ဒုကၡသည္ အားလုံးကို ၁၉၉၃က (အသုံးျပဳေသာ) မူမ်ား အတိုင္း ျပန္ေခၚပါမယ္လို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေျပာၾကားပါတယ္။ ၂၈-၄-၁၉၉၂ ျမန္မာ – ဘဂၤလားေဒ့ရွ္႕ MOU မွာ ၎ စိစစ္ေရး အခ်က္မ်ား ပါဝင္ပါတယ္ ။
ထြက္ေျပးဘဂၤလီေတြ ျပန္လက္ခံဖို႔ ကိစၥမွာ.. “၁၉၉၃ က (အသုံးျပဳေသာ) မူမ်ား အတိုင္း ျပန္ေခၚပါမယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က (မထင္မွတ္ဘဲ) ထုတ္ေျပာ လိုက္တဲ့ အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရ အတြက္ ေခါင္းခဲစရာ အေနအထားသို႔ ခ်က္ခ်င္း အေျခအေန ေျပာင္းလဲ သြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒရွ္ အတိုက္အခဝ ေခါင္းေဆာင္ (သမၼတေဟာင္း) ဟူစိန္မုိဟာမက္ အာဆတ္ ကိုယ္တိုင္က – ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ “၁၉၉၃ သေဘာတူညီခ်က္ နဲ႔ ျပန္ လက္ခံမဲ့မူ” ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အေနနဲ႔ ဘဂၤလီ ဒုကၡသည္ေ တြကို ပိုက္ေဘာ မိေတာ့မဲ့ အေနအထားနဲ႔ ဟာစီနာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေျဖရွင္း ေပးရေ တာ့မဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို ေျပာၾကားထားတာကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သတင္းစာ Dhaka Tribune မွာ အခုလို ေဖၚ ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရ အေနနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ ျပန္ေခၚမွာ မဟုတ္ ဘူး လို႔ ကၽြန္ေတာ္ယုံတယ္၊ သူတို႔အတြက္ တာဝန္ယူေပးရမယ္ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို အစားအေသာက္နဲ႔ ေနစရာေတြ ေထာက္ပံ့ေပးရမယ္” ဟု အာဆတ္ က ေျပာၾကား သည္။ “ဒုကၡသည္ အားလုံးအတြက္ ေနစရာ ေဆာက္ေပးဖို႔ ခက္ခဲမယ္ ဆိုရင္ေတာင္ သူတို႔ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြ စလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေန ထုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသ အေထာက္အထား ရွိသူမ်ားကုိ ျပန္ေခၚမည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္က ေျပာဆုိ ထားခ်ိန္တြင္ အာဆတ္က ဒုကၡသည္ အနည္းငယ္ကိုသာ ျပန္ေခၚ ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။
“ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ID ကတ္ေတြ၊ ဗီဇာေတြ ဘာ တစ္ခုမွ ယူမလာဘူး။ အဲဒီ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာထဲက နည္းနည္းကိုေတာင္ ျပန္ေခၚဖို႔ ဘယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါ့မလဲ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကပဲ သူတို႔ (ရိုဟင္ဂ်ာ) ကို တာဝန္ ယူေပးရမွာေပါ့” ဒုကၡသည္ အားလုံးကို ၁၉၉၃က (အသုံးျပဳေသာ) မူမ်ား အတိုင္း ျပန္ေခၚပါမယ္လို႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေျပာၾကားမွဳအတြက္-
1993 verification process အရ ဘဂၤလီဒုကၡသည္ အမ်ားစု ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ပို႔ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း နဲ႔ 1993 principle သေဘာတူညီခ်က္က ျမန္မာေတြ အတြက္ တစ္ဖက္သတ္ အသာစီး ရထားတဲ့ အေၾကာင္း ကို –
လက္ရွိအခ်ိန္မွာOIC (၅၇) ႏိုင္ငံရဲ႕ ဖိအား EU UK နဲ႔ US အပါအဝင္ ကမ႓ာ့ႏိုင္ငံႀကီးေ တြ ရဲ႕ဖိအား မ်ိဳးစံု ေပးျခင္း ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆီကေန (ရိုေလာ္ဘီေ တြ စိတ္ႀကိဳက္) လိုက္ေလ်ာမွဳ ေတြရလာမယ္လို႔ ဟာစီနာတို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္က အပိုင္ တြက္ၿပီးသား။ ဒါေပမဲ့ .. ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆီက (မထင္မွတ္ထားတဲ့) ထြက္ေျပး ဘဂၤလီေတြကို ၁၉၉၃ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ျပန္လက္ခံဖို႔ ျပတ္ျပတ္သား သား ေျပာလာတဲ့ အေပၚ —
ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး စာရင္းပိုျပၿပီး ကမ႓ာကို မ်က္ရည္ အခ်ဴေတာ္တဲ့ မူယာမာယာ ဘြားေတာ္ ဟာစီနာေတာ့ ဘယ္လို ေယာက္ယက္ခတ္ေနမလဲမသိဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံကပုဂၢိဳလ္ေတြ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ (၁၉၉၃ သေဘာတူညီခ်က္) ကို လက္ခံရခက္ ျငင္းရခက္နဲ႔ အႀကီး အက်ယ္ ေခါင္းစားအၾကပ္ရိုက္ေနၾကတာကေတာ့အေသအခ်ာပါဘဲ။ ဘဘဦးဝင္းတင္ ေျပာခဲ့တဲ့ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မခန႔္မွန္းနဲ႔”ဆိုတဲ့ စကားကိုဘဲ ျပန္ၾကားေန မိေတာ့တယ္ …။
Credit to Andrew Kaung
Photo by original uploader