21 ဇန္နဝါရီ၊ 2018 VOA
ျပီးခဲ့တဲ့ ဇန္န၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႔က အစိုးရဟာ “ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို စတုတၱအၾကိမ္ ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္း” ကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိ၊ ေလ့လာ၊ အၾကံျပဳႏိုင္ဖို႔ ထုတ္ျပန္ေပးလိုက္ပါတယ္။ သိပ္မၾကာေသးခင္ ႏို၀င္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ဟာ အျငိမ္းစားဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ အသစ္ကို ဖြဲ႕စည္း တာ၀န္ေပးလိုက္ျပီးေနာက္ပိုင္း အခု ဥပေဒျပင္ဆင္ဖုိ႔ မူၾကမ္း ထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ။
ေျပာရရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဂတိလိုက္စားမွဳတုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဥပေဒ ျပဌာန္းျပီးတဲ့တုိင္၊ ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္အတုိင္း အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျပီးတာ ၄ ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ ၾကာလာတဲ့တုိင္ သိပ္ျပီး အလုပ္မျဖစ္တာ၊ အဂတိလိုက္စားမွဳေတြ ျဖစ္ျမဲတိုင္း ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြေရာ၊ ျပည္သူေတြကပါ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနတာ အေတာ္ၾကာပါျပီ။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရလက္ထက္ အရင္ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းေနရာမွာ ေကာ္မရွင္ အသစ္ကို အစားထိုး လိုက္တဲ့အျပင္ ဥပေဒကိုပါ ျပင္ဆင္ေတာ့မွာမို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အဂတိလိုက္စားမွဳ တိုက္ဖ်က္ေရး ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္လာေတာ့မွာလား ဆုိျပီး ေမွ်ာ္လင့္စရာ ေတြ ရွိလာပါတယ္။ ခုတပတ္ အဲဒီအေၾကာင္း ေလ့လာသံုးသပ္ တင္ျပသြားပါ့မယ္။
အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ တာ၀န္ေပးခံရတဲ့ ၀န္ၾကီးေဟာင္း ဦးေအာင္ၾကည္ဟာ ကိုယ္က်င့္တရားအရ အရင္ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြထဲမွာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ေကာင္းမြန္သူ ဆုိျပီး ရွားရွားပါးပါး ခ်ီးက်ဴးခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရအျပီး သတင္းမီဒီယာေတြကို ေျဖၾကားတဲ့ သူ႕ရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးေတြကို ၾကည့္ရင္ သူဟာ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ျပသနာကို နားလည္တဲ့သူ၊ တကယ့္ကိုပဲ တုိက္ဖ်က္မယ္လို႔ သံဓိဌာန္ ခ်ထားသူ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ျမင္ေတြ႕ၾကရပါတယ္။
မီဒီယာေတြကို ေျဖၾကားခ်က္အရ ဦးေအာင္ၾကည္က အဂတိလိုက္စားမွဳ ျပသနာ ဆိုတာဟာ လူေပါင္း ေသာင္းခ်ီ သိန္းခ်ီ ပတ္သက္ေနတဲ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွဳ ေသးေသးမႊားမႊားေလးေတြ ခ်ည္းပဲ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း၊ တကယ္အေရးၾကီးတာက Grand Corruption လို႔ေခၚတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အရင္းအျမစ္ၾကီးေတြ ဆံုးရွံဳးတဲ့ ကိစၥ၊ သယံဇာတ ေတြဆံုးရွံဳးေနတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလို အဂတိလိုက္စားမွဳၾကီးေတြထဲမွာ အင္စတီက်ဴးရွင္းၾကီးေတြ ပါ၀င္ပတ္သက္မွဳ ရွိေနတတ္ေၾကာင္း၊ ဒီလို ကိစၥမ်ိဳးကို ကိုင္တြယ္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
လက္ရွိ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒဟာ တုိင္ၾကားသူရွိမွ ကိုင္တြယ္ရတဲ့ ကိစၥျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒါကို ဥပေဒမွာကို ျပင္ဖို႔ လိုတဲ့အေၾကာင္း၊ ဥပေဒ မျပင္ရင္ အဂတိလိုက္စားတယ္လို႔ ဘယ္ေလာက္နာမည္ ထြက္ထြက္ ေကာ္မရွင္က ဘာမွ မလုပ္ႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း၊ လက္ရွိ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ေအာက္ေျခက ၀န္ထမ္းေတြေလာက္ကိုပဲ ေထာင္ခ်တာ၊ အျပစ္ေပး အေရးယူတာမ်ိဳး ေတြ႕ေနရလို႔ မထိေရာက္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
သူ႔အေနနဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရတဲ့အခါ အခ်က္သံုးခ်က္ကို ဦးစားေပး လုပ္ကိုင္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပထမကေတာ့ လက္ရွိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပံုမွန္ အဂတိလိုက္စားမွဳမ်ိဳး မျဖစ္ေပၚေအာင္ တားဆီးကာကြယ္တာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒုတိယ ကေတာ့ Grand Corruption လို အၾကီးစားမ်ိဳး ကိုင္တြယ္တာ၊ ေငြေၾကးခ၀ါခ်မွဳမ်ိဳးေဖာ္ထုတ္တာ မ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း၊ တတိယ ကေတာ့ တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို အရွက္ရေစတဲ့ CPI Index မွာ နိမ့္က်ေနျပီး ႏိုင္ငံမ်က္ႏွာပ်က္ေနရတဲ့ ကိစၥ ေျဖရွင္းမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိပါတယ္။
ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးေအာင္ၾကည္ရဲ႕ ေျပာဆုိခ်က္မွာ လက္ရွိ ၃ ၾကိမ္ ျပင္ဆင္ထားျပီးျဖစ္တဲ့ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ အလုပ္မျဖစ္ဘူး ဆိုတဲ့ အခ်က္ ပါပါတယ္။ အခု စတုတၱ အၾကိမ္ ျပင္ဆင္မယ့္ မူၾကမ္းမွာေရာ ဘယ္လို အခ်က္ေတြ ပါတယ္၊ ဒါဟာ အဂတိိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ တကယ္ အလုပ္ျဖစ္မယ့္ အခ်က္ေတြလား ဆိုတာ အရင္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔ လိုပါတယ္။
နဂိုမူလ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္က ျပဌာန္းခဲ့တာျဖစ္ျပီး ပုဒ္မ ၇၃ ခု ပါ၀င္ပါတယ္။ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ အတြင္း အခ်က္ နည္းနည္းပါးပါးေလာက္ကို ၃ ၾကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ၄ ၾကိမ္ေျမာက္မွာေတာ့ အခ်က္ေပါင္း ၂၁ ခ်က္အထိ ျပင္ဆင္ဖို႔ လ်ာထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အဂတိလိုက္ စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၁၆ ပုဒ္မခြဲ(ဃ) ခုလို အစားထိုး ျပင္ဆင္ဖို႔ လ်ာထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ “(ဃ) အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားကို စုံစမ္းစစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ရန္ကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တိုင္ၾကားခ်က္ သို႔မဟုတ္ ရရွိသည့္သတင္းအရ လိုအပ္ပါက ႀကိဳတင္ေထာက္လွမ္း စုံစမ္းေစျခင္း၊ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ ပဏာမ စိစစ္ေရးအဖြဲ႕တို႔အား စုံစမ္းစစ္ေဆးေစၿပီး ေတြ႕ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာကို တင္ျပေစျခင္း၊” ဆိုျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ နဂိုမူလ ဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္နဲ႔ အေတာ္ေလး ျခားနားပါတယ္။
နဂို ျပဌာန္းခ်က္မွာ တုိင္တဲ့သူ ရွိမွ၊ တုိင္လာမွ ေကာ္မရွင္က အလုပ္လုပ္လို႔ ရႏုိင္တာမ်ိဳးပါ။ အခု ဥပေဒၾကမ္းမွာေတာ့ သတင္းရတယ္ ဆုိရံုနဲ႔တင္ ၾကိဳတင္ေထာက္လွမ္း စံုစမ္းႏိုင္တာမို႔ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အေတာ္ေလး ထိေရာက္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ ပုဒ္မ ၁၇ (စ်) မွာလည္း “အဂတိလိုက္စားမႈ ရွိေၾကာင္း ေက်ာ္ေစာသတင္း တစ္ရပ္ရပ္ကို ေကာ္မရွင္သည္ သတင္းေပးပို႔ခ်က္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္သည္။” ဆိုျပီး ထည့္သြင္းဖို႔ လ်ာထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာ အဂတိလိုက္စားမွဳကို တုိက္ဖ်က္ရာမွာ အေတာ္ေလးကို ထိေရာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ပံုမွန္ လစာ ၀င္ေငြပဲ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း တစ္ေယာက္ သူရတဲ့ လစာနဲ႔ မေလ်ာ္ညီတဲ့ ပိုင္ဆုိင္မွဳေတြ၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြ ရွိလာျပီဆို၊ ေကာ္မရွင္က စ ျပီး ေထာက္လွမ္းစံုစမ္းႏုိင္ျပီ ဆုိတဲ့ သေဘာပါ။
ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္က ပုဒ္မ ၅၉ ျပင္ဆင္ခ်က္ပါ။ “၅၉။ မည္ သူ မဆိုခိုင္လုံေသာအေၾကာင္ းမရွိဘဲ ပုဂ္ၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ ေယာက္အား နစ္နာေစရန္ သို႔မဟုတ္ ဂုဏ္သေရပ်က္ ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ဤဥပေဒပါ ျပစ္မႈ တစ္ခုခုကို က်ဴးလြန္သည္ဟု ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဂတိလိုက္စားမႈျဖင့္ ႂကြယ္၀ ခ်မ္းသာလာသည္ဟု ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မမွန္မကန္သတင္းပို႔ျခင္း၊ တိုင္တန္းျခင္း ျပဳေၾကာင္ း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို ေျခာက္ လထက္ မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္ျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။” ဆိုျပီးျဖစ္ပါတယ္။
နဂို ဥပေဒမွာ မမွန္မကန္ တုိင္ရံုနဲ႔ ေထာင္ဒါဏ္ ၅ ႏွစ္အထိ ခ်ႏိုင္တာမို႔ ျပည္သူေတြ မတိုင္ရဲေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနျပီး ခုလို ျပစ္ဒါဏ္ ေလ်ာ့ခ် ျပင္ဆင္လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ျပည္သူေတြ ရဲရဲ၀န္႔၀န္႔ တုိင္လာၾကေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးသလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပုဒ္မ ၃၆ (ခ) ျပင္ဆင္ခ်က္မွာ ေကာ္မရွင္ဟာ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ရံုးခြဲေတြ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ ေပးထားတဲ့အတြက္ အဂတိလိုက္စားမွဳ တုိက္ဖ်က္တာကို တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ သေဘာ ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။
ျပင္ဆင္မယ့္ ဥပေဒၾကမ္းထဲမွာ ေစာေစာက တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ အျပင္ အဂတိလိုက္စားမွဳ လုပ္တဲ့ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြတင္မက ႏိုင္ငံတကာမွာလို ကုမၸဏီနဲ႔ ပုဂၢလိက ေတြကိုပါ အေရးယူႏုိင္မယ့္ အခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တင္ဒါလို ကိစၥမ်ိဳးမွာ မမွန္မကန္လုပ္ျပီး အစိုးရ ေငြေၾကး၊ ဘ႑ာ ထိခိုက္နစ္နာမွဳေတြအတြက္ အေရးယူႏုိင္တဲ့ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ိဳးလည္း ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
အားလံုးကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ၾကည့္လိုက္ရင္ အခု ဥပေဒၾကမ္းရဲ႕ အဓိက အခ်က္ေတြကို ျပဌာန္းႏိုင္ခဲ့ရင္ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးေအာင္ၾကည္ အေနနဲ႔ Grand Corruption လို အၾကီးစားအမွဳေတြ ကိုင္တြယ္တာ၊ ေငြေၾကးခ၀ါခ်မွဳမ်ိဳး ေဖာ္ထုတ္တာ လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ျပီး တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို အရွက္ရေစတဲ့ Transparency International အဖြဲ႕က ႏွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္တဲ့ CPI Index မွာ နိမ့္က်ေနလို႔ ႏိုင္ငံမ်က္ႏွာပ်က္ေနရတဲ့ ကိစၥကိုလည္း ေျဖရွင္းႏိုင္ဖြယ္ ရွိေနပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
အသံနားဆင္ရန္ https://burmese.voanews.com/pp/4217152/ppt0.html