17 September 2017

သံတမန္ေရးခံစစ္က်ိဳးေနၿပီလား

Want create site? Find Free WordPress Themes and plugins.
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ျပႆနာမ်ားကို ဘက္စုံမွ ေရရွည္ေျဖရွင္းရန္၊ ရခိုင္ရွိ မြတ္စလင္ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား ျပန္လည္ သဟဇာတ ျဖစ္ေစ ရန္ ေပါင္းစည္းေပးမည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္း ေရး မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ကိုဖီအာနန္က တင္ျပခဲ့ၿပီးနာရီပိုင္းအၾကာ ARSA အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ဟာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ နဲ႕ ရေသ့ ေတာင္စတဲ့ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ရဲကင္း ၃၀ ကို ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ ေန႕တြင္ အခ်ိန္ ကိုက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ေဒသခံ ရခိုင္၊ ၿမိဳ၊ ဒိုင္း နက္ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြကို လူစုလူေဝးနဲ႕ တိုက္ခိုက္သတ္ ျဖတ္ မီးရွို႔မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။


အဲဒီေနာက္ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ေဆာင္ရာမွာ မြတ္ဆလင္ ၃သိန္း ၇ေသာင္းေက်ာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံ ဘက္ကို ထြက္ေျပးသြားသည္ဟု ကုလသမဂၢနဲ႕ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။

တိုက္ပြဲမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ ႏွိမ္နင္းမႈေၾကာင့္ လူ ၄၀၀ နီးပါး ေသဆုံးၿပီး မြတ္ဆလင္မဟုတ္ေသာ ေဒသခံတိုင္းရင္းသား ၁၁၇၀၀ ေက်ာ္လည္း ထိုေဒသမွ ထြက္ေျပးခဲ့ရေၾကာင္း အစိုးရက ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆုံး တိုက္ခိုက္မႈမ်ား အၿပီးတြင္ ျမန္မာအစိုးရက ထိုအဖြဲ႕ကို “အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္”ဟု ေၾကညာ သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို သုံး သပ္ထားတဲ့ ဧရာဝတီသတင္းဌာနရဲ႕အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုေအာင္ေဇာ္ နဲ႕ ဧရာဝတီ အႀကီးတန္းသတင္းေထာက္ ကိုရန္ပိုင္တို႔ရဲ႕ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေမး။ ။ အခု လက္ရွိ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကုလ သမဂၢမွာလည္း ေဆြးေႏြးေတာ့မယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာနိုုင္ငံက လက္ရွိ ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အေျခအေနေတြ အ ေပၚ ကိုေအာင္ေဇာ္ သုံးသပ္ေပးပါဦး။

ေျဖ။ ။ ဘယ္ေလာက္ ျပင္ဆင္ထားလဲေတာ့ မသိဘူးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အခု ျမန္မာနိုင္ငံေရာ ျမန္မာအစိုးရေရာ အလူးအလဲပဲ International Front နိုင္ငံတ ကာ စာမ်က္ႏွာမွာ အႀကီးအက်ယ္ ခံေနရတာေတာ့ အေသအခ်ာပဲ။ ေန႕စဥ္ လိုလို ဒီ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ Issueနဲ႕ အၿမဲတမ္း အထုခံေနရတာ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ စကားရွိပါတယ္ ကိုရန္ပိုင္ရာ၊ အေနာက္စည္းရိုး တံခါးက်ိဳးသြားၿပီေပါ့။ အခုက အေနာက္ တံခါးက်ိဳးတဲ့အဆင့္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ 

သံတမန္ေရးအရ ခံစစ္မွာေရာ မခံနိုင္ေတာ့ဘူးလား။ က်ိဳးေနၿပီ လားလို႔ အဲဒီလို ေမးခြန္းထုတ္ရမလိုျဖစ္ေနၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ဒီဘက္က တုံ႕ျပန္မႈတြ ေတန္ျပန္မႈေတြ Counter လုပ္တာေတြမွာ Public Relations ေတြမွာ အရမ္းအားနည္းတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အခု ခင္ဗ်ားေမးခြန္း ျပန္သြားရရင္ အခု UN မွာ ပထမ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားမယ္ဆိုၿပီး သတင္း ထြက္တယ္။ အခု ဒုသမၼတ ဦးဟင္နရီဗန္ထီးယူကို လႊတ္တယ္ေပါ့။ ဒါကိုေတာ့ မွန္တဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ 

သူ သြားၿပီဆို ဟိုက UN မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဘဂၤါလီ ကိစၥကို ဘယ္လိုေဆြးေႏြးမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ ျပင္ဆင္ထားသလဲေပါ့။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဟိုဘက္ကေန က်ေနာ္တို႔ မေရမရာ သတင္းေပါ့ အတည္ျပဳလို႔ေတာ့မရေသးဘူး၊ တမိနစ္ silence လုပ္ မယ္ေ ပါ့။ ဒီကိစၥေၾကာင့္ ဒီလို လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း ဒီမွာရွိတဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ တကယ့္ဌာေန တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ေဒါသေတြ ကို ပိုဆြေပးသလိုေတာင္ ျဖစ္သြားနိုင္တယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀-၃၀ အတြင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြ အုပ္စိုးခဲ့တဲ့အခ်ိန္တုန္းက ႏွိပ္စက္ခံခဲ့ရတဲ့ ဒုကၡသည္ တိုင္းရင္းသား အစစ္အမွန္ေတြ ကရင္ေတြ မြန္ေတြ ရွမ္းေတြကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ေတြ အပါအဝင္ ေပါ့ေလ။ UN က အဲေလာက္ ထိတုန္းက One miniute Silence မလုပ္ဘဲ ဒီကိစၥက်မွ ၁ မိနစ္ ဆိုင္းလင့္လုပ္မယ္ဆိုေတာ့ ေဒါသေတြေတာင္ ပိုထြက္သြားေစမယ္။

UN ဘက္က ရပ္တည္ခ်က္ ဘယ္လိုလဲဆိုၿပီး ျပန္ၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာရွိတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကေနၿပီးေတာ့။ အရမ္း အက်ပ္အတည္း ရိုက္ေနတဲ့ကာလတခုလို႔ပဲ က်ေနာ္ ဆိုခ်င္ပါတယ္။

ေမး။ ။ အခု ဒီ ARSA လို႔ေခၚတဲ့ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕အစည္း ဘဂၤါလီအၾကမ္း ဖက္အ ဖြဲ႕အစည္းက သူမ်ားေတြက ေျပာၾက တယ္။ ျပည္တြင္းက ေပါက္ဖြားလာတဲ့အၾကမ္း ဖက္အဖြဲ႕လို႔ ေျပာတယ္။ နိုင္ငံတကာ အကူအညီ မပါနိုင္ဘူးလား။ အဲဒီအေပၚ မွာေရာ ကိုေအာင္ေဇာ္ ဘယ္လိုထင္လဲ။

ေျဖ။ ။ ARSA ဆိုရင္ Cross Border Training လို႔ေခၚတဲ့ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ဒီလက္နက္ကိုင္ေဆာင္တာေတြ၊ အၾကမ္းဖက္လုပ္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ သင္ေပးေနတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြက မႏွစ္ကတည္းက ထြက္ၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘရပ္ဆဲ လ္ အေျခစိုက္တဲ့ ဥေရာက EU အေျခစိုက္ ICG international Crisis Group က ဆိုရင္လည္း မႏွစ္က ေအာက္တိုဘာတိုက္ခိုက္မႈ ေနာက္ပိုင္းကစၿပီးေတာ့ ဒီ Militants စစ္ေသြးႂကြေတြ၊ Radical militants ေတြေပါ့၊ မြတ္ဆလင္ အစြန္းေရာက္ စစ္ေသြးႂကြေတြဟာ ဒီ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔အတြက္ အင္အားစုေန တယ္။
ေမယုေတာင္တန္းမွာ သူတို႔ ပုန္းခိုေနတယ္။ ဒါအျပင္ ဒီ ISIS လိုဟာမ်ိဳးေတြ တာလီ ဘန္တို႔ အယ္လ္ကိုင္းဒါးတို႔ ပါကစၥတန္မွာ အေျခစိုက္တဲ့ ဒီ Terrorists အဖြဲ႕အစည္းေ တြနဲ႕ အရင္ကတည္းက အဆက္သြယ္ရွိတယ္။

ARSA မွာ ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုလည္း အရင္ကတည္းက ပါကစၥတန္မွာ အေျခ စိုက္ခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတဲ့ ေရးသားခ်က္ေတြ ဟာ အရင္တည္းက ရွိခဲ့ၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ ARSA သည္ Homegrown အဆင့္မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ ႀကီးထြား လာတဲ့အဖြဲ႕ မဟုတ္ဘူး။ ဒီ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ အရင္းခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကလည္း ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတာေပါ့။ အရင္ ကတည္းက မေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြေပါ့။

ဒီ Immigrant တဖက္က ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤါလီကိစၥေတြကို ဟိုလြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၅၀- ၆၀ – ၇၀တည္းက မေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ဟာ ေတြကို အခုမွ က်ေနာ္တို႔ ထပ္ၿပီးခံရတယ္လို႔ အဲဒီလို က်ေနာ္ ထင္တယ္။

ဒီ ARSA ဆိုတာ စစ္လက္နက္ေတြလက္နက္ပစၥည္း ထရိန္နင္ေတြရွိနိုင္သလို တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ သူတိုု႔ ေတြကို ျပန္ၾကည့္ မယ္ ဆိုရင္ မီဒီယာကေရာ အေနာက္နိုင္ငံမီဒီ ယာ အထူးသျဖင့္ တျခားအဖြဲ႕အစည္းေတြကေရာ ေလာ္ဘီ လုပ္ေပးတဲ့လူေတြက ေရာ NGO လို ကန္မ္ပိန္းလုပ္ေနတဲ့ အုုပ္စုေတြကေရာ ေသခ်ာတဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ သူတို႔ အေပၚမွာ ေထာက္ပံ့မႈေတြ ရွိေနတယ္။ သူတိုု႔အေပၚမွာ ေထာက္ခံမႈေတြ ရွိေနတယ္။ သူတိုု႔အေပၚမွာ သနားၾကင္နာမႈေတြ ပိုမ်ား တယ္ဆိုတာ ကေတာ့ က်ေနာ္တိုု႔ အထင္အရွား ေတြ႕ေနရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာကေတာ့ ျငင္းလို႔မရ ပါဘူး။

ေမး။ ။ ကိုေအာင္ေဇာ္ေျပာသြားတဲ့အထဲမွာ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေတြအေၾကာင္း ပါတယ္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းနဲ႕ပတ္သက္ရင္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လို၊ အိႏၵိယလို ပါကစၥတန္ နိုင္ငံလိုမ်ိဳးနဲ႕ ဘယ္ေလာက္ မ်ား က်ေနာ္တို႔ sharing လုပ္ၾကသလဲ။ ေပ်ာ့ကြက္ ဟာကြက္ရွိသလား ျမင္မိသလား။ Sharing လုပ္နိုင္တဲ့ဟာမ်ိဳးေတြ ေတြ႕မိလား။

ေျဖ ။ ။ ရွိတာေပါ့။ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတယ္။ အားနည္းခ်က္ေတြဆိုတာ Intelligence gathering မွာ အားနည္းခ်က္ ေတြရွိတယ္။ Intelligence failure ျဖစ္သလားလို႔ေတာင္ သုံးသပ္တဲ့သူေတြ ရွိေနၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို ကိုးကန႔္ ျဖစ္တဲ့ အ ခ်ိန္ကစၿပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေနနဲ႕ Intelligence gathering လည္းပါတာေပါ့။ တျခားနိုင္ငံေတြနဲ႕ ဆက္သြယ္လုပ္ရတာ ေတြ ပါတာေပါ့။ အဲဒီကိစၥေတြမွာဆို အားနည္းခ်က္ေတြ မဆက္သြယ္နိုင္တာေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္တာေတြ မရွိဘူးလို႔ သုံးသပ္ခ်က္ေတြ ရသြားတယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆို ဒီအခု တိုက္ခိုက္မႈဆို ရာမာဒန္ မတိုင္ခင္မွာ တိုက္ခိုုက္မႈေတြ လာ နိုင္တယ္ဆိုတာကို ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ အိမ္ နီးခ်င္းနိုင္ငံတခ်ိဳ႕က သိေနတာေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မီဒီယာေတြကေတာင္ ႀကိဳၿပီးေတာ့ သတင္းအစြန္းအစ ရေနတာရွိ တယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ႀကိဳၿပီးေရးခဲ့တာေတြရွိတယ္။ မီဒီယာကေနၿပီးေတာ့ အသိ ေပးတာေ ပါ့။ ဒါေတြ လာေတာ့မယ္။ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရွိနိုင္တယ္။ ျပင္ေနၿပီဆိုတာမ်ိဳးေတြ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆို ေတြ႕နိုင္ပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ ရဲ႕ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာေတြေရာ Asia Times မွာ ေရးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ အရ ဆိုရင္ေကာ ျပန္ရွာရင္ ေတြ႕ပါလိမ့္ မယ္။
တပ္မေတာ္အေနနဲ႕ ဒီ Infantry Forces ေပါ့ ၾကည္းတပ္ကို ပို႔ၿပီးေတာ့ Terrorists အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ေရရွည္ တိုက္ လို႔မရဘူး။ ထိုင္းနိုင္ငံမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ အင္ဒိုနီးရွားမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ တ႐ုတ္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ အိႏၵိယမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ အထူးသျဖင့္ဒီနိုင္ငံေတြမွာလည္း Terrorism Threat ကို အႀကီးအ က်ယ္ ခံခဲ့ရတယ္။ ခံေနရဆဲ ျဖစ္ပါ တယ္။

သူတို႔ဆီမွာ တကယ္ ထရိန္းလုပ္ၿပီးသားဆို Elite Forces ေတြရွိတယ္။ Counter Terrorism Training ေတြ ေပးရပါ တယ္။ Terrorism ကို တုံ႕ျပန္တဲ့ သီးသန႔္ Police Forces ေတြ ရဲေတြရွိမယ္။ Special Forces ေတြရွိမယ္။ တပ္ထဲမွာဆို လည္း တပ္က ဒါကို ထရိန္းလုပ္ေပးထားတဲ့ Special Forces ေတြရွိမယ္။ ၿပီးေတာ့ Task Forces ေတြ ရွိ မယ္။ ၿပီးေတာ့ Intelligence gathering ဆိုတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး သတင္း ယူတာအျပင္ ဒီ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ နိုင္ငံေတြနဲ႕ပါ Intelligence Sharing လုပ္ရပါ တယ္။ အဲဒါေတြက အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ အဲဒါေတြကို မလုပ္ဘူးလားေပါ့။ ဒါေတြ Failure ျဖစ္သလား ေပါ့။ ဘာလို႔ ဒီဟာေတြ မကာကြယ္နိုင္ရတာလဲဆိုတာေပါ့။ Accountable ျဖစ္ရမယ္ ထင္တယ္။ Security Forces ေတြအ ေနနဲ႕ တပ္မေတာ္ အေနနဲ႕ေကာ အစိုးရအေနနဲ႕ေကာ တာဝန္ရွိတယ္လိုု႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ ဒီ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ နိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ တပ္ဖြဲ႕လိုဟာမ်ိဳး ထရိန္နင္ေတြ အမ်ားႀကီး လိုတယ္ေပါ့။

ေျဖ ။ ။ စံႏႈန္းမီ နိုင္ငံတကာတပ္ဖြဲ႕ မရွိဘူး။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ပဲခူးရိုးမကို သြားၿပီးေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ေခတ္တုန္းက သခင္သန္းထြန္းတို႔ သခင္ဇင္တို႔ သခင္ခ်စ္တိုု႔ ကို ဝိုင္းတုန္းကေတာ့ ျဖတ္ေလးျဖတ္ ဆိုၿပီး သူတို႔ သုံးၾကတယ္။ Four-Cut campaign သုံးတဲ့အခါ ေအာင္ျမင္တယ္။ ေအာင္ျမင္တာေပါ့ဗ် ဒီေနရာက landlock ျဖစ္တာကို။ ဝိုင္းတဲ့အခါ ႐ြာေတြကို ေအာက္ကိုဆြဲခ်လိဳက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ပတ္ ဝိုင္း လိုက္ၿပီးေတာ့ ရိကၡာေတြ သတင္းေရာ အကုန္ျဖတ္ခ်လိဳက္ၿပီးေတာ့ ရန္သူ႕ကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က အကုန္တိုက္ခ်လိဳက္နိုင္တယ္။

အလြန္ကို ေအာင္ျမင္တဲ့ Impress ျဖစ္စရာေကာင္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတခုပါ။ ဒါေပမယ့္ နယ္စပ္နဲ႕ ထိေတြ႕ေနတဲ့အခါ KNU/ KNLA ကိုပဲ ၾကည့္ေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ အျမစ္ျဖတ္လို႔ မရဘူး။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ထိုင္းနိုင္ငံက တဖက္က ခံေနတယ္။ အခု ၀ ကိုပဲ ၾကည့္။ သူတို႔ ျဖတ္ေလးျဖတ္နဲ႕ တိုက္လို႔ မရဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ တ႐ုတ္ေနာက္မွာ ရွိတယ္။ အဲဒီလိုပဲ အခု ARSA လို Terrorist အဖြဲ႕အစည္းေတြ ေပၚလာရင္ သူတို႔ ေတြ ပိုၿပီး အင္အားႀကီးလာရင္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတာက ေမယုေတာင္တန္းမွာ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာဘက္မွာ ဟို တေလာကလုုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းပြဲမွာ စစ္တပ္ေျပာသလို တကယ္ပဲ သူတို႔က အေျခခ်ဖိဳု႔ တကယ္ပဲ Territorial Claim လုပ္ၿပီးေတာ့ အေျခစိုက္မယ္ဆို ျပႆနာရွိလာနိုင္တယ္။ 

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္လည္း ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဒါကို ဘယ္ လိုမွ ျဖတ္ေလးျဖတ္ တိုက္လို႔ မရဘူး။ အဲဒါေတြကို တပ္မေတာ္ဘက္က Well-Planned ရွိဖိုု႔လိုတယ္။ Strategic Thinking ရွိဖို႔လိုတယ္။ သင့္သလို ထင္သလို ေပၚလာတာ၊ ႀကဳံသလို လုပ္တဲ့ဟာမ်ိဳးကို ေျပာတာ အဲဒီလိုမ်ိဳးသြားၿပီး ဘႀကီးေတာ္ ဘိုးေတာ္ဘုရားေခတ္က လို သြားတိုက္ ေနလို႔ ရမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ဘူး။ 

ေမး။ ။ ဒီလက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ ေတာ့ နိုင္ငံတကာကလည္း အာ႐ုံစူးစိုက္ၿပီး ေသခ်ာလုပ္လာသလို ျပည္ပသတင္းမီဒီ ယာေတြကလည္း မီးေပါင္ျမႇင့္ၿပီးေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုၿပီး သုံးလာတာ ေတြ႕ ရတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ကိုေအာင္ေဇာ့္အျမင္ကေရာ ဘယ္လိုုလဲ။

ေျဖ ။ ။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ဘယ္လိုလဲဆိုတာထက္စာရင္ ျပႆနာက ေတာ္ေတာ္ခက္ တယ္။ ဒီျပႆနာလိုဟာမ်ိဳးကို အင္ဒို နီးရွားနဲ႕ ထိုင္းနိုင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ့ရင္ အဲဒီနိုင္ငံမွာရွိ တဲ့ အစိုးရေတြက၊ နိုင္ငံေရး Figures ေတြက ဘယ္လို တုံ႕ျပန္မလဲ၊ တပ္က ဘယ္လို တုံ႕ျပန္မလဲ က်ေနာ္ စဥ္းစားၾကည့္တယ္။ ျဖစ္ခဲ့ရင္ေကာ တျခား Media ေတြကေရာ international ေတြကေရာဘယ္လိုတင္ျပမလဲဆိုတာ အရမ္းစိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္း တယ္။

ဒါေၾကာင့္ မၾကာေသးခင္က ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းစာမွာ ျမန္မာျပည္အေရးနဲ႕ပတ္ သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ Crisis ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတာ Handle လုပ္ တာ အရမ္းညံ့လို႔တယ္ ေျပာတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္ သေဘာတူတယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကေရာ တပ္ကေရာ ဒီဟာကို ရွင္းတဲ့အခါမွာ မရွင္းနိုင္ဘူး။ Narratives ကို မေျပာင္း နိုင္ဘူး။ Narratives က ေန႕စဥ္နဲ႕အမွ် ဟိုဘက္က Narratives တခုလုံးကို ေျပာင္းယူသြားတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ အစိုးရက မွား တယ္။ တပ္က မွားတယ္။ ဟိုဘက္က မွန္တယ္ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဟိုဘက္က စၿပီးေတာ့ Initiate အစျပဳ ၿပီးေတာ့ တိုက္ခိုက္တာ ျဖစ္တယ္။ ဟုတ္တယ္ မလား။ ခုနက ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ကိစၥကို ေတာင္ ရိုုဟင္ဂ်ာသည္ Ethnic Minority တိုင္းရင္း သားလူနည္းစု ျဖစ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ Narratives ကို မေျပာင္းဘူး။ မေျပာင္းတဲ့အျပင္ ပိုၿပီး ဆိုးလာတယ္။ 

အခု Ceasefire (အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး)ကို သူတို႔က ေခၚေနတဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္။
အခု Ceasefire ေခၚတဲ့ကိစၥမွာဆိုလည္း သူ႕ေနာက္မွာ အႀကံေပးတဲ့သူေတြရွိတယ္။ ဒါ Strategy တခုပဲ၊ သူတို႔ကေန ၿပီး ေတာ့ ဒီကမ္ပိန္းကိုအဆင့္ျမႇင့္လာတာေပါ့။အရင္ တုန္းက KNU/KNLA ကိုလည္း တပ္က Terrorist လို႔ ေခၚခဲ့ဖူးတဲ့ ကာ လေတြ ရွိခဲ့ဖူး တယ္။ အခု TNLA/ AA ကို ေခၚသလိုမ်ိဳးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ စစ္တပ္က သိၿပီးသားပဲ။ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္ ႀကီးျမနဲ႕ စကားေျပာရမွာပဲ။ မူတူးေစးဖိုးတို႔၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ တို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္လတို႔နဲ႕ စကားေျပာရမွာပဲဆိုတာသိၿပီးသား။ ဒါက ေျပာစရာ မလိုဘူး။ သူတို႔က ဌာေနတိုင္းရင္းသားအစစ္အမွန္ျဖစ္တာေၾကာင့္။

အခုျဖစ္တဲ့ ျပႆနာက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ဟိုဘက္က ေျပာတာက သူတို႔ကို Advisor လုပ္ေနတာ။ တိုက္ဖို႔ခိုက္ဖို႔ တခု တည္းတင္မဟုတ္ဘဲ နိုင္ငံေရးအရကို အႀကံေပးေနတဲ့လူေတြရွိေနတယ္ဆိုတာ ေပၚေနတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို သူတို႔ရဲ႕ ARSA ထုတ္တဲ့စတိတ္မန႔္ကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အဲဒါကို ေတြ႕ေနရတယ္။ သူတို႔ က Ceasefire လုုပ္ခ်င္တယ္။ မၾကာေသးခင္က Asia Times မွာ လုုပ္ခဲ့တဲ့ သတင္း အင္တာဗ်ဴးတခုမွာဆိုရင္ ARSA ဘက္က ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေျပာတာ၊ သူတို႔က Political Dialogue အထိ သြားခ်င္တယ္ေပါ့။ 

ဒါဆိုရင္ အစိုးရအတြက္လည္း ျပႆနာ ရွိၿပီ။ တပ္အတြက္လည္း ျပႆနာ ရွိသြားၿပီ။ ဒီဟာကို Ethnic issue ကို တိုင္းရင္း သားလူနည္းစု ျဖစ္ပါတယ္ဆိုတဲ့ Issue ကို မရရေအာင္ တင္တယ္။ တင္တဲ့အခါမွာ သူတို႔ေနာက္မွာ ႀကီးမားတဲ့ အႀကံေပး ေနတဲ့ ဒီ Political Advisor အဆင့္ေလာက္ထိ။ မဟာဗ်ဴဟာအရ အႀကံေပးေနတဲ့ ဒီIssue ကို နိုင္ငံတကာအထိ ဘယ္လို ျမႇင့္တင္သြားရမလဲဆိုတာ လုပ္ေနတဲ့လူေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာသြားၿပီ။

ေမး ။ ။ သူတို႔ က ဒီလို ရည္႐ြယ္ခ်က္ႀကီးနဲ႕ Political Dialogue အထိ သြားတယ္ဆိုေ တာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကေရာ က် ေနာ္တို႔ နိုင္ငံမွာ ရွိသလား။ ဘယ္လိုျမင္လဲ။

ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္က အခုခ်ိန္မွာ ဆုံးသြားတဲ့ အန္ကယ္ႀကီး ဦးဝင္းတင္ေရာ။ နိုင္ငံေရး Front ေပါ့ေနာ္၊ တခ်ိန္ထဲမွာပဲ သမိုင္း ပါေမာကၡ ဆရာႀကီးေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ သူတို႔ေတြ ႏွစ္ေယာက္ကို က်ေနာ္ ရွိေစခ်င္တယ္။ သူတို႔ က အစိုးရဘက္ကလိုက္ေျပာ မယ့္လူေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ သမာသမတ္က်က်နဲ႕ ေျပာမွာပဲ။ သူတို႔ကေတာ့ ေျပာ မွာပဲ။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ မရွိဘူးေျပာမွာပဲ။ 

ဒီေန႕လမ္းေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနတဲ့ ကရင္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္ နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရန္ကုန္တိုင္းက လူ ငယ္ေတြ အကုန္သြားေမးၾကည့္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆို တာ နာမည္တခုပဲျဖစ္တယ္။ ရို ဟင္ဂ်ာဆိုတာ ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္း သားမဟုတ္ ဘူး ဆိုတာ အားလုံးသိပါတယ္။ ၉၀ ရာႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္က သိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ နာမည္တခု သာ ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔က လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားရမွာ။

ခုနက ေျပာခဲ့သလို ဒီျပႆနာကို မေျဖရွင္းဘဲထားခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ၃-၄-၅၀ ျဖစ္သြား ၿပီ။ မရွင္းဘဲ ဆက္ၿပီးထားတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ ဒီအေျခအေနကို ေရာက္ေနၿပီတျဖည္း ျဖည္းနဲ႕ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ေနရၿပီ။

နံပါတ္ ၁ က နယ္ေျမျပႆနာ။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ေမယု Frontierနယ္ျခား ခရိုင္ဆိုတာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ ဦးႏုေခတ္ တုန္းက ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကိစၥေပါ့။ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ ေမယုခရိုင္ကိုု ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဟာ Identity ျပႆ နာကို ႀကဳံရၿပီ။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚတယ္ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးစုတိုုင္းရင္းသား ရွိလာၿပီ ဆိုတဲ့ Claim ကို က်ေနာ္တို႔ ရင္ဆိုင္ရၿပီ။ ျပႆနာေတြ မရွင္းခဲ့လိုု႔။ နံပါတ္ ၂ Territorial – နယ္ေျမျပႆနာ။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေလွ်ာ့ေပး လိုက္ၿပီဆိုရင္ အဲဒီကေန လူဦးေရ ၁ သန္း။ သာမန္ အခု အင္းသားတို႔ လားဟူတို႔ ထက္ေတာင္ မ်ားေနၿပီ။

က်ေနာ္တို႔ဆီက တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးငယ္ေတြထက္ေတာင္ မ်ားေနတယ္။ ၁ သန္းဆို တာ နည္းတဲ့အင္အား မဟုတ္ဘူး။ ၁ သန္းဆိုတာ အဲဒီမွာ ရသြားၿပီဆိုရင္ အခု ျပန္ သြား တဲ့လူေတြကို နိုင္ငံတကာက ဖိအားေပးလိုု႔ ထပ္ၿပီး လက္ခံရမယ္ဆိုရင္ Terrorists ေတြ ဘယ္ေလာက္ပါလာမလဲ။

အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ မြတ္ဆလင္ေတြဟာ ေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀- ၄၀ မွာ ဘာေတြ ဆက္ၿပီး ေတာင္းလာမလဲဆိုတာ ခင္ဗ်ားတို႔ က်ေနာ္တို႔ ေတြးၾကည့္လိုု႔ရတယ္။ ဒီျပႆနာဟာ လက္ေတြ႕က်က် ရွင္းရမယ့္ ျပႆနာျဖစ္တယ္။ ပင္လယ္ထဲလည္း ေမာင္းခ် လို႔ရတဲ့ ျပႆနာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆုံးျဖတ္တာ မွန္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။

ကိုဖီအာနန္ကို ေခၚသြင္းလာတဲ့ကိစၥေတြ။ ဒီကိစၥက တကယ့္ကို သမိုုင္းမွာ သူ႕ကို အမွတ္ေပးၾကမယ္လိုု႔ ထင္တယ္။ ကိုုဖီ အာနန္ေကာ္မရွင္ကို ဆန႔္က်င္ေနတဲ့ၾကား ထဲက သူ ေခၚသြင္းလာၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့အစီရင္ခံစာက Recommendations အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို ခ်က္ခ်င္း မနက္ျဖန္ သန္ဘက္ခါ အေကာင္အထည္ေဖာ္စရာ မလိုပါဘူး၊ ဒါကို ဘယ္ေနရာကို Phase 1, Phase 2, Phase 3 (အဆင့္ ၁၊ အဆင့္ ၂၊ အဆင့္၃)နဲ႕ ဘယ္ဟာကို Urgent အရင္ရွင္းရမယ္၊ ဘယ္ဟာက ဒုတိယ ရွင္းရ မယ္၊ မနက္ျဖန္ သန္ဘက္ခါ ရွင္းလို႔ရတာရွိတယ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ – ၃၀ ရွင္းလို႔ ရတာရွိတယ္၊ အခ်ိန္ယူၿပီး ရွင္းလို႔ရ တာ ရွိတယ္။ Identity ကိစၥေတြက သြားေပးလို႔မရဘူး။ သြားေ ပးလိုက္တာနဲ႕ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ပ်က္ၿပီ။

က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားရမွာက Citizenship Issue, ID card ေတြကို ဘယ္ေလာက္ အဆင့္ထိ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးကို ထုတ္ေပးမွာ လဲ။ တျခားနိုင္ငံေတြရဲ႕ standard အတိုင္း၊ ဘယ္လို စည္းမ်ဥ္းစံႏႈန္းေတြနဲ႕ ထုတ္ေပးမလဲဆိုတာေပါ့။ တခ်ိန္တုန္းက ရိုဟင္ ဂ်ာ အသံလႊင့္ဌာန ရွိခဲ့ဖူးလို႔ တိုင္းရင္းသားပါလို႔ လာေျပာလို႔မရဘူး။ ဦးႏု မွားခဲ့တဲ့ အမွားေ တြ။ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒီ ေခတ္က။ သမိုင္းကို ေက်ဖိဳ႕လိုတယ္။ သမိုင္းကို သိဖို႔ လိုတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို အဂၤလိပ္ အသံလႊင့္လို႔ အဂၤလိပ္က က်ေနာ္တို႔တိုင္းရင္းသား ျဖစ္သြားေရာလား။

က်ေနာ္တို႔က တ႐ုတ္အသံလႊင့္လိုု႔ တ႐ုတ္က က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္သြားေ ရာလား။ အဲဒီလို ေမးခြန္းထုတ္လို႔ ရ တယ္။ ဦးႏု မွားခဲ့တဲ့ အမွားေတြကို က်ေနာ္တို႔က ျပန္ေျပာေတာ့လည္း ကေလးေတြက လူငယ္ေတြက၊ ျမန္မာဂ်ာနယ္ လစ္ ေတြကိုယ္ တိုင္ ကိုယ္က စာမဖတ္ဘူး။ သူတို႔က Facebook ေလာက္ပဲ ဖတ္တာ။ ဆိုေတာ့ သမိုင္းလည္း မသိဘူး။ သမိုင္း မေက်ေတာ့ အ တာေပါ့။

အဲဒီေတာ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ အျဖဴ ေျပာတာကို ထင္တယ္။ ဒါဟာ လူ႕အခြင့္အေရးေ တြ ေလွ်ာက္ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ သ မိုုင္းမသိဘူး၊ သမိုင္းမသိေတာ့ အကုန္လုံး အ ကုန္ၾကတယ္။ ေဘးနားမွာပဲ က်ေနာ္တို႔ ညီအကိုေမာင္ႏွမေတြ ေတြ႕ေနရ တယ္။ စာမဖတ္ဘူး။ သမိုင္းမသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ာနယ္လစ္ျဖစ္တယ္။ 

သတင္းေတြေရးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဘာမွန္းမသိဘူး ျဖစ္ေနၾကတယ္။ နိုင္ငံတကာမွာ အ ေန ၾကတယ္။ နားစြင့္ေနရမယ္။ ကိုယ့္အိမ္မွာပဲ ကိုယ္ အိမ္က်ယ္ေနၾကတယ္။ အကုန္ လုံးက တကယ့္အေျခအေနမွန္ကို မသိဘူးဆိုတဲ့ ျပႆနာကို က်ေနာ္တို႔ ရင္ဆိုင္ေန ရတယ္။

ေမး ။ ။ ကိုေအာင္ေဇာ္ အခု သုံးသပ္ခဲ့တဲ့အထဲ ေရွ႕က အစိုးရ အဆက္ဆက္ မေျဖရွင္းခဲ့တဲ့ ျပႆနာကို အခု လက္ရွိအစိုး ရ ေျဖရွင္းေနတဲ့အေျခအေနကို အားရသလား။ ေက်နပ္သလား။ ဘာေတြဟာကြက္ရွိလဲ။ လက္ရွိ အစိုးရအေပၚေရာ တပ္ မေတာ္ေရာ။

ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္ခုနက ေျပာခဲ့ၿပီးၿပီ။ Coordination ပူးေပါင္းဆက္ဆံမႈ လိုတယ္။ Packaging စုစည္းတင္ျပမႈ လိုတယ္။ PR offensiveတို႔ Diplomatic offensive တို႔ ဘယ္လိုသြားမွာလဲေပါ့။ ဘယ္လို Message ေပးမွာလဲ။ အဲဒါေတြ ဘာလိုု႔ အား နည္းေ နၾကတာလဲ။ တေယာက္နဲ႕ တေယာက္ ရန္ျဖစ္ေနၾကတာလား။ တေယာက္နဲ႕တေယာက္ မတည့္ဘဲနဲ႕ Undermine လုပ္ေနၾကတာလား။ 

အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္အေျခအေန မေကာင္းဘူး။
ေနာက္တခုက တာဝန္ရွိတဲ့သူေတြ အစိုးရပဲျဖစ္ျဖစ္ Tweet လုပ္တာေတြ ေခတ္စားလာတယ္။ Facebook တို႔ ဆိုရွယ္မီဒီ ယာကို အရမ္းကာေရာ တာဝန္မဲ့ သုံးလာတာေတြ ရွိတယ္။ သာမန္ျပည္သူတေယာက္ကို ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ တာဝန္ရွိ သူေတြကိုေျပာတာ။ အာဏာပိုင္ေတြ ကအစ။

က်ေနာ္တို႔ က ဒီကိစၥမွာ Islamphobia၊ မြတ္ဆလင္ အစၥလာမ္ ဆန႔္က်င္ေရးသြား လုပ္ရင္ ပိုဆိုးသြားမယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ထဲမွာ ဌာေနတိုင္း ရင္းသားေတြရွိတယ္။ ဒါအျပင္ ဒီမွာေနေနတဲ့ မြတ္ဆလင္လူမ်ိဳးဆိုတာလည္း ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္အေပၚမွာ သစၥာရွိတဲ့ လူေတြကို ေျပာတာ။ အဲဒီလူေတြပါ သြား ထိခိုက္လိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ က အဲဒီလို လုပ္လို႔ မရဘူး။ သြား တိုက္ခိုက္လို႔မရဘူး။ အဲဒါေတြကို ထိန္းရမွာ အစိုးရနဲ႕ အာဏာပိုင္ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။

ေမး ။ ။ မေန႕တေန႕ကဆို ေတာင္တြင္းႀကီးမွာ ျပႆနာျဖစ္သြားၿပီ။ အဲဒါကို ထိန္း တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္ အဲဒါကိုေရာ ဘယ္လိုထင္လဲ။

ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ေသခ်ာ ၾကပ္မတ္ရမွာေပါ့။ အထဲမွာလည္း ဒီဟာနဲ႕ပတ္ သက္ၿပီး ျပႆနာကို မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးခ်င္တဲ့အုပ္စုေတြ (Usual Suspects) ေတြ ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ဒါကလည္း အရင္ ဦးသိန္းစိန္ေခတ္မွာလည္း ေတြ႕ခဲ့ဖူးတာပဲေလ။ အဲဒါေတြကို အေျခအေနေတြကို မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေနတဲ့ အုပ္စုေတြရွိတယ္။ ဖ်က္လို ဖ်က္ဆီး(Spoil )လုပ္ေနတဲ့ အုပ္စုေတြရွိတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ နိုင္ငံတကာမွာလည္း ရွိတာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့ UN ကိုယ္တိုင္က BIASED ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္တယ္၊ ဘက္ လိုက္တယ္။ နိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြလည္း ဘက္ လိုက္တယ္။ အေနာက္နိုင္ငံက မီဒီယာေတြကလည္း က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္မႈမရွိဘဲ၊ နားမလည္ဘဲ တကယ့္အထဲမွာ ရွိတဲ့ complex ျဖစ္တဲ့ ရႈပ္ေထြးတဲ့အေျခ အေနကို နားမလည္ဘဲ အျဖဴအမဲဆို ၿပီး ေရးခ်ပစ္လိုက္တယ္။

တခ်ိဳ႕ကမ္ပိန္းလုပ္တဲ့ အုပ္စုေတြဆိုလည္း ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ Issueသည္ သူတို႔အတြက္ cash count cash cow ပိုက္ဆံရွာလို႔ ေကာင္းတဲ့ ပိုက္ဆံအရမ္းရတဲ့ပေရာဂ်က္ ျဖစ္တယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေရးရင္ ေျပာရင္လည္း တဖက္ေစာင္းနင္းေတြပဲ ေျပာ ၾကတယ္။

ဒါေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဒီ Narratives ျပႆနာေတြကို MOFA လို ျမန္မာနိုင္ငံျခားေ ရး ဝန္ႀကီးဌာနတို႔ အခု state counselor office တို႔ တပ္တို႔ ဘယ္လိုရွင္းမွာလဲ။ ဒီဟာေတြကို ဘယ္လို Coordinate ညီညာေအာင္ လုပ္ၿပီးေတာ့ Diplomatic offensive လုပ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လို ျပန္သြားမွာလဲ။

အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ခုနက ေမးတာ က်ေနာ္တို႔သံတမန္ေရးရာ ၿခံစည္းရိုးလည္း ျပန္က်ိဳးေနၿပီလား။ အေနာက္တံခါးက်ိဳး တာ တခုတည္းတင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲနဲ႕။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဒုကၡေရာက္မယ္။ အဲဒါကို ေျပာတာပါ။
Did you find apk for android? You can find new Free Android Games and apps.