ေဒၚေအာင္ဆန္းဆုၾကည္နဲ႔ ကိုဖိီအာနန္ေၾကာင့္ဆိုတာေတာ့ျမန္မာနိုင္ငံသား တိုင္း နားလည္ဖို႔လိုပါလိမ့္မယ္ျမန္မာနိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕အျဖစ္မွန္ကို ကမ႓ာက သိေအာင္
ရွင္းျပေပးသြားတဲ့ ( ပရီဆီလာကလက္ ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး )
"ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အမွန္တကယ္ကို ျဖစ္ခဲ့တယ္"
===================================
တိုက္ခိုက္သူေတြရဲ႕ နည္းဗ်ဴဟာေတြက အၾကမ္းဖက္မႈပဲ။ ဘာမွ အျငင္းပြားဖြယ္မရွိ ဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဘဂၤလီ ( သူတုိ.အေခၚ႐ိုဟင္ဂ်ာ) ေတြအား လံုးကို အၾကမ္းဖက္သမားလို႔ ဆိုလိုေနတာ မဟုတ္ပါ။ ေသနတ္ေတြ ဓားေတြ လက္ လုပ္ဗံုးေတြ (IED ) ကိုင္ၿပီး လူေတြေလွ်ာက္သတ္ေနတဲ့ လူတစ္စုကို ေျပာတာပါ။ သူတိုသတ္တာ ဗုဒၶဘာသာေတြေရာ ဟိႏၵဴေတြေရာ အျခားလူမ်ိဳးေတြသာမက သူတို႔နဲ႔ ရင္ဆိုင္မိတဲ့ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြပါ သတ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ေျပးၾကသူေတြ ဟာ အစိုးရလံုျခံဳေရးအဖြဲ႕ေတြ ေၾကာက္လို႔ ေျပးတာေရာ သူတို့လူမ်ိဳးတူ အစြန္းေရာ က္ေတြ အၾကမ္းဖက္တာ ခံရမွာကို ေၾကာက္လို႔ ေျပးတာေရာ ပါပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လဲဆိုေတာ့ ဘဂၤလီေတြလည္း အစြန္းေရာက္ေတြ တိုက္ခိုက္တာ ခံခဲ့ရပါတယ္။
==========================================
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံတမန္ေဟာင္း ႏွင့္ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ၏ အႀကီးတန္း အၾကံေပး ပရီဆီလာကလက္ကို FRANCE 24 သတင္း ဌာနက အင္တာဗ်ဴးထားသည္ကို ဆိုေရးဆိုရာကဘာသာျပန္ပါသည္။
ေမး ။ ။ 1999 ကေန 2002 အထိ ခင္ဗ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ Chief of Mission ပဲ။ အဲဒီတုန္းက ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုတာ ဖိႏွိပ္မႈကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ရင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့ အိုင္ ကြန္ဆိုလည္းဟုတ္ လမ္းျပမီးအိမ္ဆိုလည္း ဟုတ္တဲ့ အေနအထားပါ။ ေနအိမ္အ က်ယ္ခ်ဳပ္ခိခံရတယ္ေလ။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚအျမင္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္ေလာက္အတြင္း ေျပာင္းသြားခဲ့လား။
မေျပာင္းပါ။ ကြ်န္မတို႔ၾကားေနရတဲ့ ပံုေဖာ္မႈေတြကို လက္မခံပါဘူး။ ရခိုင္ၿပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အမွန္တကယ္ကို ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ႏိုင္ငံ အျပင္ကလာတာ။ ႏိုင္ငံအျပင္မွာေရာက္ေနၾကတဲ့ ဘဂၤလီ ( သူတုိ.အေခၚ႐ိုဟင္ဂ်ာ) ေတြထဲက အခ်ိဴ႕က စီစဥ္တာပဲ။ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်နဲ႔ ပါကစၥတန္ႏိူင္ငံေတြမွာ ေနၾကသူေ တြေလ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကတဆင့္ ဝင္တာေပါ့။ လံုျခံဳေရးအဖြဲ႕ေတြ အသတ္ခံရတယ္
ေလ။
ၿပီးခဲ့တဲ့ေအာက္တိုဘာ ကတည္းက စလုပ္ၾကတာေလ။ အခုတစ္ခါ ျဖစ္တာက ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္စာတမ္း အစီရင္ခံပြဲ အၿပီးနဲ႔ တိုက္ဆိုင္ၿပီးျဖစ္ တာ။ ဒီအၾကံျပဳစာတမ္းဟာလည္း ေဒၚေအာင္းဆန္းစုၾကည္ကလက္ခံအေကာင္အ
ထည္ေဖာ္မယ္ ေျပာထားခဲ့တဲ့ စာတမ္းပါ။ အၾကံျပဳခ်က္ေတြဟာ အဲဒီေဒသ ေရရွည္ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္။
သူက အဲဒါေတြကို လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလိုတိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္လာၿပီး အေႏွာက္ အယွက္ ျဖစ္ေနတာ။ တိုက္ခိုက္သူေတြရဲ႕ နည္းဗ်ဴဟာေတြက အၾကမ္းဖက္မႈပဲ။ ဘာမွ အျငင္းပြားဖြယ္မရွိဘူး။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ဘဂၤလီ( သူတုိ.အေခၚ႐ိုဟင္ဂ်ာ)ေတြအားလံုးကို အၾကမ္းဖက္သမားလို႔ ဆိုလိုေနတာ မဟုတ္ပါ။ ေသနတ္ေတြ ဓားေတြ လက္လုပ္ဗံုး ေတြ (IED ) ကိုင္ၿပီး လူေတြေလွ်ာက္သတ္ေနတဲ့ လူတစ္စုကို ေျပာတာပါ။ သူတို သတ္တာ ဗုဒၶဘာသာေတြေရာ ဟိႏၵဴေတြေရာ အျခားလူမ်ိဳးေတြသာမက သူတို႔နဲ႔ ရင္ဆိုင္မိတဲ့ သူတို႔လူမ်ိဳးေတြပါ သတ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ေျပးၾကသူေတြ ဟာ အစိုးရလံုျခံဳေရးအဖြဲ႕ေတြ ေၾကာက္လို႔ ေျပးတာေရာ သူတို့လူမ်ိဳးတူ အစြန္းေရာ က္ေတြ အၾကမ္းဖက္တာ ခံရမွာကို ေၾကာက္လို႔ ေျပးတာေရာ ပါပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘဂၤလီေတြလည္း အစြန္းေရာက္ေတြ တိုက္ခိုက္တာ ခံခဲ့ရ ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံသား အသိအမွတ္ျပဳေရးအတြက္ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေ ဆာင္ရြက္မိတဲ့ ဘဂၤလီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ လူသားခ်င္းဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ လက္ ခံဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အတိုက္ခိုက္ ခံခဲ့ရတာေတြ ရွိတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြ အားလံုး အရႈပ္အေထြးထဲမွာ ပါေနၿပီး လူေတြက အျမင္ေဝဝါးကုန္ တယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက လြယ္လြယ္စြပ္စြဲတာထက္အခ်က္အလက္
မွန္ေတြကို အရင္ ရွာေဖြသင့္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ မွန္ပါတယ္။ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြကို တိုက္ခိုက္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက စျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျငင္းစရာမဟုတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ လူေပါင္း တစ္သိန္း ႏွစ္ေသာင္း ခြဲေလာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္႕ကို ေျပးၾကရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ စာနာေၾကာင္း စကားတစ္ခြန္းေလာက္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မေျပာသင့္ေပဘူးလား။
ေျဖ ။ ။ သူ႔မွာ စာနာစိတ္ရွိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ သူဘာေတြ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ သ လဲေတာ့ ကြ်န္မ အတိအက်မသိပါဘူး။ လူဦးေရဘယ္ေလာက္ေျပးၾကလဲဆိုတာလည္း ကြ်န္မမသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာဘက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အေျခအေနေတြ တည္ၿငိမ္ခ်ိန္မွာ ျပန္လက္ခံဖို႔ ေျပာဆိုၿပီးပါၿပီ။ အခုေတာ့ ျပန္ဖို႔ ရြာေတြဆိုတာေတြလည္း မီးေလာင္ျပင္ ျဖစ္ေနၿပီ။ စစ္တပ္က ရႈိ႕တဲ့မီးမဟုတ္ပါ။ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြ မရွိဘူးေတာ့ မျငင္းလိုပါဘူး။ ဒီအၾကမ္းဖက္ေတြ ကလည္း ရြာေတြပတ္မီးရႈိ႕ ေနခဲ့တာပါပဲ။
ေမး ။ ။ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြ ဝင္ခြင့္ေပးဖို႔ ေနာ္ေဝက တိုက္တြန္းတာ ကို ျမန္မာအစိုးရ လက္ခံသင့္ပါသလား။
ေျဖ ။ ။ ေပးဝင္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အရမ္းမလံုျခံဳတဲ့ေနရာေတြကေတာ့ ဝင္ဖို႔မ သင့္ပါဘူး။ အရင္ကတည္းကလည္း အကူအညီအဖြဲ႕ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာပဲ။ အခု အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေတာ့မွ လံုျခံဳေရးအရ စစ္ေတြလို အနီးအပါးက လံုျခံဳတဲ့ တစ္ေနရာထိ ျပန္ထြက္ၾကဖို႔ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ရတဲ့ အေျခအေနပါ။ သတင္းေ ထာက္ေတြကိုလည္း လံုျခံဳေရးအစီအမံနဲ႔ ေပးဝင္ေနတာပဲ။ဒါေပမယ့္အလြန္အႏၲရာယ္
မ်ားေနေသးတဲ့ အေနအထားပါ။
ေမး ။ ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘဂၤလီ ( သူတုိ.အေခၚ႐ိုဟင္ဂ်ာ)ေတအေပၚ စာနာမႈရွိမွာပါလို႔ ေျပာသြားတယ္ေနာ္။ အခု ျမန္မာ ဘဂၤလားနယ္စပ္မွာ မိုင္းေတြေ ထာင္ေနတယ္လို႔ သတင္းထြက္ေနတယ္။ ဘဂၤလီေတြ ျပန္မလာေအာင္ အဟန္႔အ တား လုပ္တာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ စာနာတယ္ဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလား။
ေျဖ ။ ။ ဘယ္သူက မိုင္းေထာင္တာလဲ။ အၾကမ္းဖက္သမားေတြမွာလည္း မိုင္းေတြ ရွိေနတယ္။ ဘယ္သူေတြ ေထာင္လဲ ကၽြန္မတို႔မသိဘူးေလ။
ေမး ။ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေတာ့ ျမန္မာတပ္က ေထာင္တာလို႔ အတိအက် စြပ္စြဲပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ စြပ္စြဲတာက စြပ္စြဲတာပဲေလ။ တကယ္လုပ္တာလို႔ မေျပာႏိုင္ဘူး။ တကယ္ ေျမျပင္အေျခအေနကို ဘယ္သူမွ အတိအက် မသိႏိုင္ေသးဘူးေလ။
ေမး ။ ။ ဒက္စမြန္တူးတူးနဲ႔ အျခား ႏိူဘယ္လ္ ဆုရွင္ေတြက ရခိုင္အေရး ပိုၿပီးထုတ္ေ ဖာ္ေျပာၾကားဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတာင္းဆိုတာနဲ႔ဆက္ၿပီး ေဝဖန္တာေတြ ထပ္ထြက္လာပါတယ္။
ေျဖ ။ ။ ေဒၚစု လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ အေျခအေနကို ကြ်န္မသိတယ္။ ကြ်န္မ ျမန္မာျပည္မွာ ေနခဲ့တာကိုး။ ျမန္မာျပည္ဟာ အကြဲသန္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းပါ။ လူမ်ိဳးေတြအမ်ိဳးမ်ိဳး။ ကိုးကြယ္ရာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး။ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ၾကတဲ့ေနာက္ပိုုင္း လြတ္လပ္မႈေတြ ပိုရလာတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြက အဲ့ဒီလြတ္လပ္မႈကို အလြဲသံုးၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအရ အရမ္းလႈပ္ရွားလာေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာထဲက အစြန္းေရာက္ေတြ ရွိတယ္။ အဓိကအ တိုက္အခံပါတီလည္း ပါတယ္။ မူဆလင္အမုန္းစိတ္ကို သူတို႔ ႏိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ ခ်က္အတြက္ အသံုးျပဳေနၾကတယ္။ ရခိုင္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ လည္း အတူတူပဲ။ ေဒၚစုအေနနဲ႔ ဒီလို ထိရွလြယ္တဲ့ ႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနၾကားမွာ ဗုဒၶဘာ သာေတြ(အမ်ိဳးသားေရးအစြန္းေရာက္)နဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္စစ္တပ္နဲ႔ေသာ္လည္း
ေကာင္းက႑ေကာစ ၿဖစ္မိရင္ သူ အသက္နဲ႔ခႏၲာ ၿမဲမွာမဟုတ္ပါ။
ေမး ။ ။ ဒီအေျခအေနမွာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကဘာေတြ လုပ္သင့္တယ္ ျမင္လဲ။
ေျဖ ။ ။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက လုပ္သင့္တာေတြ စလုပ္ေနၿပီးပါၿပီ လို႔ ထင္ တယ္။ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြကို ၾကည့္ပါ။ ျပႆနာ တစ္ခုလံုးကို ျခံဳငံုမိေအာင္ ေသခ်ာေလ့လာႏိုင္ခဲ့တယ္။ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကလည္း ရွင္းလင္းတိက်ၿပီး ေရရွည္ ေျပလည္ႏိုင္မယ့္ ေျဖရွင္းမႈမ်ိဳး ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။
ရခိုင္ျပည္မွာ ေနထိုင္သူအားလံုးရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေနေတြ တိုးတက္လာေရး သာမကပဲ လူေတြရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးကိုေျပာင္းလဲဖို႔ အထိ အၾကံျပဳခ်က္ေတြက ပါပါတယ္။ ရခိုင္ဟာ ဆင္းရဲတဲ့ ျပည္နယ္ပါ။ သယံဇာတကိုလည္း လုေနၾကတယ္။ ႏွစ္ဘက္ လံုးမွာ လက္နက္ကိုင္ထားသူ စစ္ေသြးႂကြ အဖြဲ႕ေတြလည္း အမ်ားႀကီး။အဲဒါေတြ အားလံုး ျခံဳငံုမိေအာင္ အေျဖရွာရမွာ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီအၾကံေပးမႈေတြကို လက္ခံတယ္။ ဒါေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြ ပါတဲ့ ေကာ္မရွင္ တစ္ခုလည္း ဖြဲ႕ၿပီးသြားၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာ လူပုဂၢိဳလ္ေ တြ ပါဝင္တဲ့ အၾကံေပးဘုတ္အဖြဲ႕ကိုလည္း တည္ေထာင္ၿပီးၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အဝိုင္းအေနနဲ႔ ပါဝင္ခ်င္ရင္ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ အၾကံျပဳခ်က္ေတြအေကာင္အထည္
ေဖာ္ရာမွာ ပါဝင္ကူညီႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမျပင္မွာ ေရာက္ေနၿပီး က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးမႈေတြ အားလံုးျခံဳငံုမိေအာင္ အကူအညီေပးေနပါတယ္။
ေမး ။ ။ ဒါေတြရွိေပမယ့္ အခုထိ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ စာနာေၾကာင္း တရားဝင္ မထုတ္ျပန္ေသးပါဘူး။
ေျဖ ။ ။ အင္း.. ဒါက အလြန္႔အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ပုစာၦႀကီးထဲက အစိတ္
အပိုင္းတစ္ခုေပါ့။ ကုလသမဂၢကို စက္တင္ဘာမွာ လာလို႔ရွိရင္ ရွင္တို႔ ၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အလြန္ တင္းမာေနၾကတဲ့ လူထုေတြ ရွိတဲ့ ေျမမွာရွိေနတုန္း ဘြင္းဘြင္းႀကီး ေျပာတာေတာ့ ၾကားရလိမ့္မယ္မထင္ဘူး။
ဘာသာျပန္ -HaveASay
.
ဗီဒီယို : https://www.facebook.com/martin.swe.7/posts/892199064269560
.
မူရင္း Link
https://m.youtube.com/watch?v=g1MoehFI3io