ထပ္ျပဳမယ္ဆိုတာ အလုပ္သမားအေရးလုပ္ၾကသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက နည္းနည္းသိထားၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိက်င့္သံုးရ သလဲဆိုရင္ ၆ႏွစ္ဆက္တိုက္ေနထိုင္ခြင့္ျပဳ လိုက္တာနဲ႔ အဲဒီ ေရႊေျပာင္း အလုပ္သမားဟာ ဒီႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္ခြင့္ရွိ လုိ႔ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သန္းခ်ီရွိတဲ့ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္ သမားေတြ ထိုင္းႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ေလွ်ာက္ထားလာရင္ ေစာက္က်ိဳးနည္း ရေခ်ရဲ႕ ဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒီအျမင္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးအရၾကည့္တာ မွန္ကန္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေထာက္ခံပါတယ္။
..
ဧရာ၀တီသတင္းမွာ သံအမတ္ႀကီးက“MOU ေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္မွာ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြ မရွိပါဘူး၊ အလုပ္သမားေတြက စိုးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေနၾက တာပါ”ဟု ေျပာဆိုသည္။ ဘန္ေကာက္ရွိ ျမန္မာအလုပ္သမား သံအ ရာရွိ ဦးသိန္းႏိုင္ ကလည္း ယခုကဲ့သို႔ MOU တံဆိပ္ ထုေပးျခင္းသည္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ပိုမိုအဆင္ေျပေစ ရန္ အတြက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
.
ဦးသိန္းႏိုင္က“ဗီဇာသက္တမ္း ၄ ႏွစ္ကုန္သြားတဲ့သူေတြဟာ ေနာက္ထပ္ သက္တမ္းတိုးမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုိ ျပန္ရမယ္၊ အဲဒီမွာ ၃ ႏွစ္ေနၿပီးမွ ထိုင္းကို ျပန္လာလို႔ရမယ္ဆိုတာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္၊ အခုလို MOU တုံး ထုေပးလိုက္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ျပန္စရာမလိုေတာ့ဘူးေပါ့၊ သူတို႔အတြက္ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပးတာပါ” ဟု ေျပာျပသည္။
MOU တံဆိပ္တုံးထုေပးလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္တခုမွတခုသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ မရသည္မွာ မွန္ကန္ေသာ္ လည္း၊ ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္မႈကုိ ႏွစ္သက္မႈမရွိပါက မိမိႏိုင္ငံ ျပန္ရန္သာရွိေၾကာင္းလည္း ဦးသိန္းႏိုင္ က ေျပာဆိုသည္။
..
၎က “တကယ္လို႔ အလုပ္ေျပာင္းေရႊ႕မယ္ဆိုရင္ အလုပ္ရွင္က ေဒ၀ါလီခံ သြားတာလား၊ ႏွိပ္စက္တာလား ဆို တာကုိ အေထာက္အထားနဲ႔လာတိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔က ေဆာင္ရြက္ေပးမွာပါ၊ ILO စည္းကမ္းအတိုင္း ေဆာင္ ရြက္ေပးမွာပါ” ဟု ဆိုသည္။ http://burma.irrawaddy.org/news/2015/02/16/71222.html လို႔ေရးထားတယ္။
MOU တံဆိပ္တုံုးထုလိုက္တာဟာ ထိုင္းအမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကိစၥျဖစ္သလို ထိုင္းဥပေဒအရ ျမန္မာေတြျပန္ရမယ့္ဥပေဒကို ျမန္မာအစိုးရညွိႏိႈင္းမႈအရ ပိုေကာင္းတယ္လို႔ သံအရာထမ္း၂ဦးကေျပာ တယ္။
..
MOU နည္းဥပေဒမွာ အလုပ္ေျပာင္းေရႊ႕ဖို႔ခက္ခဲတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ အလုပ္ေျပာင္းေရႊ႕လို႔မရ ဘူး။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားအေရးလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြဟာ ထိုင္းအလုပ္သမား ဥပေဒ တစ္ခုကို ေရႊ႕ႏိုင္ ခဲ့တာရွိပါတယ္။ အဲဒါက အလုပ္ရွင္ေဟာင္းက ေက်နပ္ႏုတ္ထြက္ခြင့္ျပဳတဲ့စာရြက္ ရမွ အလုပ္ အသစ္ေျပာင္းေရႊ႕လို႔ရမယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ခု အလုပ္ရွင္ထြက္ စာမလိုပဲ အလုပ္
ေျပာင္းလို႔ ရခဲ့ၿပီျဖစ္ ပါတယ္။ အက်ယ္ရွင္းမျပေတာ့ပါဘူး။
... ထိုင္းႏိုင္ငံအတြက္လည္းအမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးအရစိတ္ေအးရေအာင္၊ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြလည္း တိုင္ျပည္ကိုျပန္စရာမလိုေအာင္ MOU တံုးထုမယ္ဆိုရင္…. အလုပ္သမားေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အလုပ္ ေျပာင္းေရႊ႕ခြင့္ျပဳရမယ္ဆိုတဲ့ စဥ္းစားခ်က္ကေလးကို ထည့္ခဲ့ရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းမလဲ။ အားလံုး အတြက္ အက်ိဳးမရွိဘူးလား။
ထိုင္းႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေတာင္းဆိုစရာလည္းမလိုဘူး။ ျမန္မာျပည္လည္းျပန္စရာမလိုဘူး။ အဆင္မေျပ ရင္လည္း အလုပ္ေျပာင္းလို႔ရတယ္။ ဒီေလာက္ေကာင္းတာကို ထိုင္းနဲ႔ျမန္မာတာ၀န္ ရွိသူေတြက ထည့္မစဥ္းစား ခဲ့ၾကတာလား၊
..
ဆင္ျခင္တံုတရားနည္းၾကတာလား၊ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ခဲ့တာလားေတာ့ ကာယကံရွင္ေတြ သာသိပါလိမ့္မယ္။
သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ မတိုင္မီကာလက ျမန္မာေရႊေျပာင္း အလုပ္သမားေတြ ဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း မွာ မိဘမရွိတဲ့သားသမီးေတြလို ႏွစ္၂၀ေလာက္ အလုပ္လုပ္ၿပီးေန ထိုင္ေနခဲ့ၾကရတာပါ။ စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမွာ အာရွ က်ားတစ္ေကာင္ ျဖစ္လာတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ကေမာၻဒီးယား၊ လာအိုနဲ႔ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ၅သန္း
ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ထိုင္းအလုပ္သမားဥပေဒမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီးသားပါ။ အႏွိပ္ကြပ္ခံလူတန္းစားပါ။
...
ျမန္မာႏိုင္ငံက အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူတိုင္းနီးပါး ထိုင္းကိုထြက္လာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကသလို တဘက္ ကထိုင္းႏိုင္ငံ အလုပ္ခြင္တိုင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြရဲ႕လုပ္အားကိုမွီခိုေနၾကရတာပါ။ သူလည္း အလုပ္သမားလိုအပ္၊ ကိုယ္လည္းအလုပ္လိုအပ္ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားၾကားမွာ ျပဌာန္းက်င့္သံုးတဲ့ နည္းဥပေဒတို႔ဟာ တစ္ဘက္ကိုေစာင္းလို႔ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ သဘာ၀မက်ပါ။ မမွ်တမွန္း သိလွ်က္နဲ႔ ခံေနသမွ် ဖိႏွိပ္ခြင့္ရသူကဖိႏွိပ္ေနမွာ ဓမၼတာပါ။
ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြမရွိရင္မျဖစ္ျဖစ္ေနတဲ့ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ အိမ္ရွင္ အလုပ္ရွင္ပီသစြာနဲ႔ မိမိ အလုပ္သမားေတြကို ေထာက္ထားညွာတာသင့္တာကိုညွာ တာၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမား ေတြဘက္ကလည္း မိမိထမင္းရွင္ သူေဌး အေပၚမွာ တာ၀န္သိဖို႔လုိအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္မွာေတာင္ အတို အရွည္ရွိတာ၊ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားတို႔မွာလည္း အဆိုးအေကာင္းဆိုတာရွိၾကမွာ သဘာ၀ပါ။ ဒါေပမယ့္ လူေတြလိုက္နာ က်င့္သံုးၾကရမယ့္ ဥပေဒကုိ အတည္ျပဳၾကမယ့္အခါမွာေတာ့ သူ႔အတြက္ေရာ ကိုယ့္အတြက္ပါ ေကာင္းမြန္မွ်တ မႈရွိ ဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။ မွ်တတဲ့ဥပေဒမွ တာရွည္ခံမွာပါ။
..
တဘက္ေစာင္းနင္းလိုျဖစ္ေနတဲ့ဥပေဒကို သူတပါးႏိုင္ငံမွာ မကလို႔ ငရဲျပည္မွားေနရင္လည္း ေျပာခြင့္ ဆိုခြင့္ ျပဳျပင္ခြင့္ လုပ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အမွားကိုအမွားမွန္းမသိပဲ လက္ခံခိုင္းေစတဲ့ ေက်ာက္ေခတ္ဆန္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ၊ မိမိအလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အႏုလံုပဋိလံု ေလ့လာထားျခင္းမရွိပဲ ညြန္ၾကားစာပါအတုိင္း လုပ္ၾကရတဲ့ အမူအက်င့္ေတြ ရွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုး တိုင္းျပည္လည္းေအာက္က် လူေတြလည္းေအာက္က် ေနအံုးမွာျဖစ္ပါတယ္။
...
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက တတိုင္းျပည္လံုးအတြက္ တာ၀န္ရွိသူျဖစ္ေပမယ့္ အရက္သမား သာေဗ်ာရိုက္ လို႔ ဇနီး မခင္တုတ္ လက္ဆစ္နာသြားတာ သူသိစရာ မလိုပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေလးသန္းထက္မနည္းရွိေသာ အလုပ္သမားတိုင္း အတြက္ ျမန္မာသံရံုးက ထမ္းရြက္စရာလည္းမလိုအပ္ပါ။ သံုးသန္းေက်ာ္ အလုပ္သမား
ေတြအတြက္ က်ေနာ္ တစ္ေယာက္တည္းဘယ္လိုလုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ ပ်က္လံုးကုိ ေျပာမယ့္အစား၊ အလုပ္သမား အဆင့္အေနနဲ႔ လုပ္ရ ကိုင္ရခက္ခဲေစတဲ့ နည္းဥပေဒေတြကို သံေရးတမန္ေရးအရ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေတာ့ ေျဖေလွ်ာ့ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပါ။ ။
ေမာင္ေပၚထြန္း ဘန္ေကာက္ သာျဖစ္ပါတယ္။