15 September 2017

ရိုဟင္ဂ်ာ ရွိမရွိ နိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၏ ေျပာဆိုခ်က္




ဧရာဝတီ
15 September 2017

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ေဒသမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡနဲ႕အတူ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္ဟာလည္း လူသိရွင္ၾကား ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားရာေဒသက မြတ္စလင္ တခ်ိဳ႕က သူတို႔ဟာ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးသာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ေျပာဆိုခဲ့ရာက လူပို သိလာ တာျဖစ္ပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံေရး၊ လူမ်ိဳးေရး အျမတ္ထုတ္ခဲ့တဲ့လူေတြ ရွိသလို အေဝးေရာက္ မြတ္စလင္ တခ်ိဳ႕ကလည္းရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္ကို နိုင္ငံတကာမွာ လက္ခံလာေအာင္ ေလာ္ဘီ လုပ္ခဲ့ၾကၿပီး နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း အဲဒီအမည္ကိုပဲ ေခၚေဝၚ သုံးစြဲေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္နာမနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားေတြက လက္မခံၾကပါဘူး။ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ဒီအမည္ကို ေခၚေဝၚသုံးစြဲမႈဟာ ျမန္မာျပည္တြင္း မွာလည္း အမုန္းတရားေတြ ပိုပိုႀကီးထြားလာတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ရွိမရွိ ဆိုတာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕နဲ႕ နိုင္ငံေရး နယ္ပယ္က ထင္ရွားသူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ဧရာတီ အပါအဝင္ မီဒီယာေတြမွာ ေျပာဆိုထားခ်က္ေတြကို စုစည္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
 

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လွိုင္
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္
လူမ်ိဳးေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး တို႔နိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး မရွိဘူးဆိုတာ ကမာၻကို အသိေပးၿပီး ျဖစ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ ဘဂၤါလီမ်ား အေနနဲ႕ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လာေရာက္ ေနထိုင္သူေတြသာ ျဖစ္ တယ္။ ၂၀၁၆ ေအာက္တိုဘာလမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘဂၤါလီ အခ်ိဳ႕ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး နိုင္ငံေရး စြက္ဖက္မႈေတြ ေတြ႕ရမွာျဖစ္တယ္။
တို႔ေတြ အေနနဲ႕ ဥပေဒအရ ေဆာင္႐ြက္ေပးသင့္တာေတြကို ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိသလို နိုင္ငံေတာ္ အတြင္း ျဖစ္ေပၚ ေနတဲ့ နိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြနဲ႕ ဘာသာေရးနဲ႕ လူမ်ိဳးေရး အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဆာင္႐ြက္လာမႈမ်ားဟာ နိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ထိပါးလာနိုင္တာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံၿပီး ကာကြယ္သြားဖို႔လည္း တာဝန္ရွိတယ္။
(၇၂ ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႕ မိန႔္ခြန္း ေကာက္ႏုခ်က္)

နိုင္ဟံသာ
ဥကၠ႒
ညီၫြတ္ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ – UNFC
ARSA အဖြဲ႕ကို အန္ကယ္တိုု႔ သေဘာထားနဲ႕ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီ တေလာကမွ ေပၚလာတဲ့ အဖြဲ႕ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ေတာ့ အန္ကယ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ နာမည္ကိုလည္း အန္ကယ္တိုု႔က အသိအမွတ္ မျပဳဘူး။ သူတို႔က ဘဂၤါလီပဲ ဟိုဘက္ကေန ခိုးဝင္လာတဲ့လူေတြ။ ေနာက္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ လူဦးေရ မ်ားလာတယ္။ အဲသလိုလူမ်ိဳးကို တဖက္က တိုင္းရင္းသားရယ္ လို႔လည္း မသတ္မွတ္ဘူး။ အန္ကယ္တို႔ ေဆြးေႏြးေနတဲ့ တနိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ထဲမွာ လည္း သူတို႔ကို ထည့္မတြက္ပါ ဘူး။ သူတိုု႔ကေတာ့ ဒီနိုင္ငံတကာနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အဖြဲ႕တခုေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ သူတို႔ လႈပ္ရွားပုံကလည္း အၾကမ္းဖက္တဲ့ ပုံေပၚတယ္။ တခ်ိဳ႕ လုုပ္ငန္းေတြမွာလည္း အၾကမ္းဖက္ေနၿပီ။ ေနာင္လည္း ေတာ္ေတာ္ကို အေရးႀကီးတယ္။ သူတိုု႔ကိုေတာ့ စိုးရိမ္စရာေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။
အန္ကယ္တိုု႔လည္း စိုးရိမ္တယ္။ သူတို႔က အဓိက ပင္လယ္လမ္းေၾကာင္းကေန လာပီးေတာ့မွ တက္လို႔ရတဲ့ေနရာမွာ တက္ နိုုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးရွိတယ္။ ေနာက္ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ႕နယ္မွာဆိုရင္ မြတ္ဆလင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားရွိတယ္။ အဲဒီ မြတ္ဆလင္ ေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ဝင္လာမွာကိုလည္း အန္ကယ္တို႔လည္း စိုးရိမ္တယ္။ အန္ကယ္တို႔ ေၾကညာ ခ်က္ တေစာင္ထုတ္ဖိုု႔ေတာ့ အျမင္ရွိတယ္။
(ဧရာဝတီ)

သူရ ဦးတင္ဦး
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း
အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ႏွင့္ NLD ပါတီ နာယက
လြတ္လပ္ေရးရခါနီး ျပႆနာေလးေတြ ေပၚလာတာက က်ေနာ္တို႔နဲ႕တၿပိဳင္နက္တည္း အိႏၵိယကလည္း လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တယ္။ မစၥတာ ဂ်င္းနား (ပါကစၥတန္ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ မိုဟာမက္ အလီဂ်င္းနား Muhammad Ali Jinnah) တို႔က တိုင္းျပည္ ခြဲထြက္မယ္လို႔ ေတာင္းဆိုေတာ့ မဟတၱမ ဂႏၶီတို႔၊ ေန႐ူးတို႔က သေဘာမက်ဘဴးေပါ့။ မစၥတာ ဂ်င္းနားတို႔က ပါကစၥတန္ဆိုၿပီး လုပ္ခ်င္တယ္ဆိုေတာ့၊ သူတို႔ခြဲေပးလိုက္ရေတာ့ အေရွ႕ပါကစၥတန္နဲ႕ အေနာက္ ပါကစၥတန္ ဆိုၿပီး ျဖစ္သြားတာေပါ့။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ နတ္ျမစ္ ဆိုတာက ဟိုဘက္က ဒီဘက္ကိုကူး၊ ဒီဘက္က ဟိုဘက္ကိုကူး၊ ဥဒဟို ဝင္ထြက္သြား လာေန တာ၊ က်ေနာ္တို႔ အားလုံးက အဂၤလိပ္ရဲ႕ ကြၽန္နိုင္ငံ၊ ကြၽန္သားေတြကိုးဗ်။ အဲဒီေတာ့ ကူးၾကသြားၾကနဲ႕ ဒါေတြက ကူးလူး ဆက္ဆံမႈေတြက ရွိေနတာကိုး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ကလည္း ၿပီးသြားၿပီ ဆိုေတာ့ စစ္နဲ႕အတူပါလာတဲ့ ဘဂၤါလီ အလုပ္သမားတို႔ ဘာတို႔ စသည္ျဖင့္ ပါလာၾကတာေတြက ဒီဘက္ကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေရာက္လာၾကၿပီး ေတာ့ ဒီဘက္မွာပဲ နည္းနည္းပါးပါး က်န္ရစ္ခဲ့ၾကတာေတြ ရွိေကာင္းရွိခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီတုန်းက ဘူးသီးတောင် မောင်တောဒေသမာတော့ ရခိုင်ရွာတွေတော်တော်များများ ရိကြတယ်။ အဲဒီတော့ ဝင် လာတာတွေက မသိသာဘူးပေါ့။ အဲဒီလိုဖြစ်ခဲ့တယ်ပေါ့
အဲဒီတုန်းက အရေ့ပါကစ္စတန်ဆိုပြီး ဖွင့်လိုက်တဲ့အချိန်မာ ဒီဘက်က နောင်သောအခါ (ဘင်္ဂါလီ) ခေါင်းဆာင်ဖြစ်မယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တွေက အရေ့ပါကစ္စတန်နဲ့ တဆက်တည်း တတွဲတည်း မေယုမြစ် (Mayu River) ရဲ့ အနောက်ဘက် မေယု နယ် ပေါ့၊ မေယုနယ်ဆိုတာ ဘူးသီးတောင် မောင်တော ပါပဲ။ အဲဒီမေယုနယ်ကို ခရိုင်တခုအနေနဲ့ အရေ့ပါကစ္စတန်ထဲ ကို ပါစေချင်တဲ့ သဘောရိတယ်။ ပြောတာဆိုတာတွေရိပေမဲ့လည်း မစ္စတာဂျင်းနားတို့ခေါင်းဆောင်တွေ အားလုံးက ဒီဘက် (အရေ့ ပါကစ္စတန်နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ခြမ်း) နဲ့ ပတ်သက်တာတွေကိုလုံး၀ စိတ်ပါဝင်စားခြင်း မရိဘူး။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကင်းကင်းရင်းရင်း ပြတ်ပြတ်သားသား နေလိုက်တယ်။

သို့သော်လည်း ဒီဘက်မာက ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ လက်နက်တွေနဲ့ အရင်တုန်းက (ဂျပန်ကိုတိုက်ဖို့ လွတ်လိုက်တဲ့) ဒီဘက်ကို ဘင်္ဂလားဘက်ကနေ ပါလာတဲ့သူ(ဘင်္ဂါလီ) တွေကလည်း ရိနေကြတော့ သူတို့က ဆက်ပြီးတော့ မေယုကမ်းခြေ၊ မေယုမြစ်ရဲ့ အနောက်ဘက်ကမ်းကို သူတို့က စိုးမိုးထားရမယ်ဆိုပြီးတော့၊ မူဂျာဟစ်တွေ ပေါ်ပေါက်လတာပေါ့။
အဓိပ္ပာယ်ကတော့ အဲဒီမာရိတဲ့နယ်မြေနဲ့ ဆက်စပ်ပြီးတာ့ မေယုနယ်ဆိုတာကို ထူထောင်ချင်တဲ့ သဘောတွေရိတယ်။ အဲဒီအခါကျတော့ နိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာကို ထိခိုက်လာတာက တကြောင်း၊ အဲဒီဟာက အန္တရာယ်လည်းကြီးမားနေတာ က တကြောင်း၊ ရဲဘော်သုံးကျိပ် ဗိုလ်ချုပ်ကျော်ဇောရဲ့ ဗမာ့သေနတ်ကိုင် တပ်ရင်း (၅) (သနက ၅) က မူဂျာဟစ်တွေ ကို သွားတိုက်ခဲ့ပါတယ်။ အောင်အောင်မြင်မြင်ပဲ တိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

တိုက္ၿပီး ျပန္လာၾကတဲ့သူေတြ ေျပာျပတာက မူဂ်ာဟစ္ေတြကို ကာဆင္ႀကီးဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ကာဆင္ႀကီး တိုက္ပြဲမွာက်သြားေတာ့၊ မူဂ်ာဟစ္ေတြ အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာ အကြဲကြဲ အျပားအျပားျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ေနာက္ ထပ္ ေခါင္းေဆာင္ ကာဆင္ေလး ဆိုတာ ေပၚလာတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ကာဆင္ေလးကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ေမြးထုတ္ ထားတဲ့ စူရစ္အာမက္တို႔ စူရတန္ေမာက္တို႔။ ဒီေနာက္ေပါက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ က်ေနာ္ ရခိုင္တပ္ေပါင္းစုမႉး ျဖစ္လာ ေတာ့ နည္းနည္းပါးပါး ေျပာက္တိေျပာက္က်ား ေတြ႕ရျပန္ေသးတယ္။

အေရွ႕ပါကစၥတန္နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ နတ္ျမစ္ (Naff River)ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျပႆနာျဖစ္လို႔ တိုက္ၾကရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေျချမန္ တပ္ရင္း(၄)နဲ႕ ေျချမန္တပ္ရင္း(၅)က လာၿပီး ကူညီခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ (ဘူးသီးေတာင္ေမာင္ေတာ) ေျမာက္ ဘက္ အျခမ္းမွာ မူဂ်ာဟစ္ ခိုေအာင္းေနတာကို တိုက္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဂုတ္ပိတံတား ေျမာက္ဘက္ျခမ္း ေတာ္ေတာ္ လွမ္းလွမ္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး လိုက္တိုက္လိုက္တာ့ အဲဒီ မူဂ်ာဟစ္ ေနာက္ဆုံးအသုတ္ကို က်ေနာ္တို႔ အျပတ္ကို ခ်ပစ္လိုက္တယ္။

က်ေနာ္ တပ္ေပါင္းစုမႉးဘဝ၊ ရခိုင္မွာ ဆိုေတာ့ ၁၉၅၉ ေပါ့။ ၁၉၆၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မလုပ္ရေသးဘူး။ တပ္ေတြကို စစ္ေဆးၿပီး ကိုယ့္နယ္စပ္နဲ႕ ပတ္သက္တာေတြ ကိုယ္လုံၿခဳံေအာင္ လုပ္ၾကရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္မွာ နတ္ျမစ္ (Naff River) တေလွ်ာက္ကို က်ေနာ္တို႔ သြားၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႐ြာေတြမွာ စာရင္းမရွိ အင္းမရွိ လူေတြ ထပ္ျပဳၿပီး ေနေနၾကတာေတြကို ရွင္းရလင္းရမယ္ဆိုေတာ့ အဲဒါေတြကို က်ေနယ္တို႔က ရွင္းရလင္းရတာေပါ့ဗ်ာ။ ရွင္းရ လင္းရတယ္ ဆိုတာက သူတို႔နဲ႕ပတ္သက္တာေတြကို စစ္ေဆး၊ မသကၤာ ဖြယ္ျဖစ္တဲ့သူ (အေရွ႕ပါကစၥတန္) ဘက္မွ ခိုးဝင္ လာသူေတြကို Eviction order (မိမိပိုင္နယ္ေျမ မွ ႏွင္ထုတ္သည့္ အမိန႔္)ေပးရတယ္။

က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ကေတာ့ (ခိုးဝင္လာသူ) လူ ၁၃၈၀၀ နီးနီးေလာက္ကို Eviction order နဲ႕ ေမာင္ေတာ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းကေန ေတာင္ၿပိဳတို႔လို ေနရာေတြမွာ နတ္ျမစ္ တေလွ်ာက္ ေဘးနားကလူေတြ သိပ္သိပ္သည္းသည္း ျဖစ္ေနတဲ့ အပိုင္းနားက လူေတြကို အားလုံးစစ္ေဆးၿပီးေတာ့ အဲဒီ့ေနာက္ပိုင္းမွာ မွတ္ပုံတင္ လုပ္တာပဲဗ်။ မွတ္ပုံတင္ကို စၿပီး လုပ္ရတာပဲ။ အဲဒီတုန္းက မွတ္ပုံတင္ဆိုတာ မရွိေသးဘူး။

အဲဒီက စၿပီး အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံတင္ စၿပီးျဖစ္လာတာ။ အဲဒါ Eviction order ေဆာင္႐ြက္ျခင္း ၿပီးသြားၿပီး နည္းနည္း ေအးေအး ေဆးေဆး ျဖစ္သြားေတာ့မွ ဟိုတုန္းက အေခၚ ရခိုင္တိုင္းအတြက္ မွတ္ပုံတင္အရာရွိေတြ ေရာက္လာၿပီး ေတာ့ သူတို႔ကို ဝိုင္းၿပီး က်ေနာ္က ကူညီရတာကိုး။

အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္ အထိက က်ေနာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကို မသိဘူး၊ ၾကားလည္း မၾကားဖူးဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လို ျဖစ္သြားခဲ့သလဲ ဆိုေတာ့ Caretaker Government (၁၉၅၈-၁၉၆၀ အိမ္ေစာင့္ အစိုးရ) အခ်ိန္ မတိုင္ခင္မွာ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ တေခါက္ လုပ္ခဲ့တာကိုး။ အဲဒီ ၁၉၅၆ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ဘာျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုေတာ့ အဲဒီ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ကေန အမတ္ ၄ ေယာက္ ေပၚလာခဲ့တယ္။

စူလတန္မာမြတ္ ရယ္၊ စူလတန္ အာမက္ရယ္၊ အဘူေဘာေရွာ ရယ္၊ အဘူလခိုက္ ရယ္။ က်ေနာ္ သူတို႔နာမည္ေတြ ေကာင္းေကာင္း မွတ္မိတယ္။ စူလတန္မာမြတ္က ဘူးသီးေတာင္ ေတာင္ပိုင္း၊ အဘူေဘာေရွာက ဘူးသီးေတာင္ ေျမာက္ပိုင္း၊ စူလတန္အာမက္က ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္း၊ အဘူလခိုက္က ေမာင္ေတာေျမာက္ပိုင္း၊ အမတ္ေတြ ျဖစ္လာၾကတယ္။ သူတို႔က ဖဆပလ ထဲကေန ပါလာၾကတယ္။

ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာ ရွိေနတဲ့လူ အားလုံးကို (အာဏာရ ဖဆပလ အစိုးရက) ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္တယ္လို႔ လုပ္လိုက္တဲ့အျပင္ အဲဒီမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႔ ေျပာလိုက္ၾကတာေၾကာင့္ ဦးႏုက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ရွိတယ္လို႔ ဆိုၿပီး ဘာေတြ လုပ္ေပးလိုက္သလဲ ဆိုေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႕ပတ္သက္လို႔ အာရဗီ (Arabic) ဘာသာနဲ႕ ထုတ္တဲ့ သတင္းစာတို႔၊ အူရဒူ (Urdu) ဘာသာနဲ႕ထုတ္တဲ့ သတင္းစာတို႔၊ ျမန္မာ့အသံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အစီအစဥ္ အခန္းက႑ တခုကို တေန႕ကို ၁၅ မိနစ္ လႊင့္ေပးတာတို႔ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ ေတာ္ေတာ့္ကို ေဒါေတြ ကန္ၾကနဲ႕ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ကို ျပႆနာေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။

(သူရ ဦးတင္ဦးဟာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ စတုတၳေျမာက္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ သူကိုယ္တိုင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္စဥ္က အေျခ အေနေတြကို VOA သတင္းဌာနရဲ႕ တပ္မႉး တပ္သား ေျပာစကား အစီအစဥ္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ေျပာဆိုထားတာ ျဖစ္ပါ တယ္။)

ဦးကိုကိုႀကီး
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္
(၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႕အဖြဲ႕အစည္း)
အခုေနမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာထားကို အတိအလင္းပဲ ေျပာပါ့မယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာဟာ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား လုံးဝ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာကိစၥသည္ နယ္စပ္ကေန တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ျဖတ္ေက်ာ္လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနဲ႕ ျပည္ပ ေသြးထိုးလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြပါ ပါေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္။

နိုင္ငံတကာ နိုင္ငံႀကီးေတြ အေနနဲ႕လည္း ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕အေျခအေန၊ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕တိုင္းရင္းသားေတြ ျပႆနာကို ေကာင္းစြာ နားလည္ သိကြၽမ္းျခင္း မရွိဘဲနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာဆို ေနၾကတာေတြဟာ က်ေနာ္ တို႔ နိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို တိုက္ရိုက္ ထိခိုက္တယ္လို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔သတ္မွတ္ပါတယ္။ မ်ိဳးရိုးဗီဇ အရေရာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ အရေရာ ဘာသာစကားဓေလ့ ထုံးစံမ်ား အရေရာ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားနဲ႕ လုံးဝ ပတ္သက္ျခင္း မရွိပါဘူး။

က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံမွာ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြနဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အားေလ်ာ္စြာ တ႐ုတ္ရွိတယ္၊ အိႏၵိယလူမ်ိဳး မ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ ဘိုးဘြားဘီဘင္ အဆက္ဆက္ လာေနၾကတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္နဲ႕ ခံယူခြင့္ ရရွိထားတဲ့ နိုင္ငံသားေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါဟာ နိုင္ငံသားဆိုတဲ့ ကိစၥပါ၊ ဒီဘဂၤါလီေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ နိုင္ငံ သား အျပဳခံထားရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံသားတဦးရဲ႕ အခြင့္အေရး။ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံသားတဦးကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ တာဝန္ကို က်ေနာ္တို႔ အျပည့္အဝ လက္ခံမွာပါ။ က်ေနာ္တို႔ တ႐ုတ္ ကုလား မခြဲပါဘူး။

သို႔ေသာ္ ဒါကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္နဲ႕ လက္ခံရမယ္လို႔ အတင္းအက်ပ္ ဖိအား ေပးလာတာမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သည္းခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ အဂၤလိပ္စ ကား စစ္ေဆးမႈခံရပါတယ္၊ က်ေနာ္ တို႔ နိုင္ငံမွာ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ တိုင္းရင္း ဘာသာစကားတခုခုကို ကြၽမ္းက်င္ဖို႔လိုပါတယ္၊ ေနာက္ သူဟာ မိရိုးဖလာအဆက္ဆက္ ဒီနိုင္ငံမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္တယ္၊ ဒီနိုင္ငံရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္း မ်ားကို တီးမိ ေခါက္မိျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္လိုနိုင္ငံမ်ိဳးမွာေတာင္ အင္တာဗ်ဴးေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့ စစ္ေဆးၿပီးမွ စိစစ္ၿပီးေတာ့ ခြင့္ျပဳတာေပါ့၊ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ေပါက္လႊတ္ပဲစားလုပ္ၿပီးေတာ့ ဒါေတြကို လက္ခံရမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဖိအား ေပးတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
 
နိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြေၾကာင့္မို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ဒီျပႆနာေတြမွာ အစိုးရအဆက္ဆက္က နိုင္ငံတကာနဲ႕ မ်က္ႏွာ မပ်က္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါဟာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ရႈေထာင့္ကေန ၿပီးေတာ့ ဒုကၡသည္မ်ား အျဖစ္နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ဒီရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာကို ဘယ္ကမွ လက္ခံမယ့္နိုင္ငံ မရွိသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြ အေနနဲ႕ က်ေနာ္တို႔ လူသားခ်င္းစာ နာမႈအရ ကိုယ္ခ်င္းစာပါတယ္။ စာနာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ လူမ်ိဳးရဲ႕ သေဘာ ေကာင္းမႈ၊ လိုက္ေလ်ာမႈကို နိုင္ငံႀကီးေတြကေနၿပီးေတာ့ အားနည္းတဲ့ နိုင္ငံေတြကို ဒီျပႆနာကို လက္ခံရမယ္လို႔ ဖိအား ေပးေနတာမ်ိဳးကို က်ေနာ္တို႔ လုံးဝသည္းခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ကိစၥကို ဘယ္နိုင္ငံတကာ၊ ဘယ္နိုင္ငံႀကီးကမွ ဒီဟာေတြကို လက္ခံရမယ္လို႔ ဖိအားေပးလာၿပီ ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ အင္အားစုနဲ႕အတူ၊ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုနဲ႕အတူ ျပည္သူအားလုံးက က်ေနာ္တို႔ အမ်ိဳးသားေရး ျပႆနာတခု အေနနဲ႕ ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းသြားမွာပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာသည္ မြတ္စလင္ ျပႆနာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ခြဲျခားၿပီးေတာ့ ရွင္းဖို႔လိုတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ်ား အစၥလမ္ ဘာသာဝင္မ်ားနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာကိုက ဒါေသြးရိုးသားရိုး မဟုတ္ ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီလိုပဲျမင္တယ္။
 (၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တခုမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)

ဦးသိန္းစိန္
သမၼတေဟာင္း
က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒ ဆိုတာကလည္း ဒီမွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ လူေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အကာအကြယ္ေပး ထားတာေတြ ရွိပါတယ္။

အၾကမ္းဖ်င္း က်ေနာ္သိရသေလာက္ ဆိုရင္ ၄၈ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္က ဒါ ဟိုတုန္းကေတာ့ လယ္လုပ္ဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ေခၚျပဳ လာၾက တာပဲ။ ေခၚလာရင္းနဲ႕ မျပန္ဘဲ ဒီမွာေသာင္တင္ၿပီးေတာ့ ေနၾကတာေပါ့။ ၄၈ ခုႏွစ္ မတိုင္ခင္ကေနၿပီးေတာ့ ေရာက္လာတဲ့ မိဘေတြကေမြးဖြားတဲ့ Third Generation က ေျမးတို႔ ဘာတို႔ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာ နိုင္ငံသားအျဖစ္နဲ႕ အခုနကလို အသိ အမွတ္ျပဳ ေပးဖို႔ဆိုတဲ့ ဥပေဒထဲမွာ ပါၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ပီပီျပင္ျပင္နဲ႕ ျပန္ၿပီးေတာ့ အသုံးခ်ၿပီးေတာ့ အနာဂတ္မွာ လူ႕ အဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ ခုနကလို သင့္သင့္တင့္တင့္ျဖစ္ေအာင္၊ ေနာက္တစ္ခုကလည္း လူသားေတြ ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ိဳးရွိ လာေအာင္ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ခုနကလို ေရွ႕တန္းကေန ဦးစားေပးၿပီး စဥ္းစားတတ္ လာေအာင္၊ ဒါေတြက က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္ယူၿပီးေတာ့ လုပ္သြားရမွာျဖစ္တယ္။

ဒီအပိုင္းမွာ ဘာအေရးႀကီးလဲဆိုေတာ့ ပညာေရးက အေရးႀကီးတယ္။ ဘဂၤါလီေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စာသင္ ေက်ာင္း တို႔ ဘာတို႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ မရွိဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘာသာေရးေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြပဲ ရွိတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ အေျခခံကေတာ့ ပညာေရးပါပဲ။

ပညာေရးကို က်ေနာ္တို႔ ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ႕ ေခတ္မီတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို က်ေနာ္တို႔က ထူေထာင္ေပးမယ္။ ပညာ တတ္ တယ္ဆိုရင္ အေတြးအေခၚရွိလာမယ္။ မွားတယ္ မွန္တယ္ဆိုတာကို သူတို႔ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္တတ္လာမယ္။ ဟိုမွာ တိုးလာတဲ့ လူေတြထက္ လက္ရွိလူက ေပါက္ဖြားတဲ့ႏႈန္းက ပိုမ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကြင္းဆင္းၿပီးေတာ့ စစ္ေဆး ၾကည့္ လိုက္တဲ့အခါမွာ ေနာက္ထပ္ ဝင္ေရာက္လာတဲ့ သူေတြကမရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟိုးတုန္းက ရွိေနတဲ့ သူေတြက ေပါက္ဖြား မႈေတြ သိပ္မ်ားတယ္။ အိမ္ေထာင္စုတစု ဆိုရင္ တခ်ိဳ႕ဆို ခုႏွစ္ဆယ္၊ ရွစ္ဆယ္ေလာက္ ရွိပါတယ္။
(သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ ႏွင့္ ဗီအိုေအ ျမန္မာဌာနမႉး ဦးသန္းလြင္ထြန္းတို႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းခန္းမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)

ဦးျမေအး
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္
(၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္း)
က်ေနာ္တို႔ေထာင္က လြတ္လာတယ္၊ ေထာင္ကမလြတ္ခင္ကတည္းက ရိုဟင္ဂ်ာနာမည္က အရမ္းကို ေခတ္စားေန တာ၊ ကမာၻ႔နိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ Issue က ေတာ္ေတာ္ကို ေဟာ့ျဖစ္လာေနတယ္၊ ဒါဟာ ေပၚပင္ နိုင္ငံေရး လုပ္ကြက္တခုလို႔ ထင္တယ္။

အဲဒီေတာ့ ဒီရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ဟာက အမ်ားစုက အစၥလမ္ ဘာသာဝင္ေတြ အကုန္လုံးနီးပါး အစၥလမ္၊ ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာက သူ႕ရဲ႕ ငါတို႔က တိုင္းရင္းသားျဖစ္ဖို႔ ဆိုၿပီး ဒီမွာ ဌာေနစြဲရွိေနတဲ့ ျမန္မာ-မြတ္စလင္ ေတြကို ဆြဲခ်ိတ္ၿပီးေတာ့မွ အစၥလမ္ ဘာသာေရး ျဖစ္ေအာင္လုပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲဒီလိုျမင္တယ္။ ျမင္တဲ့ အေပၚမွာ ခုန ကိုကိုႀကီး ေျပာသြားတာ လည္း ဒါပါပဲ။ ျပည္ပ ပေယာဂလို႔ ၫႊန္းတာက ရွင္းမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံေနရပါၿပီ။

က်ေနာ္တို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ဒီျပႆနာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ျပန္ ထားၿပီး ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုနိုင္ငံေတာ္မွာ ဒီလို အဓိက႐ုဏ္းေတြ မျဖစ္ပြားဖို႔အတြက္ က်ေနာ္ တို႔အေနနဲ႕ တခ်ိဳ႕တခ်ိဳ႕ေသာ တာဝန္ရွိသူမ်ားကို က်ေနာ္တို႔ ၾကားသိထားတာေတြကို အကုန္လုံး ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္ တယ္။

ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး လုံၿခဳံေရး တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ခ်ထားေပးဖို႔ အေၾကာင္းကို လည္း ေျပာထားၿပီး ျဖစ္တယ္။အခု ဒီသတင္းဝင္လာတဲ့ အေျခအေနအေပၚမွာ က်ေနာ္ လုံးဝလုံးဝလက္မခံပါဘူး၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ေဒသခံေတြရဲ႕အိမ္ကို မီးရွိုႈ႕ဖ်က္ဆီးတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို က်ေနာ္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ရႈတ္ခ်ပါတယ္။

နံပါတ္ ၁ အေနနဲ႕ ေျပာခ်င္တာက အဲဒီလို မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ဘဝလုံၿခဳံေအာင္ အစိုးရ တာဝန္ယူေပးပါ။ ေနာက္တခုက အဲဒီလိုမ်ိဳး မီးရွို႔ဖ်က္ဆီး၊ မင္းမဲ့စရိုက္ ဆန္ဆန္ အမုန္းတရားပြားေစတဲ့ တိုင္းျပည္ကို ေခ်ာက္ထဲက်ေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ တရားခံေတြအားလုံးကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေပးပါ။

အထူးသျဖင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ဟာ တဖက္နိုင္ငံနဲ႕ ထိစပ္ေနပါတယ္၊ တဖက္နိုင္ငံနဲ႕ ထိစပ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရခိုင္ တိုင္း ရင္းသား လူမ်ိဳး စုေတြ အနည္းစုေနထိုင္တဲ့ ေဒသျဖစ္တယ္။ အနည္းစုကို အနိုင္က်င့္တယ္ဆိုတာက ယဥ္ေက်း တဲ့ အသိုင္း အဝိုင္းမွာ မရွိဘူးဗ်၊ အဲဒါ ရိုင္းစိုင္းတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းမွာပဲ ရွိတယ္။ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါလူမ်ိဳးဘာသာနဲ႕ မသက္ဆိုင္ဘူး၊ အဲဒီလို ရိုင္းစိုင္းတဲ့သူေတြကို မည္သည့္ဘာသာ ကိုးကြယ္ကိုးကြယ္ မည္သည့္ လူမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ အေရးယူေပးဖို႔ က်ေနာ္ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ား ကိုယ္စား ေျပာပါရေစ။
(၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တခုမွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္)

ဦးမင္းကိုနိုင္
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္
(၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႕အဖြဲ႕အစည္း)
အခု က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔နိုင္ငံသား အခ်င္းခ်င္း အဓိက႐ုဏ္း အေနနဲ႕ ေသြးေခ်ာင္းစီးေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တဲ့ ပေယာဂေတြကို ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတာ အေရးႀကီးဆုံး အခ်က္ပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ မြတ္စလင္နဲ႕ ဗုဒၶ ဘာသာ အဓိက႐ုဏ္းလို႔ ဘယ္သူကမွ ေခါင္းစဥ္ မတပ္ၾကပါနဲ႕လို႔။ အထူးသျဖင့္ သတင္း မီဒီယာေတြရဲ႕ထိန္းေက်ာင္းမႈက အေရးႀကီးတဲ့ အေျခအေနပါ။
က်ေနာ္တို႔ ေဖ့စ္ဘုတ္လို ေနရာမ်ိဳးမွာလည္း ခံစားခ်က္ကို ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ေရးၾကတာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္မ်က္ႏွာမျမင္ရတိုင္း ေျမွာက္ေ ပးတာမ်ိဳး ေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေတြက မေျပာမျဖစ္ ထုတ္ေျပာရမယ့္ကိစၥေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါ၊ ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ ႀကီးႀကီးနဲ႕ထိန္းၾကပါလို႔။

ဘာေၾကာင့္လဲဆို တေနရာရာမွာ ဗုဒြဘာသာ အင္အားစုေတြ မ်ားခ်င္မ်ားေပမယ့္၊ ေနာက္တေနရာရာမွာ မြတ္စလင္ေတြၾကား ထဲမွာ ေနေနရတဲ့ ဗုဒြဘာသာေတြ ရွိေနတာမု႔ိလို႔ အဲဒီေတာ့ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္အင္အားမ်ားတဲ့သူက အင္အားနည္းတဲ့သူကို အနိမ့္ ဆုံး ၿခိမ္းေျခာက္တာမ်ိဳးေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဟာ အျပန္အလွန္ ေစာင့္ေရွာက္ ရမယ့္ အေျခအေနကို ေရာက္ေနပါၿပီ။
တေနရာရာမွာ အင္အားနည္းေနတဲ့ လူမ်ိဳး၊ အင္အားနည္းေနတဲ့ ဘာသာကို က်န္တဲ့ဘာသာ လူမ်ိဳးေတြက ေစာင့္ ေရွာက္ၾက ရမယ့္ သေဘာထားႀကီးရမယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီ။ မေစာင့္ေရွာက္တဲ့အျပင္ ခုနလို ၿခိမ္းေျခာက္႐ုံမက အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကိုပါ ဖ်က္ဆီးတဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳး ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သူ႕မ်က္ႏွာကိုမွ မေထာက္ပါနဲ႕၊ အားလုံးဝိုင္းၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ၾကရပါလိမ့္မယ္။

က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ ဒီနာမည္(ရိုဟင္ဂ်ာ)နဲ႕ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားထဲမွာ မရွိပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူမဆို ကိုယ္ကိုကိုယ္ ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္တယ္ဆိုတာ သူေျပာလိမ့္မယ္၊ သူ႕အပိုင္း၊ သူ႕က႑ ျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ နားလည္ထားတဲ့ အပိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ၁၃၅ မ်ိဳးေသာ တိုင္းရင္းသားေတြထဲမွာ သူတို႔(ရိုဟင္ဂ်ာ) မပါဘူး။

အခုျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြက နိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတာေတြက လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးျပႆနာမဟုတ္ဘူး၊ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒ အရ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာတဲ့ လူေတြရယ္၊ အၾကမ္းဖက္ရယ္ အဲဒီ ၂ခုေၾကာင့္ျဖစ္ေနတာ က်ေနာ္ အဲဒါပဲ ေျဖပါရေစ။
(၂၀၁၇ စက္တင္ဘာ ၁၃ရက္ေန႕ ရခိုင္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္)