By ထက္နိုင္ေဇာ္ 25 November 2017
ယခင္က သဘာဝ သယံဇာတ တူးေဖာ္ျခင္းလုပ္ငန္းမွ ရရွိသည့္ ဝင္ေငြ အားလုံးကို တိုင္းျပည္ဘ႑ာထဲသို႔ တိုက္ရိုက္မထည့္သြင္းဘဲ Other Account မ်ား ဖြင့္လွစ္၍ ထားရွိခဲ့ေသာ ေငြပမာဏ က်ပ္ ၁၀ ထရီလီယံေက်ာ္မွာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္၏ တိုက္တြန္းမႈျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္ထဲသို႔ ျပန္လည္ ထည့္သြင္းရေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
နိုဝင္ဘာလ ၂၃ ရက္ေန႕က က်င္းပသည့္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္ ဒဂုံၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚသက္သက္ ခိုင္ တင္သြင္းထားသည့္ သဘာဝ သယံဇာတတူးေဖာ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေရး၊ ယင္းက႑မွ ရရွိသည့္ ဝင္ေငြအားလုံး နိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္ထဲသို႔ ထည့္သြင္းေရး အတြက္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း အဆိုကို အတည္ျပဳနိုင္ခဲ့သည္။
လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၇ ဦးက ေဆြးေႏြးၿပီး ယင္းအဆိုကို အတည္ျပဳနိုင္ေရး ေထာက္ခံခဲ့ေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာန ၂ ခု ျဖစ္သည့္ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာနတို႔က မွတ္တမ္းအ ျဖစ္သာ ထားရွိရန္ အဆိုျပဳခဲ့ေသးသည္။
“Other Account ထဲကို ေရာက္ရွိသြားရင္ ဘယ္လိုပဲ ဘတ္ဂ်က္ဝင္ေငြ တိုးလာတယ္ပဲ ေျပာေျပာ ျပည္ေထာင္စု ဘ႑ာေငြ ရံပုံေငြ စာ ရင္းထဲမွာ အလုံးစုံ ပါဝင္ၿပီးသားပဲ ဆိုဆို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ အေတာ္နည္းတာ ေတြ႕ရသလို Other Account ေတြဟာ လႊတ္ေတာ္ ရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းေက်ာင္းနိုင္မႈရဲ႕ အေဝးကိုလည္း ေရာက္ရွိေနပါတယ္”ဟု ႏြားထိုးႀကီးၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးနိုင္ထူးေအာင္က ေဆြးေႏြးသည္။
နိုင္ငံပိုင္ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ လုပ္ငန္း(MOGE)မွ ရရွိသည္ ဝင္ေငြမ်ားသည္ နိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ဘ႑ာ ရံပုံေငြထဲသို႔ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္လာသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း MOGE ၏ အျမတ္ေငြ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ နိုင္ငံေတာ္ ဘ႑ာေငြ ရံပုံေငြထဲကို ေရာက္ရွိၿပီး က်န္ ၅၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ MOGE ၏ Other Account ထဲကို ေရာက္ရွိသြားေၾကာင္း၊ Other Account ထဲသို႔ ေရာက္ရွိသြားသည့္ ေငြပ မာဏမွာ လြန္စြာ မ်ားျပားေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
EITI Report အရ ၂၀၁၃-၁၄ ဘတ္ဂ်က္တြင္ ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၃ ဘီလီယံ အထိ ရွိၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အသုံးစရိတ္ မ်ားထက္ ပိုေနေၾကာင္း၊ MOGE ၏ Other Account ထဲတြင္ က်ပ္ ၄ ဒသမ ၆ ထရီလီယံ အထိ ရွိနိုင္ၿပီး ယင္းပမာဏမွာ ၂၀၁၇-၁၈ ထပ္တိုး ဘတ္ဂ်က္ (RE) ထက္ ပိုမ်ားေနသည့္အျပင္ က်န္းမာေရးနဲ႕ ပညာေရး အသုံးစရိတ္ ၂ ခုေပါင္း၊ နိုင္ငံတကာက ေခ်းေငြရယူမႈ အကူအညီ စုစုေပါင္းထက္လည္း ပိုမိုမ်ားေနေၾကာင္း သိရသည္။
ဦးနိုင္ထူးေအာင္က “ဒီပမာဏကို ေက်းလက္လမ္းေတြ ေဖာက္ဖို႔အတြက္ သုံးမယ္ဆိုရင္ မိုင္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေဖာက္နိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္း တသိန္းေက်ာ္ ေဆာက္နိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်းလက္မီးလင္းေရးအတြက္ သုံးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေက်း႐ြာေပါင္း ၇ေသာင္းခြဲေက်ာ္ မီးေပးနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။
စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျဖၾကားခ်က္အရ MOGE ၏ Other Account ထဲတြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၄၈၅၁၅၁၃ ဒသမ ၀၇၆ ရွိေၾကာင္း၊ ေရနံဓာတုေဗဒ လုပ္ငန္းတြင္ က်ပ္သန္းေပါင္း ၆၆၅၁၉ ဒသမ ၃၆၃၊ ျမန္မာ့ ေရနံထြက္ပစၥည္း ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္လည္း က်ပ္သန္းေပါင္း ၃၁၆၆၀၅ ဒသမ ၈၅၃ အထိ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
လက္ရွိအေျခအေနတြင္ Other Account မ်ား ရွိေနသည့္ နိုင္ငံပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းအားလုံး၏ အတိုးေပးရေငြ၊ တရားဝင္ လစာေငြ၊ ေငြလုံးေငြရင္းႏွင့္ ေႂကြးၿမီစရိတ္အားလုံးကို ျပည္ေထာင္စုဘ႑ာ ရံပုံေငြမွ က်ခံ ေပးရသည့္အျပင္ အရႈံးေပၚေနသည့္ နိုင္ငံပိုင္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္ နိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္မွ စိုက္ထုတ္ေပးေနရခ်ိန္တြင္ ယင္းအဖြဲ႕မ်ား၏ Other Account စာရင္းမွာမူ တိုးလာေနေၾကာင္း သန္လ်င္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလြင္ကိုလတ္က ေျပာသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလက မကၠဆီကိုနိုင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အစည္းအေဝးကို ျမန္မာနိုင္ငံကို EITI ယာယီအဖြဲ႕ ဝင္နိုင္ငံအျဖစ္ အသိအ မွတ္ျပဳခံရခ်ိန္တြင္ ထြက္ရွိလာသည့္ Report အရ စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာနမွ ျပဳလုပ္သည့္ သဘာဝလုပ္ကြက္ ၁၆ ကြက္ကို ၂၀၁၃ ေအာက္ တိုဘာတြင္ တိတ္တဆိတ္ခ်ထားေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄ မတ္လတြင္ ကမ္းလြန္ လုပ္ကြက္ ၁၄ ကြက္ကို မည္သူမွ် မသိေအာင္ ခ်ထားေပးခဲ့သည္ဟု ပါရွိေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ မျဖစ္မေန ေျပာရမွာက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိဘူးဆိုရင္ ဒီဘက္မွာ ဘယ္လို အေျပာင္း အလဲပဲ လုပ္လုပ္ ျပည္သူကေတာ့ အရင္အတိုင္းပဲလို႔ ထင္ေနတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္အၿမဲ High Light လုပ္ၿပီး ေျပာခ်င္တာက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု ဦးလြင္ကိုလတ္က ေျပာသည္။
သဘာဝသယံဇာတ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ျခင္းကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိျဖင့္ မည္သည့္ကမၸဏီမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ခ်ထားေပးလိုက္သည္ကို ေဖာ္ျပရန္ လိုၿပီး ထိုဝင္ေငြမ်ား မည္သို႔ရရွိေၾကာင္းႏွင့္ နိုင္ငံေတာ္၊ နိုင္ငံသူ နိုင္ငံသားမ်ားအက်ိဳးကို မည္ကဲ့သို႔ ေဖာ္ေဆာင္ေပး ေနသည္ကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္ကို အစီရင္ခံရန္လိုေၾကာင္း ဒဂုံၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚသက္သက္ခိုင္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
“ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း မွတ္တမ္းတင္ခိုင္းတာသည္ ဒါေဆာင္႐ြက္လက္စ ျဖစ္ေနၿပီ ေဆာင္႐ြက္ေနပါတယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါကို အတည္ျပဳလိုက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပိုၿပီး ေလးေလးနက္နက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ္။ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားတဲ့ အတြက္ အစိုးရကေနၿပီး တကယ့္တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ ရွိရွိနဲ႕ ေျပာထားတဲ့အတိုင္း၊ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရေတာ့မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ကေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိနိုင္တယ္”ဟု ေဒၚသက္သက္ခိုင္က ေျပာသည္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ Resource Governance Index ဟု ေခၚသည့္ သယံဇာတ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ ၫႊန္းကိန္းအရ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားသည္ သဘာဝသယံဇာတ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ျခင္း ကရရွိလာသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ခံစားခြင့္ အနည္းဆုံး ၁၃ နိုင္ငံထဲတြင္ ပါဝင္ေန ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ သယံဇာတထြက္ရွိသည့္ ျပည္နယ္မ်ားကို ဝင္ေငြမ်ား အခ်ိဳးက် ခြဲေဝေပးသင့္ေၾကာင္း လြိုင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာခင္စည္သူက လႊတ္ေတာ္တြင္ ေျပာသည္။
ဝင္ေငြခြဲေဝရျခင္း ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အဆိုးသက္ေရာက္ျခင္း ခံစားရသည့္ ေဒသခံမ်ားကို နစ္နာ ေၾကးအျဖစ္ ေပးအပ္ရန္၊ အၾကမ္းဖက္မႈပဋိပကၡေလ်ာ့ခ်ရန္ သို႔မဟုတ္ ကာကြယ္ရန္၊ ေဒသထြက္ အက်ိဳးအျမတ္ကို ေဒသခံမ်ား ပိုင္ဆိုင္ခံစားသင့္ဆိုသည့္ ယူဆခ်က္အေပၚ အေျချပဳျဖစ္ေပၚလာေသာ ေဒသခံမ်ား၏ ေတာင္းဆိုမႈ ျဖည့္ဆည္းေပးရန္အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
သဘာဝသယံဇာတမွ ရရွိသည့္ ဝင္ေငြမ်ား အားလုံးကို နိုင္ငံသား အားလုံးသို႔ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ခ်ျပၿပီး ျပည္ေထာင္စု ဘ႑ာ ရန္ပုံေငြသို႔ အလုံးစုံဝင္ေရာက္နိုင္ေရး အစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ရန္ လိုၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ အလြန္မ်ားျပားလွသည္ ေငြပမာဏကို နိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကပင္လွ်င္ ကိန္းက႑န္း အခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ တိက်စြာ မသိရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္မႈ ကိစၥမ်ားကို လႊတ္ေတာ္သို႔ အစီရင္ခံရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ႏြားထိုးႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးနိုင္ထူးေအာင္က ေျပာသည္။
“နိုင္ငံပိုင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ ဝင္ေငြဟာ ထြက္ေငြထက္ မ်ားစြာ ပိုမ်ားေနပါလ်က္နဲ႕ အျခားေသာ ထူးျခားေသာ စီးပြားေရး တာဝန္ ေတြ မရွိပါဘဲနဲ႕ ဘာေၾကာင့္ ပိုေငြေတြ အမ်ားႀကီးကို Other Account ထဲကို စီးဆင္းေနသလဲဆိုတာ အေတာ္နားလည္ရခက္တာ ေၾကာင့္ ဒီကိစၥကို အျမန္ဆုံးျပန္လည္ သုံးသပ္ေစလိုပါတယ္။ Other Account ထဲကို ျပင္ပ စာရင္းစစ္မ်ားနဲ႕ စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္”ဟု ၎က ေျပာသည္။
အစိုးရကမူ Other Account ႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာမ်က္ႏွာ ၁၅ မ်က္ႏွာပါ စာ႐ြက္စာတမ္းမ်ားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္သို႔ လာေရာက္ရွင္းလင္းခဲ့ၿပီး ယင္းေငြမ်ားကို နိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်က္ထဲသို႔ ထည့္သြင္းနိုင္ေရး အဆင့္ဆင့္ ေဆာင္႐ြက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေရးအတြက္လည္း နိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ေကာ္မတီတခုကို ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းခဲ့သည္။
Other Account ဖြင့္လွစ္သုံးစြဲခြင့္ ရရွိေနသည့္ နိုင္ငံပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၉ ခုရွိရာ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနလက္ေအာင္ရွိ သတင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္း၊ ပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ ျမန္မာ့ မီးရထား လုပ္ငန္း၊ ကုန္လမ္း ပို႔ေဆာင္ေရး၊ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ စာတိုက္လုပ္ငန္း၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္းထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ ျမန္မာ့ သစ္လုပ္ငန္း၊ အမွတ္ ၁ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း၊ အမွတ္ ၂ သတၱဳတြင္း လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ ပုလဲ ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ ေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္းတို႔ ျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စြမ္းအင္ ဝန္ႀကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ျဖန႔္ျဖဴးေရး လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ ေရနံ ဓာတု လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာ့ ေရနံထြက္ ပစၥည္းေရာင္းဝယ္ေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနမွ အမွတ္ ၁ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း၊ အမွတ္ ၂ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း၊ အမွတ္ ၃ အႀကီးစား စက္မႈ လုပ္ငန္းႏွင့္ ျမန္မာ့ ေဆးဝါး လုပ္ငန္းတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။